موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522برنامهریزی منابع آب در اراضی کشاورزی جنوب تهران1 1- آنالیز سیستمها114102512FAمجید خیاط خلقیدانشیار دانشکده مهندسی آب و خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهرانمحمد حسین نوری قیداریکارشناسی ارشد منابع آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهرانمسعود شفیعی فردانشجوی دکتری منابع آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهرانJournal Article20040418<em>دشت تهران از دامنههای جنوبی البرز تا دشتهای ورامین و شهریار گسترش یافته است. آب آبیاری در اراضی کشاورزی بخش جنوبی این دشت از منابع زیرزمینی و همچنین آبهای آلوده سطحی تأمین میشود. به منظور حفاظت محیط زیست و ممانعت از آثار سوء آبیاری با آب آلوده، پیشبینی شده است که آبهای سطحی ورودی به این ناحیه به اراضی جنوب غربی تهران هدایت و پس از تصفیه شدن در اراضی همان ناحیه استفاده شود. به منظور جایگزینی حقابة کشاورزان از آبهای سطحی ورودی به جنوب تهران، باید راهکارهایی در نظر گرفت. هدف از این تحقیق، در گام اول نگرش سیستماتیک به منابع آب تهران بزرگ و سپس ارائة برنامه مناسب بهرهبرداری از منابع آب منطقه است. در ابتدا، کلیة رودخانهها و آبگذرهای تهران به صورت سه سیستم در نظر گرفته شد و در مرحلة بعد حجم ماهانه و سالانه هریک از سیستمها محاسبه گردید. به منظور آگاهی از وضعیت سفره آب زیرزمینی، محاسبات برآورد بیلان آبخوان تهران انجام شد. با توجه به منابع آبهای سطحی و زیرزمینی و همچنین نیازهای کشاورزی منطقه، نتیجه گرفته میشود که افزایش بهرهبرداری از آب زیرزمینی و همچنین تغییر الگوی کشت و روش آبیاری میتواند آب مورد نیاز کشاورزی را درصورت حذف آبهای آلوده تأمین کند.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522برنامهریزی منابع آب در اراضی کشاورزی جنوب تهران1 2- طراحی گزینهها و انتخاب گزینه برتر1526102513FAمجید خیاط خلقیدانشیار دانشکده مهندسی آب و خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهرانمسعود شفیعی فردانشجوی دکتری منابع آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهرانمحمد حسین نوری قیداریکارشناسی ارشد منابع آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهرانJournal Article20040418<em>جنوب تهران به دلیل موقعیت خاص خود دریافت کنندة حجم قابل توجهی از آبهای آلودة سطحی شهر تهران است. به دلایل زیست محیطی، بخش چشمگیری از این آب در آینده از سیستم منابع آب این منطقه حذف خواهد شد. هدف از این مطالعه بررسی راهکارهای قابل اجرا جهت مدیریت مناسب اراضی کشاورزی جنوب تهران است. با در دست داشتن مقادیر آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی، نیازهای کشاورزی، و سطح زیرکشت ابتدا دوازده گزینه مدیریتی طراحی شد. سپس هفت معیار: سطح زیر کشت، هزینة اولیه اجرای سیستم آبیاری، درآمد تولیدات کشاورزی، تعداد چاههای جدید، افت سطح آب، اعتمادپذیری سیستم، و اشتغالزایی، در ارزیابی گزینهها مد نظر قرار گرفت. پس از تهیة جدول قضاوت شامل گزینهها، معیارها، و مقادیر عددی اثرات هر گزینه بر معیار خاص، گزینة برتر با استفاده از روشهای تصمیمگیری چند معیاره انتخاب شد. نتایج نشان میدهد که با احداث 30 حلقه چاه جدید، تغییر الگوی کشت، و استفاده از روش آبیاری تلفیقی سطحی و تحت فشار میتوان ضمن استفادة حداکثر از اراضی موجود برنامه مناسبی جهت مدیریت منابع آب و خاک این منطقه اجرا کرد.