مدیریت شبکه های آبیاری
ایاز قوی بازو؛ تلمان حاجی اف
چکیده
هدف از احداث شبکه‌های آبیاری مدرن، فراهم آوردن امکان بهره‌وری بهینه از منابع آبی و خاکی میباشد. کانال اصلی انتقال آب در این شبکه‌ها، نقش بسیار حائز اهمیتی در جهت تامین آب شبکه و کارایی آن دارد. در دهه‌های گذشته اجرای پوشش کانالهای انتقال آب جهت جلوگیری از هدر رفت آب ناشی از نشت همواره یکی از مشکلات عمده بهره‌برداری و نگهداری ...
بیشتر
هدف از احداث شبکه‌های آبیاری مدرن، فراهم آوردن امکان بهره‌وری بهینه از منابع آبی و خاکی میباشد. کانال اصلی انتقال آب در این شبکه‌ها، نقش بسیار حائز اهمیتی در جهت تامین آب شبکه و کارایی آن دارد. در دهه‌های گذشته اجرای پوشش کانالهای انتقال آب جهت جلوگیری از هدر رفت آب ناشی از نشت همواره یکی از مشکلات عمده بهره‌برداری و نگهداری این شبکه‌ها در دنیا بوده است. به‌طوری که، انجام عملیات پاکسازی، اصلاح، بازسازی و اجرای پوشش بتنی مقاطع خاکی کانالهای اصلی انتقال آب با ظرفیت دبی بیش از 50 مترمکعب در‌ثانیه در شبکه‌های بزرگ، معمولا بیشترین سهم هزینه‌های سرمایه‌گذاری، بهره برداری و نگهداری را به‌خود اختصاص داده است. در این زمینه استفاده از تکنولوژی‌های نوین و مقرون به‌صرفه، با لحاظ نمودن اصول فنی بهینه هیدرولیکی- اقتصادی همواره مورد توجه بوده است. فناوری مورد استفاده در این پژوهش، روش انتقال جریان آب از طریق ایجاد کانالهای موقت است. در این روش از یک دیواره تیغه‌ای جداکننده متحرک سوار بر روی یک سازه خرپای سورتمه‌ای جهت جلوگیری از تلفات و هدر رفت آب ناشی از نشت بیش از حد‌مجاز در کانالهای خاکی، در شرایط بدون قطع جریان آب و در جهت افزایش راندمان انتقال شبکه استفاده شد. در روش پیشنهادی شرایط فنی لازم و بهینه هیدرولیکی و اقتصادی برای انجام عملیات پوشش بتنی در مقاطع خاکی کانال اصلی انتقال آب در زمان بهره‌برداری امکان پذیر شد.
رضا بهراملو؛ قاسم اسدیان؛ ابوالفضل ناصری
چکیده
برای جلوگیری از تلفات نشت آب در کانالهای آبیاری، اغلب با استفاده از مصالح بتنی جداره و بستر آنها پوشش داده میشود. برای تعیین کیفیت پوشش بتنی اجرا شده در این کانالها، اغلب از روش مخرب مغزه گیری و آزمایش مستقیم روی آنها استفاده میشود. این روش بسیار پرهزینه و زمان بر است و نیاز به نیروی انسانی متخصص و تجهیزات خاص دارد. ضمن ...
