ادیب حاج محمدی؛ محمد ذونعمت-کرمانی؛ مجید رحیم پور
چکیده
آبشستگی موضعی در اطراف لوله های عبوری از بستر رودخانهها بهدلیل تحمیل خسارتهای زیاد اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی که در پی دارد همواره مورد توجه محققان و طراحان این سازهها بوده است. این پژوهش با هدف بررسی جامع الگوی جریان، مکانیزم آبشستگی و توسعۀ زمانی چالۀ آبشستگی در اطراف لولههای مستغرق تحت جریان یکسویه، در ...
بیشتر
آبشستگی موضعی در اطراف لوله های عبوری از بستر رودخانهها بهدلیل تحمیل خسارتهای زیاد اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی که در پی دارد همواره مورد توجه محققان و طراحان این سازهها بوده است. این پژوهش با هدف بررسی جامع الگوی جریان، مکانیزم آبشستگی و توسعۀ زمانی چالۀ آبشستگی در اطراف لولههای مستغرق تحت جریان یکسویه، در آزمایشگاه تحقیقاتی هیدرولیک و سازههای آبی بخش مهندسی آب دانشگاه شهید باهنرکرمان اجرا شد. آزمایشها برای دو حالت لوله منفرد و دوتائی موازی در فاصلههای مختلف از یکدیگر و در شرایط هیدرولیکی متفاوت صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که در اثر برخورد جریان با لولۀ منفرد، فرآیند آبشستگی با شکلگیری یک جریان نشتی زیرسطحی از بالادست بهسمت پاییندست لوله آغاز میشود و بعد از آن شکلگیری فرسایش تونلی و عبور جت جریان از زیر لوله عامل اصلی توسعۀ طولی و عمقی چاله آبشستگی است. در حالت دوتائی موازی، بسته به فاصلۀ بین دو لوله، پروفیلهای مختلفی برای چالۀ آبشستگی مشاهده میشود. نشان داده شد که با تغییر فاصلۀ نسبی بین دو لوله از S/D=0 به S/D=2، حداکثر عمق آبشستگی برای دبی 28 لیتر بر ثانیه بهترتیب 50 درصد و 44 درصد افزایش مییابد. در این حالت (دوتائی)، اندرکنش جریان و لولهها، سبب تضعیف گردابههای تشکیل شده در اطراف لولهها میشود و بدینترتیب عمق آبشستگی، در مقایسه با حالت لوله منفرد، کمتر است بهطوریکه حداکثر عمق آبشستگی در حالت لوله منفرد، 27/1 برابر مقدار متناظر آن در حالت لولههای دوتائی است.