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522بررسی و تعیین مناسبترین روش سمپاشی به منظور کاهش و بهینهسازی مصرف سم در محصول چغندرقند در دزفول12742102514FAمحمد مهران زادهمربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفولمرتضی شهیدزادهعضو هیئت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی و عضو هیئت مدیره بانک کشاورزیJournal Article20040518<em>به منظور بررسی روشهای مختلف سمپاشی جهت کاهش و بهینهسازی مصرف سم در محصول چغندرقند، آزمایشی در سال زراعی 82-1381 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سمپاشی با سمپاش پشت تراکتوری بومدار، سمپاشی با سمپاش پشتی موتوری، سمپاشی با سمپاش پشتی بومدار مجهز به میکرونر، و بدون سمپاشی بودند. در این آزمایش دو مرحله سمپاشی اجرا شد، قبل از کاشت با استفاده از سم رونیت به میزان 2 لیتر در هکتار و دیگری بعد از کاشت در اوایل فصل رشد، با استفاده از سموم پیرامین </em><em>(Pyramin)</em><em>و بتانال </em><em>(Betanal)</em><em>. در فواصل زمانی مختلف، با نمونهگیری از علفهای هرز در سطح پلاتها چگونگی اثر تیمارها بر تعداد و رشد علفهای هرز بررسی شد. صفات اندازهگیری شده شامل تعداد علفهای هرز، وزن تر و خشک علفهای هرز، و تعداد و وزن ریشة ذخیرهای چغندرقند (عملکرد) بود. نتایج تجزیه واریانس صفات اندازهگیری شده نشان داد که بین تعداد علفهای هرز در نمونهبرداری مرحله اول و دوم و تیمارهای آزمایشی اختلاف معنیداری وجود ندارد و بین وزن تر و خشک علفهای هرز و تعداد و وزن ریشة ذخیرهای (عملکرد) در تیمارهای مختلف مورد آزمایش در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنیداری وجود دارد. همچنین نتایج تجزیه واریانس صفات اندازهگیری شده نشان داد که با سمپاشی با سمپاش مجهز به میکرونر بالاترین عملکرد محصول چغندرقند به دست میآید و بقیة تیمارها در یک سطح آماری قرار دارند.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522اندازهگیری مقاومت تودة سیبزمینی رقم مارفونا به عبور جریان هوا14354102515FAفرزاد گودرزیعضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدانJournal Article20040626<em>برای انبارداری دراز مدت سیبزمینی، هوادهی تودة محصول طی مدت نگهداری ضروری به نظر <br /> میرسد. آگاهی از میزان مقاومت تودة محصولات کشاورزی در برابر هوای در حال عبور، یکی از فاکتورهای اساسی در طراحی سیستمهای مورد استفاده در فرایندهای هوادهی یا خشک کردن این محصولات است. در این مطالعه، استفاده از یک دستگاه متشکل از بخشهای کمپرسور هوا، دبی سنج جریان هوا، مخزن استوانهای شکل، و فشار سنج </em><em>U</em><em> شکل بود، میزان افت فشار استاتیک هوا حین عبور از لابهلای تودة محصولات سیبزمینی رقم مارفونا اندازهگیری و در قالب مدل ریاضی </em><em>Shedd</em><em> روابط رگرسیونی آنها با پارامترهای سرعت جریان هوا، عمق توده، درصد ناخالصی، و درصد رطوبت توده تعریف شد. بر این اساس: </em><em> </em><em>با افزایش سرعت جریان هوا، میزان افت فشار استاتیک هوا افزایش مییابد. با افزایش هر 25 سانتیمتر به عمق تودة محصول، افت فشار استاتیک 6/1 برابر میشود. با افزایش هر 2 درصد ناخالصی، میزان افت فشار هوا 33/1برابر میشود. با کاهش هر 4 درصد رطوبت محصول میزان افت فشاراستاتیک هوا 2/1برابر می</em><em></em><em>شود.