سامانه های نوین آبیاری
سید رضا ظاهری کاشانی؛ سید مجید میرلطیفی؛ حسین دهقانی سانیج
چکیده
برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح آبیاری در مزرعه مستلزم، برآورد مناسبی از تبخیر- تعرق گیاه است. از جمله روش‌های معمول جهت تخمین تبخیر- تعرق گیاهان، بهره‌گیری از پارامترهای تبخیر- تعرق گیاه مرجع (چمن) و ضریب گیاهی می‌باشد. ضریب گیاهی به دلیل تفاوت در واریته گیاهی، شرایط اقلیمی و نوع مدیریت آب و خاک و گیاه می‌تواند متغیر باشد. بنابراین، ...
بیشتر
برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح آبیاری در مزرعه مستلزم، برآورد مناسبی از تبخیر- تعرق گیاه است. از جمله روش‌های معمول جهت تخمین تبخیر- تعرق گیاهان، بهره‌گیری از پارامترهای تبخیر- تعرق گیاه مرجع (چمن) و ضریب گیاهی می‌باشد. ضریب گیاهی به دلیل تفاوت در واریته گیاهی، شرایط اقلیمی و نوع مدیریت آب و خاک و گیاه می‌تواند متغیر باشد. بنابراین، برای تخمین دقیق‌تر تبخیر- تعرق گیاهان بایستی از ضرایب گیاهی محلی استفاده نمود. هدف از این پژوهش تعیین ضریب گیاهی گل محمدی تحت یک سامانه آبیاری قطره‌ای دو ردیفه با مدیریت آبیاری کشاورز به روش بیلان آب خاک در منطقه قمصر می‌باشد. تبخیر- تعرق واقعی گل محمدی به روش بیلان آب خاک برابر با 389 میلی‌متر به دست آمد و پارامتر ضریب گیاهی گل محمدی از تقسیم تبخیر- تعرق واقعی گل محمدی به تبخیر- تعرق گیاه مرجع در طی دوره‌ی 188 روزه‌ی رشد گل محمدی حاصل گردید. حداقل و حداکثر ضریب گیاهی طی دوره رشد گیاه به ترتیب برابر با 6/0 و 2/1 به دست آمد. وزن گل محمدی برداشت شده در تمام مزرعه که از 53 هکتار آن حدود 40 هکتار تحت کشت می‌باشد، برابر 130 تن بود. بنابراین میانگین عملکرد گل محمدی در تمام مزرعه برابر 25/3 تن در هکتار بود. میانگین عملکرد محصول در ردیف‌های درختان مورد ارزیابی برابر 25/48 کیلوگرم در هر ردیف (160 متر مربع) حاصل گردید و میانگین بهره‌وری آب آبیاری در ردیف‌های مورد ارزیابی برابر 78/0 کیلوگرم بر متر مکعب به دست آمد.
مدیریت شبکه های آبیاری
سید حسن طباطبایی؛ سید مجید میرلطیفی؛ حسین دهقانی سانیج؛ اشکان شکری
چکیده
در این پژوهش نیاز آبی گیاه چغندرقند بهاره در منطقه جوین با استفاده از پیش‌بینی‌های 5روزه مدل‌های هواشناسی ECMWF، GFS و MeteoBlue برآورد و با نیاز آبی محاسبه شده براساس اطلاعات ایستگاه هواشناسی جوین مقایسه شدند. بررسی‌ها در چهار سطح ارزیابی دقت مدل‌ها در پیش‌بینی 1.متغیرهای هواشناسی دخیل در رابطه پنمن-مانتیث، 2.دو جزء تابشی (ET_0^Rad)و همرفتی ...