بیشتر
برای جلوگیری از تلفات نشت آب در کانالهای آبیاری، اغلب با استفاده از مصالح بتنی جداره و بستر آنها پوشش داده میشود. برای تعیین کیفیت پوشش بتنی اجرا شده در این کانالها، اغلب از روش مخرب مغزه گیری و آزمایش مستقیم روی آنها استفاده میشود. این روش بسیار پرهزینه و زمان بر است و نیاز به نیروی انسانی متخصص و تجهیزات خاص دارد. ضمن اینکه آثار تخریب ناشی از مغزه گیری هم به سادگی قابل جبران نیست و منجر به تلفات آب از این محل ها خواهد شد. در این پژوهش به منظور برقراری رابطه بین روش غیر مخرب مقاومت الکتریکی در صحرا و روش مخرب مغزه گیری، 13 مقطع طولی از 7 مورد کانال اصلی از کانالهای انتقال آب آبیاری در حوضه های مطالعاتی استان همدان انتخاب و بررسی شد. برای این منظور در هرمقطع کانال آزمایش صحرایی غیر مخرب مقاومت الکتریکی به روش چهار نقطهای ونر با 3 تکرار اجرا شد. برای بررسی رابطه نتایج آزمایش غیر مخرب مقاومت الکتریکی با پارامترهای فنی پوشش بتنی، از هر یک از مقاطع آزمایش شدۀ فوق 12 مغزه و در 13 مقطع انتخاب شده 156 مغزه بتنی تهیه شد. در آزمایشگاه، آزمایش مقاومت فشاری، جذب آب اولیه، جذب آب جوشیده و مویینه روی مغزه های بتنی اجرا و روابط بین داده های آزمایش غیرمخرب مقاومت الکتریکی با مقادیر هریک از پارامترهای حاصل از آزمایشهای آزمایشگاهی بررسی شد. بر اساس نتایج بهدست آمده از آزمایشها، مشخص شد بین مقادیر آزمایش غیر مخرب مقاومت الکتریکی چهار نقطه ای ونر در صحرا و مقادیر آزمایشگاهی مقاومت فشاری مغزه های تهیه شده از آن نقاط به روش مخرب، رابطه نمایی مستقیم با ضریب همبستگی 87 درصد برقرار است. نتایج بررسی رابطه بین مقادیر مقاومت الکتریکی صحرایی با مقادیر پارامترهای جذب آب مغزه های بتنی تهیه شده از آن نقاط، بیانگر آن است که پارامترهای جذب آب اولیه، جذب آب جوشیده و مویینه نیز با ضریب همبستگی به ترتیب 87، 89 و 86 درصد، رابطۀ غیرمستقیم نمایی با مقادیر مقاومت الکتریکی دارند. آزمایش مقاومت الکتریکی ونر آزمایشی غیر مخرب و بسیار کم هزینه و اجرای آن به سادگی امکانپذیر است. با توجه به روابط همبستگی حاصل شده میتوان بدون آزمایش مخرب و پرهزینۀ مغزه گیری، پارامترهای مقاومت فشاری و برخی از پارامترهای جذب آب شامل جذب آب اولیه، جذب آب جوشیده و مویینه را با پرداختن به آزمایش صحرایی غیرمخرب مقاومت الکتریکی در حد قابل قبولی برآورد کرد.
مهدی عباسی؛ محمد مهدی امیری؛ رضا بهراملو
چکیده
در این پژوهش، تأثیر افزودنی حبابساز با عیارهای مختلف سیمان بر ویژگیهای مقاومتی بتن تازه و سخت شده بررسی شده است. بدینمنظور 9 طرح اختلاط بتنی با نسبت آب به سیمان 45/0 و کاربرد 3 سطح عیار سیمان 300، 350 و 400 کیلوگرم بر متر مکعب، و 3 سطح حبابساز صفر، 01/0 و 03/0 درصد وزنی سیمان مصرفی، در نظر گرفته شد. آزمایشهای تعیین مجموع هوای بتن، ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر افزودنی حبابساز با عیارهای مختلف سیمان بر ویژگیهای مقاومتی بتن تازه و سخت شده بررسی شده است. بدینمنظور 9 طرح اختلاط بتنی با نسبت آب به سیمان 45/0 و کاربرد 3 سطح عیار سیمان 300، 350 و 400 کیلوگرم بر متر مکعب، و 3 سطح حبابساز صفر، 01/0 و 03/0 درصد وزنی سیمان مصرفی، در نظر گرفته شد. آزمایشهای تعیین مجموع هوای بتن، چگالی و تعیین مقدار اسلامپ روی بتن تازه و آزمایشهای چگالی، تخلخل، مقاومت فشاری و مقاومت الکتریکی روی نمونههای بتن سخت شده در همۀ مخلوطها اجرا شد. نتایج آزمایشها روی بتن تازه نشان میدهد که با افزایش مادۀ افزودنی حبابساز، کارایی بتن تازه و میزان هوای کل آن افزایش و چگالی بتن کاهش مییابد. نتایج آزمایشها روی بتن سختشده نشان میدهد که افزودن مادۀ حبابساز به اندازۀ 03/0 درصد وزن سیمان به مخلوط بتن با هر 3 عیار سیمان، منجر میشود به کاهش چگالی، مقاومت فشاری و مقاومت الکتریکی. با توجه به شاخصهای موجود، عیار 300 کیلوگرم بر متر مکعب (بدون هوازا و با هوازا) برای پوشش بتنی از جنبه مقاومتی گزینهای پذیرفتنی نیست. برای پوشش بتنی کانالهای آبیاری و برای تامین حداقل مقاومت فشاری لازم، در بین مخلوطهای مورد بررسی مخلوطهای بتنی بهترتیب عیار سیمان 400 کیلوگرم بر متر مکعب (بدون هوازا)، 350 کیلوگرم بر متر مکعب (بدون هوازا و 01/0 درصد وزن سیمان هوازا) اولویت دارند. برای پوشش بتنی در مناطق سردسیر، مناسبترین گزینه جهت اطمینان از پارامتر مقاومت فشاری و دوام در برابر یخبندان، مخلوط بتنی است با عیار 400 کیلوگرم بر متر مکعب و 01/0 درصد وزن سیمان حبابساز.