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522تأثیر بار معلق بر ضریب شدت جریان سرریز جانبی در کانال مستطیلی5570102516FAسید علی ایوب زادهاستادیار گروه سازههای آبی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرسسعید گوهری اسدیدانشجوی کارشناسی ارشد رشته سازههای آبی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرسجمال محمدولی سامانیدانشیار گروه سازههای آبی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرسJournal Article20041024<em> </em><em> سرریزهای جانبی، سازههای منحرف کنندة جریان هستند که در</em><em>شبکه های آبیاری و زهکشی، کنترل سیلاب، مهندسی بهداشت، و سیستمهای فاضلاب شهری کاربرد فراوانی دارند.</em><em>روابطی که برای ضریب شدت جریان سرریز جانبی در کانال مستطیلی پیشنهاد شده است برای جریان آب صاف عاری از رسوب معتبر است اما غالباً در طبیعت جریان موجود در آبراهه</em><em></em><em>ها حاوی مقادیری از مواد رسوبی است که تاثیر آنها در ضرایب شدت جریان سازهها</em><em>باید لحاظ گردد. تحلیل ابعادی در سرریزهای جانبی با وجود بار معلق نشان میدهد ضریب شدت جریان را میتوان تابعی از عدد فرود بالادست </em><em>Fr<sub>1</sub></em><em>، عمق نسبی</em><em>(y<sub>1</sub>/P)</em><em>، و غلظت جریان </em><em>(X)</em><em> درنظر گرفت. به منظور مطالعة این تأثیر، مدل آزمایشگاهی با سرریز به طول 50 سانتی متر در سه ارتفاع 4، 5، و 6 سانتی متر و عرض کانال اصلی 20 سانتیمتر ساخته شده است. شیب کف کانال به مقدار ثابت 001<sub>/</sub>0 در نظر گرفته شد. از پودر سیلیس به عنوان مادة رسوبی در چهار غلظت 3000، 5700، 10500 و 19500 قسمت در میلیون قسمت استفاده شد که به وسیلة سیستم چرخشی رسوب به همراه فلوم شیبپذیر به طول 10 متر و عرض 30 سانتی متر و ارتفاع 45 سانتی متر تأمین شده است. نتایج آزمایشها نشان میدهد که با افزایش غلظت جریان، سرعت جریان افزایش و مقدار افت جریان در طول سرریز جانبی کاهش مییابد. ضریب شدت جریان برای غلظت 19500 قسمت در میلیون قسمت تا حدود 15 درصد افزایش نشان داده است. با توجه به تحلیل ابعادی، رابطهای خطی برای ضریب شدت جریان به عنوان تابعی از سه پارامتر، عدد فرود بالادست، عمق نسبی، و غلظت جریان پیشنهاد میشود که ضریب شدت جریان را در شرایط وجود بار معلق و در محدوده آزمایشهای انجام شده برآورد میکند.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522تأثیرات کمآبیاری بر خصوصیات کیفی و عملکرد ارقام ذرت دانهای در منطقه اصفهان17184102517FAحمیدرضا سالمیعضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهانلاله مشرفعضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهانJournal Article20041129<em>در مدیریت آبیاری، کمآبیاری روشی است که بر اساس آن ضمن وارد نیامدن خسارات شدید به گیاه در اثر تنش خشکی، در مقدار آب آبیاری صرفهجویی میشود. غلات از جمله محصولات زراعی هستند که امکان به کارگیری مدیریت کمآبیاری برای آنها وجود دارد. به منظور مشخص کردن اثر کمآبیاری بر خصوصیات کیفی ذرت دانهای (ارقام 647 و 704)، تحقیقی سه ساله (80-1378) با چهار تیمار آبیاری شاهد، آبیاری کامل، 80 درصد آبیاری کامل و 60 درصد آبیاری کامل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی به صورت بلوک خرد شده با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کبوترآباد اصفهان اجرا شد. قبل از شروع کاشت، نسبت به نمونهگیری آب، خاک و انجام آزمایشهای مورد نیاز اقدام شد. میزان کود مصرفی طبق نتایج آزمون خاک و دستورالعمل مؤسسه تحقیقات خاک و آب