بیشتر
در این پژوهش نیاز آبی گیاه چغندرقند بهاره در منطقه جوین با استفاده از پیش‌بینی‌های 5روزه مدل‌های هواشناسی ECMWF، GFS و MeteoBlue برآورد و با نیاز آبی محاسبه شده براساس اطلاعات ایستگاه هواشناسی جوین مقایسه شدند. بررسی‌ها در چهار سطح ارزیابی دقت مدل‌ها در پیش‌بینی 1.متغیرهای هواشناسی دخیل در رابطه پنمن-مانتیث، 2.دو جزء تابشی (ET_0^Rad)و همرفتی (ET_0^Adv) تبخیر-تعرق گیاه‌مرجع (ET_0)، 3. ET_0و 4. نیازآبی چغندرقند بهاره انجام شد. مدل‌ها ET_0^Adv را کمتر و ET_0^Rad را بیشتر از مقدار واقعی برآورد می‌نمایند. به‌طوری‌که خطای اریب مدل‌های GFS، ECMWF و MeteoBlue در برآورد ET_0^Rad به ترتیب برابر 4/0- ،5/0-و2/0- میلی‌متر در روز و برای ET_0^Adv به ترتیب برابر 4/0، 5/0 و 7/0 میلی‌متر در روز به دست آمد. میانگین خطای مربعات (RMSE) این سه مدل برای ET_0^Rad به ترتیب 6/0، 7/0و7/0 میلی‌متر در روز و برای ET_0^Adv به ترتیب برابر 7/0، 7/0 و 9/0 میلی‌متر در روز محاسبه شد. رفتار متضاد خطاهای ET_0^Rad و ET_0^Adv سبب شد تا خطای اریب برآورد ET_0 توسط مدل‌ها به ترتیب برابر 03/0، 03/0- و 47/0 میلی‌متر در روز شود. نیازآبی چغندرقند بهاره در منطقه جوین 841 میلی‌متر در طول دوره رشد بر اساس روش فائو-پنمن-مانتیث محاسبه شد. مجموع خطای برآورد نیازآبی روزانه مدل‌های GFS، ECMWF و Meteoblue در طول دوره رشد به ترتیب برابر 65، 64 و 100 میلی‌متر بدست آمد. در نتیجه توصیه می‌شود برای پیش‌بینی نیاز آبی گیاه چغندرقند در منطقه جوین از بروندادهای مدل ECMWF استفاده شود.
مهدی قیصری؛ سیدمجید میرلطیفی؛ مهدی همایی؛ محمداسماعیل اسدی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1385، ، صفحه 125-142
چکیده
برای تدوین برنامة آبیاری مناسب و اِعمال مدیریت کارآ و آگاهانه، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل مختلف رشد و نیز تخمین تبخیر- تعرق گیاه ضروری است. ضریب گیاهی در چهار مرحلة رشد (مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی) برخی گیاهان را سازمان خواربار و کشاورزی جهانی ارائه داده است. اما مقادیر ضرایب گیاهی ارائه شده در مراحل رشد ثابت یا دارای ...
بیشتر
برای تدوین برنامة آبیاری مناسب و اِعمال مدیریت کارآ و آگاهانه، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل مختلف رشد و نیز تخمین تبخیر- تعرق گیاه ضروری است. ضریب گیاهی در چهار مرحلة رشد (مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی) برخی گیاهان را سازمان خواربار و کشاورزی جهانی ارائه داده است. اما مقادیر ضرایب گیاهی ارائه شده در مراحل رشد ثابت یا دارای شیب ثابت هستند. بنابراین، در راستای افزایش دقت برآوردهای روزانه نیاز آبی گیاهان لازم است، ضرایب گیاهی و تبخیر- تعرق گیاهان روزانه برآورد شود. هدف از این پژوهش، تعیین ضریب گیاهی بر مبنای مراحل رشد ذرت علوفه‌ای و تخمین مقدار تبخیر - تعرق روزانه در سیستم آبیاری بارانی در منطقه نیمه خشک ورامین است. بدین منظور، رطوبت خاک در 18 کرت آزمایشی تا عمق 180 سانتی‌متر با نوترون‌متر اندازه‌گیری و تبخیر- تعرق گیاه به روش بیلان حجمی آب خاک محاسبه شد. همچنین، تبخیر ـ تعرق مرجع به روش فائو ـ پنمن ـ مانتیث محاسبه گردید. ”ضریب گیاهی“ و ”نسبت تبخیر ـ تعرق ذرت به تبخیر از تشتک“، بهصورت تابعی از ”روز پس از کاشت“، ”درجه روز رشد“، و ”شاخص سطح برگ“ با ضریب همبستگی بین 80/0 تا 93/0 تعیین شد. ضریب گیاهی در مراحل اولیه، توسعه، میانی، و نهایی رشد ذرت علوفه‌ای به ترتیب 45/0، 9/0، 13/1، و 7/0 بهدست آمد. بیشترین و کمترین مقدار ”تبخیر ـ تعرق ذرت به تبخیر از تشتک“ به ترتیب 39/0 در مرحله اولیة رشد و 88/0 در مرحله میانی رشد رخ داد. در مدت زمان 90 روز دورة رشد، تبخیر- تعرق تجمعی ذرت علوفه‌ای بر اساس بیلان آب خاک، 695 میلی‌متر بهدست آمد. در حالیکه تبخیر- تعرق تجمعی مرجع با استفاده از معادلة فائو- پنمن- مانتیث، 815 میلی‌متر برآورد شده است.