رضا بهراملو؛ حسین بانژاد
چکیده
بتن با دوام بتنی است که قابلیت خدمترسانی خود را در طول عمر پروژه و در شرایط مختلف حفظ کند. بر اساس منابع موجود، برخی از پوششهای بتنی که در روزهای اولیه اجرا دارای مقاومت فشاری مناسبی هستند، بهدلیل نداشتن دوام، بعد از مدت زمانی دچار تخریب شدهاند. در این پژوهش، رابطه بین پارامترهای مختلف دوام (جذب آب اولیه، جذب آب نهایی، ...
بیشتر
بتن با دوام بتنی است که قابلیت خدمترسانی خود را در طول عمر پروژه و در شرایط مختلف حفظ کند. بر اساس منابع موجود، برخی از پوششهای بتنی که در روزهای اولیه اجرا دارای مقاومت فشاری مناسبی هستند، بهدلیل نداشتن دوام، بعد از مدت زمانی دچار تخریب شدهاند. در این پژوهش، رابطه بین پارامترهای مختلف دوام (جذب آب اولیه، جذب آب نهایی، عمق نفوذ آب و تخلخل) با پارامتر مقاومت فشاری در پوشش بتنی کانالهای آبیاری وراینه و دینگله کهریز در استان همدان بررسی شده است. برای این منظور از پوشش بتنی این کانالها بهترتیب 15 و 12 مغزه بتنی به قطر 69 میلیمتر و با طول متفاوت تهیه و پارامترهای دوام و مقاومت فشاری آنها در آزمایشگاه تعیین گردید. بر اساس نتایج این پژوهش مشخص شد که پارهای از پارامترهای دوام با مقاومت فشاری مغزهها، رابطه خطی ندارند که بتوان با بالا بودن مقاومت فشاری از دوام نمونهها نیز اطمینان داشت. لذا در ارزیابی کیفیت دوام پوشش بتنی برای شرایط یخبندان، نمیتوان تنها به مقاومت فشاری اکتفا کرد. از کل نمونههای تهیه شده در کانالهای وراینه (15 مغزه) و دینگله کهریز (12 مغزه)، بهترتیب 6 و 4 مورد از مغزهها (40 و 34 درصد) دارای مقاومت فشاری بالاتر از حداقل توصیه شده بودند. از بین مغزههایی با مقاومت فشاری قابل قبول به ترتیب 3 و 2 نمونه (50 درصد نمونههایی با مقاومت فشاری قابل قبول) بهرغم مقاومت بالا، مشخصات دوام قابل قبول را برای جلوگیری از تخریب در شرایط یخبندان و ذوب مکرر نداشتند. نتایج بررسیها نشان میدهد که عمق نفوذ آب و تخلخل متوسط مغزهها بیش از 5/2 برابر و جذب آب اولیه و نهایی متوسط مغزهها بیش از 5/1 برابر مقدار مجاز است که بیانگر فضاهای کرمو و متصل به همدیگر و محیط مناسب برای نفوذ و تجمع آب و ایجاد یخبندان و تخریب میباشد. همچنین نتایج بررسیها نشان میدهد که برخی از نمونهها با پارامترهای دوام مختلف (کمتر یا بیشتر از حد مجاز برای شرایط یخ زدن و ذوب شدن مکرر) دارای مقاومت فشاری نسبتا ثابت هستند. از این رو با داشتن مقدار مقاومت فشاری قابل قبول نمیتوان از با دوام بودن پوشش اطمینان داشت و برای این منظور لازم است آزمایشهای خاص مربوط به دوام را اجرا کرد.