تعیین گردید. در مهر ماه هر سال پس از عملیات برداشت خصوصیات کیفی محصول شامل: درصد چربی، پروتئین، خاکستر، و عملکرد دانه اندازهگیری و دادههای ثبت شده در مدت سه سال آزمایش تجزیة مرکب گردید. نتایج نشان داد که اثر رقم روی هیچ یک از صفات مورد اندازهگیری معنیدار نیست و از نظر عملکرد محصول تفاوت معنیدار (05/0</em><em>£</em><em>p</em><em> ) بین تیمارهای آبیاری وجود دارد. همچنین مشخص شد که اثر تیمارهای آبیاری بر درصد پروتئین، چربی، و خاکستر معنیدار نیست. بیشترین میزان چربی و خاکستر در تیمار آبیاری کامل و کمترین آن در تیمار 60 درصد آبیاری کامل به دست آمد. مقدار پروتئین نیز در تیمار 60 درصد آبیاری کامل، حداکثر بود. یافتهها نشان داد با در نظر گرفتن بررسیهای آماری و اهمیت بهنیهسازی آب مصرفی با کمآبیاری و بر اساس مقادیر کارآیی مصرف آب </em><em>(</em><em>WUE</em><em>)</em><em>، تیمار 60 درصد آبیاری کامل بر سایر تیمارها برتری دارد و به عنوان یک روش مدیریتی کارآمد در آبیاری مزارع ذرت توصیه میشود.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522بررسی نقش کاربری اراضی بر نوع و شدت فرسایش خاک (مطالعة موردی: حوزة آبخیزکسیلیان)8598102519FAسیدحمیدرضا صادقیاستادیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرسنصرتالله صفائیاناستاد، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه مازندرانسبحانالله قنبریدانش آموختة گروه مرتعداری، دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرسJournal Article20050115<em>میزان فرسایش و تولید رسوب در سطح حوزههای آبخیز به اثر شرایط پیچیدة حاکم بر حوزه</em><em>،</em><em>کنترل گردیده و لذا مطالعة آنها برای درک مسایل موجود و مدیریت آن ضروری است. در این تحقیق، ابتدا 7، 3، و 3 زیر حوزة آبخیز به ترتیب جنگلی، مرتعی، و کشاورزی در حوزة آبخیز معرف کسیلیان واقع در دامنة شمالی البرز و با شرایط تقریباً مشابه فیزیکی، اقلیمی، زمین شناسی، و خاکشناسی انتخاب شد تا در خصوص عملکرد آنها در ایجاد فرسایش و تولید رسوب ارزیابیهای لازم صورت پذیرد. برای دستیابی به اهداف مورد نظر، سه شاخص رسوب رسیده به خروجی زیرحوزهها، حجم رسوب جمع شده در جعبههای گرلاچ، و شکلهای مختلف فرسایش در این ارزیابی مد نظر قرار گرفتند. به دلیل محدود بودن تعداد رگبارها در دورة مورد مطالعه، امکان استفاده از اولین شاخص وجود نداشت. از این رو مقدار رسوب بر جا گذاشته در جعبههای گرلاچ و مقدار کل انواع فرسایش برای ارزیابی نقش کاربری اراضی بر فرسایش خاک مد نظر قرار گرفت و سپس روابط بین خصوصیات فیزیکی و پوشش گیاهی زیرحوزههای مورد مطالعه تهیه گردید. نتایج نشان میدهد که کاربریهای مختلف در منطقة مورد مطالعه نه تنها بر پیدایش انواع فرسایش، بلکه بر شدت آنها نیز تأثیرگذار است. وجود فرسایش سطحی در هر کاربری، فرسایش آبکندی در آبخیزهای جنگلی، فرسایش شیاری در آبخیزهای مرتعی، و لغزش در کاربری کشاورزی از یافتههای این تحقیق است. </em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522تحلیل اقتصادی مدیریت کمآبیاری در کشت خشکهکاری برنج199110102520FAبهروز عرب زادهعضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات برنج کشورعلیرضا توکلیعضو هیئت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، مراغه0000-0003-2205-2381Journal Article20040111<em>به منظور بهبود بهرهوری آب و</em><em>ارزیابی اقتصادی کم</em><em></em><em>آبیاری در شالیزارها