مهندسی رودخانه
محمد علی صلبی؛ مهدی مفتاح هلقی؛ امیر احمد دهقانی؛ عبدالرضا ظهیری
چکیده
بندهای سنگی- ملاتی به منظور کاهش شیب آبراهه، کاهش سرعت جریان و مهار فرسایش ساخته می‌شوند. برای کاهش فرسایش در پایین‌دست این سازه‌ها، حوضچه‌های آرامش احداث می‌شوند. با وجود حوضچه‌های آرامش، معمولاً آشفتگی‌های حاصل از پرش هیدرولیکی به پایین‌دست این سازه‌ها منتقل شده و موجب فرسایش بستر رودخانه می گردد. انجام عملیاتی است که موجب ...
بیشتر
بندهای سنگی- ملاتی به منظور کاهش شیب آبراهه، کاهش سرعت جریان و مهار فرسایش ساخته می‌شوند. برای کاهش فرسایش در پایین‌دست این سازه‌ها، حوضچه‌های آرامش احداث می‌شوند. با وجود حوضچه‌های آرامش، معمولاً آشفتگی‌های حاصل از پرش هیدرولیکی به پایین‌دست این سازه‌ها منتقل شده و موجب فرسایش بستر رودخانه می گردد. انجام عملیاتی است که موجب مستغرق شدن پرش هیدرولیکی در درون حوضچه آرامش گردد از راهکارهای موثر کاهش روند آبشستگی است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر پرش هیدرولیکی مستغرق در پایاب حوضچه آرامش بندهای سنگی-ملاتی در کاهش آبشستگی پایین‌دست می‌باشد. برای بررسی این موضوع، مدل فیزیکی بند سنگی-ملاتی زیارت واقع در استان گلستان با مقیاس 1:20 ساخته شد. سپس برای کنترل آبشستگی پایاب حوضچه آرامش، دو روش افزایش ارتفاع پایاب و افزایش ارتفاع انتهای حوضچه آرامش به همراه افزایش زبری بستر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در صورتی که ارتفاع پایاب به اندازه 5/1 برابر عمق پایاب بالا آورده شود، آبشستگی به صفر می‌رسد. همچنین زمانی که انتهای حوضچه آرامش به ارتفاع 5/2 برابر عمق آب در حوضچه آرامش بالا آورده شده و به اندازه طول حوضچه آرامش در پایاب ادامه یابد و با مصالح زبر پوشیده شود آبشستگی در پایاب حوضچه آرامش به صفر می‌رساند.واژه‌های کلیدی: آبشستگی، استغراق حوضچه آرامش ، بندسنگی ملاتی، حوضچه آرامش
حسن سعدی؛ سید محسن سجادی
چکیده
حوضچه های آرامش به عنوان یک سازه هیدرولیکی موثر برای استهلاک انرژی جنبشی جریان فوق بحرانی در پایین دست سرریز قرار می گیرد و در بعضی موارد برای دستیابی به یک طرح اقتصادی از اجزایی مانند بلوک های کف، آستانه انتهایی و ... استفاده می کنند. بنابراین برای تثبیت و کاهش طول پرش هیدرولیکی،احداث یک دیواره کوتاه در حوضچه آرامش به صورت یک آبپایه ...
بیشتر
حوضچه های آرامش به عنوان یک سازه هیدرولیکی موثر برای استهلاک انرژی جنبشی جریان فوق بحرانی در پایین دست سرریز قرار می گیرد و در بعضی موارد برای دستیابی به یک طرح اقتصادی از اجزایی مانند بلوک های کف، آستانه انتهایی و ... استفاده می کنند. بنابراین برای تثبیت و کاهش طول پرش هیدرولیکی،احداث یک دیواره کوتاه در حوضچه آرامش به صورت یک آبپایه پیوسته می تواند موثر باشد. در این پژوهش آزمایشگاهی اثر روزنه دار بودن آستانه پلکانی بر خصوصیات پرش در پایین دست سرریز اوجی مورد بررسی قرارگرفت. آزمایش ها برای چهار درصد بازشدگی 12% ، 25% ،50% و70% در سه فاصله نسبی 10.8، 14.6و18.75انجام شد. نتایج نشان می دهد که استفاده از آستانه پلکانی روزنه دار در حوضچه آرامش اثری مثبت بر کنترل وتثبیت موقعیت پرش هیدرولیکی دارد و آستانه با بازشدگی 25 درصد در فاصله نسبی 10.4 بیشترین اثر را در کاهش طول پرش نسبت به سایر آستانه ها از خود نشان داده و طول پرش را بطور متوسط 40.88درصد نسبت به پرش کلاسیک کاهش می دهد.همچنین بهترین موقعیت قرارگیری آستانه با 12درصد بازشدگی بر مبنای کاهش طول پرش هیدرولیکی در فاصله نسبی بیشتر از 14.6 می باشد.
