نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
2 دانشجوی کارشناسی ارشد
3 مربی پژوهشی گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی دانشکده کشاورزی
4 استادیار گروه مهندسی زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده
فشردگی خاک یکی از مسایل جدی بسیاری از خاکها در نقاط مختلف دنیاست. به علت تغییر شرایط رطوبتی خاک با زمان، تعیین نقشههای فشردگی خاک نیازمند بهکارگیری سیستمهای نمونهبرداری سریع است. در این خصوص، نفوذسنج مخروطی پشت تراکتوری مجهز به میلههای نفوذ چندگانه با قابلیت اندازهگیری مقادیر شاخص مخروطی خاک در ردیفهای کشت محصول با فاصله متغیر طراحی و ساخته شد. دستگاه نفوذسنج مجهز به میلههای چندگانه از سه بخش مکانیکی، هیدرولیکی، و الکترونیکی تشکیل شده و قادر است مقاومت مکانیکی خاک را تا عمق 45 سانتیمتر اندازهگیری کند. بخش مکانیکی شامل یک شاسی است که ضمایم دستگاه روی آن قرار دارد و با اتصال سهنقطه بر روی تراکتور سوار میشود. به منظور حرکت میلههای نفوذ به درون خاک، از سیستم محرک هیدرولیکی استفاده شد. اطلاعات به دست آمده از حسگرهای عمق نفوذ و نیرو، به کمک دیتالاگر جمعآوری شد و با انتقال دادهها به کامپیوتر متصل به آن، نمودار شاخص مخروطی نسبت به عمق را به دست آمد. به منظور ارزیابی عملکرد دستگاه نفوذسنج، اندازهگیری شاخص مخروطی خاک در شرایط مختلف خاک مزرعهای (شخم خورده و کلشی) و در دو سطح رطوبتی (قبل و بعد از آبیاری) انجام و دادههای به دست آمده با دادههای نفوذسنج دستی در همان شرایط آزمایش در پانزده عمق مقایسه شد. نتایج نشان داد که همبستگی قابل توجهی بین دادههای شاخص مخروطی نفوذسنج دستی و تراکتوری وجود دارد بهطوریکه مقادیر ضریب همبستگی به ترتیب برابر با و 98/0=R2(قبل از آبیاری) و 96/0= R2و 97/0= R2(پس از آبیاری) به دست آمد. مقایسة میانگینها با استفاده از آزمون t نشان داد که بین دادههای شاخص مخروطی دستگاه نفوذسنج تراکتوری و دستی در زمین کلشی و در زمین شخم خورده، در سطح احتمال5 درصد اختلاف معنیداری وجود ندارد. بنابراین نفوذسنج تراکتوری برای اندازهگیری مقاومت مکانیکی خاک توصیه میشود.
کلیدواژهها