به روش خشکه کاری، آزمایشی بر پایة طرح بلوک</em><em></em><em>های کامل تصادفی و در سه تکرار </em><em>برای </em><em>برنج رقم طارم در مدت دو سال</em><em> زراعی </em><em>(80-1379 و 79-1378)</em><em>در مزرعة تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات برنج کشور، مازندران</em><em>(آمل) به اجرا درآمد. تیمارهای هفتگانه آبیاری شامل مدیریت</em><em></em><em>های مختلف غرقاب متناوب در مراحل رشد بود. </em><em>برای تحلیل اقتصادی </em><em>از روش بودجه</em><em></em><em>بندی جزیی و</em><em>شاخص نسبت درآمد ناخالص به هزینة تولید و</em><em>میزان سود خالص استفاده شد. </em><em> </em><em>در تجزیه و</em><em>تحلیل اقتصادی</em><em> مشخص شد که</em><em> تیمار</em><em><sub>3</sub></em><em>T</em><em> (تیماری که پس از گذشت 30</em><em>روز از مرحلة بذرپاشی دارای ارتفاع آب متناوب (صفر تا 5 سانتیمتر) در طی دورة رشد است) دارای نسبت درآمد ناخالص به هزینة تولید برابر57/1 است و</em><em>با 25 درصد کاهش آب مصرفی نسبت به شاهد، تنها 8 درصد افت عملکرد دارد، و</em><em>سود خالص به ازای واحد آب مصرفی آن نسبت به شاهد (تیماری که پس از گذشت 30 روز از مرحلة بذرپاشی دارای ارتفاع آب 5 سانتی</em><em></em><em>متر و غرقاب دائم در سرتاسر دورة رشد است) 4/19 درصد بیشتر است</em><em>. </em><em>میزان عملکرد برنج سفید تیمار </em><em><sub>3</sub></em><em>T</em><em> برابر 2017 کیلوگرم در هکتار است. </em><em>بنابراین</em><em> بر اساس نتایج این تحقیق، یکی از روش</em><em></em><em>های مدیریت آب در راستای ارتقای بهره</em><em></em><em>وری از آب کشاورزی و</em><em>کسب سود بیشتر، </em><em>استفاده از</em><em>برنامه بهینه کمآبیاری در </em><em>شیوه کشت خشکهکاری در مناطق مناسب است.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522اثر شرایط مختلف پوستگیری بر کیفیت و کمیت روغن استحصالی دانه کلزا1111124102521FAجلال محمدزادهعضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستانرضا فامیل مؤمنعضو هیئت علمی، مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیندا مفتون آزادعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارسJournal Article20050223<em>هدف از پوستگیری دانة کلزا کاهش مقدار فیبر، بهبود ارزش غذایی کنجاله، و بالا بردن راندمان استخراج و کیفیت روغن است. اتصال بین پوسته و مغز دانه بسیار قوی است، لذا قبل از <br /> پوستگیری دانهها باید مشروط شوند. بدین منظور دانة کلزا، تحت تأثیر دو تیمار مرطوب کردن شامل خیساندن در آب مقطر با دمای 22 درجة سانتیگراد به مدت 70 و 100 دقیقه، بخار دادن با بخار اشباع و بخار تحت فشار هر کدام به مدت 5 و 10 دقیقه، و سپس تیمار خشک کردن در سه سطح، آفتابی، هوای گرم 55، و 65 درجة سانتیگراد قرار گرفتند. نتایج نشان داد روش خیساندن به مدت 100 دقیقه و خشک کردن در دمای 65 درجه سانتیگراد بیشترین راندمان پوستگیری (5/86 درصد) را دارد، در حالی که استفاده از بخار اشباع به مدت 5 دقیقه و خشک کردن آفتابی دارای کمترین راندمان پوستگیری است. مقایسة میانگینها نیز نشان داد که مقدار روغن در دو روش خیساندن به مدت 70 و 100 دقیقه و خشک کردن در دماهای 55 و 65 درجة سانتیگراد تفاوت معنیداری دیده نشد</em><em>،</em><em> اگرچه نسبت به سایر روشها بالاتر بود. شرایط مختلف پوستگیری نیز در تمامی موارد بر مقدار اسیدیته و عدد پراکسید، یا به عبارت دیگر کیفیت روغن استحصالی تأثیر معنیداری نداشته است.</em>
موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522تعیین نیاز آبی ذرت علوفهای و ضریب گیاهی آن در مراحل مختلف رشد1125142102522FAمهدی قیصریدانشجوی دکتری مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرسسیدمجید میرلطیفیاستادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرسمهدی هماییدانشیار گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرسمحمداسماعیل اسدیعضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستانJournal Article20050413<em>برای تدوین برنامة آبیاری مناسب و اِعمال مدیریت کارآ و آگاهانه، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل مختلف رشد و نیز تخمین تبخیر- تعرق گیاه ضروری است. ضریب گیاهی در چهار مرحلة رشد (مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی) برخی گیاهان را سازمان خواربار و کشاورزی جهانی ارائه داده است. اما مقادیر ضرایب گیاهی ارائه شده </em><em>در</em><em> مراحل رشد ثابت یا دارای شیب ثابت هستند. بنابراین، در راستای افزایش دقت برآوردهای روزانه نیاز آبی گیاهان لازم است، ضرایب گیاهی و تبخیر- تعرق گیاهان روزانه برآورد شود. هدف از این پژوهش، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل رشد ذرت علوفهای و تخمین مقدار تبخیر - تعرق روزانه در سیستم آبیاری بارانی در منطقه نیمه خشک ورامین است. بدین منظور، رطوبت خاک در </em><em>18</em><em> کرت آزمایشی تا عمق 180 سانتیمتر با نوترونمتر اندازهگیری و تبخیر- تعرق گیاه به روش بیلان حجمی آب خاک محاسبه شد. همچنین، تبخیر ـ تعرق مرجع به روش فائو ـ پنمن ـ مانتیث محاسبه گردید. ”ضریب گیاهی“ و ”نسبت تبخیر ـ تعرق ذرت به تبخیر از تشتک“، به</em><em></em><em>صورت تابعی از ”روز پس از کاشت“، ”درجه روز رشد“، و ”شاخص سطح برگ“ با ضریب همبستگی بین 80/0 تا 93/0 تعیین شد. ضریب گیاهی در مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی رشد ذرت علوفه</em><em></em><em>ای به ترتیب 45/0، 9/0، 13/1، و 7/0 به</em><em></em><em>دست آمد. بیشترین و کمترین مقدار ”تبخیر ـ تعرق ذرت به تبخیر از تشتک“ به ترتیب 39/0 در مرحله اولیة رشد و 88/0 در مرحله میانی رشد رخ داد. در مدت زمان 90 روز دورة رشد، تبخیر- تعرق تجمعی ذرت علوفه</em><em></em><em>ای بر اساس بیلان آب خاک، 695 میلیمتر به</em><em></em><em>دست آمد. در حالی</em><em></em><em>که تبخیر- تعرق تجمعی مرجع با استفاده از معادلة فائو- پنمن- مانتیث، 815 میلیمتر برآورد شده است. </em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522بهینهسازی سیستم صفحات مستغرق جهت کنترل رسوب در دهانههای آبگیر رودخانهها1143158102523FAجمال احمد آلیعضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربیمحمدجواد خانجانیاستاد گروه آبیاری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمانJournal Article20050419<em>کنترل رسوب ورودی به آبگیر از رودخانههای آبرفتی از مشکلترین کارهایی است که مهندسان هیدرولیک با آن مواجه هستند. یکی از راههای کنترل رسوب در دهانة آبگیرها، بهکاربردن صفحات مستغرق است. با کارگذاری صفحات مستغرق تحت آرایش و ابعاد مشخص جلو دهانة آبگیر، مقطع عرضی بستر جلو آبگیر تغییر میکند و عمق جریان افزایش مییابد. در نتیجه، از ورود رسوبات بار بستر و بار معلق به مقدار قابل توجهی کاسته میشود. در این مطالعه، تئوری اثر صفحات مستغرق در کنترل رسوب در دهانة آبگیرها بررسی شده است و با توجه به این تئوری، آرایش و ابعاد سیستم صفحات مستغرق جلو دهانة آبگیر بهینه شده است. هدف از بهینهسازی، به دست آوردن آرایش و ابعادی از سیستم صفحات مستغرق است که عمق جریان جلو دهانة آبگیر ماکزیمم شود تا بهترین نتیجه از به کار بردن صفحات مستغرق به دست آید. برای بهینهسازی، از روش جهات امکانپذیر استفاده شده است. در این روش، فاصلة طولی بین ردیف صفحات، زاویة تلاقی جریان با صفحات، فاصلة عرضی بین صفحات، ارتفاع صفحات، و نسبت ارتفاع صفحات به طول صفحات به عنوان متغیر در نظر گرفته شده و نتیجة حاصل با محاسبات اُدگارد و وانگ مقایسه شده است، که این جواب در مقایسه با محاسبات اُدگارد و وانگ نتیجة بهتری را نشان میدهد. نتایج حاصل بیانگر این واقعیت است که برای جلوگیری از ورود رسوبات به داخل هر دهانة آبگیر با مشخص بودن پارامترهای جریان و رسوب رودخانه، ابتدا آرایش و ابعاد سیستم صفحات مستغرق جلو دهانة آبگیر بهینه شود و سپس پارامترهای بهینه شده، جهت طراحی سیستم صفحات مستغرق به کار رود تا بهترین نتیجه، که همان ماکزیمم کردن عمق جریان جلو دهانة آبگیر است، به دست آید.</em>موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیتحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی2476-40007120060522بررسی تاثیر چند روش خاکورزی روی خواص فیزیکی خاک، بهرهوری مصرف سوخت و عملکرد پنبه (یادداشت فنی)159174102524FAحسین چاجیعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسانهادی افشارچمنآبادعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسانحسین جمیلیعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسانJournal Article20050307<em>بعضی از روشهای رایج خاکورزی بدون افزایش عملکرد باعث هدر دادن منابع ملی میشوند. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر خاکورزی بر عملکرد پنبه در ایستگاه تحقیقات پنبه کاشمر با خاک سیلتی- لوم و با استفاده از طرح آماری اسپلیت پلات با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل دو سطح: زیرشکنی به عمق 55-50 سانتیمتر و بدون زیرشکنی و فاکتور فرعی شامل سه سطح: شخم با گاوآهن برگرداندار، یکبار شخم با ساقه فاروئر<sup>3</sup>، و دو بار شخم با ساقه فاروئر بود. نتایج نشان میدهد که در عمق صفر تا 30 سانتیمتر، زیرشکنی به همراه گاوآهن برگرداندار بیشترین و یکبار ساقه فاروئر بدون زیرشکنی کمترین میزان کاهش شاخص مخروط خاک (</em><em>CI</em><em>)</em> <em>را داشته اند. اثر متقابل زیرشکنی و شخم روی</em><em>میانگین وزنی قطر کلوخهها (</em><em>MWD</em><em>)</em><em>در سطح 5 درصد معنیدار میشود، یکبار ساقه فاروئر بدون زیرشکنی کمترین </em><em>MWD</em><em> و زیرشکنی به همراه برگرداندار بیشترین </em><em>MWD</em><em> را دارد. برهمکنش زیرشکنی و شخم روی درصد استقرار بوته، عمق نفوذ ریشه، و عملکرد پنبه از نظر آماری معنیدار نیست. تیمار بدون زیرشکنی و برگرداندار کمترین و زیرشکنی به همراه دو بار ساقه فاروئر بیشترین درصد استقرار بوته و عملکرد را دارد. اثر متقابل شخم و زیرشکنی روی بهرهوری مصرف سوخت در سطح یک درصد دارای اختلاف معنیدار است. یکبار ساقه فاروئر بدون زیرشکنی بیشترین و زیرشکنی به همراه برگرداندار کمترین بهرهوری مصرف سوخت را دارد. جمعبندیها نشان میدهد که در شرایط این آزمایش یکبار شخم با استفاده از ساقه فاروئر مناسبترین روش تهیة بستر بذر برای کشت پنبه است. </em>