توزیع اندازة فندقة آفتابگردان ارقام روغنی و تأثیر آن روی ویژگی‌های کمی و کیفی روغن استحصالی

قدس ولی, علیرضا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

علیرضا قدس ولی

استادیار پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

چکیده

در این تحقیق، نمونه‌هایی از فندقة آفتابگردان روغنی سه رقم پروگرس، هایسان33، و یوروفلور نمونه‌برداری شده از چهار مکان علی‌آباد، گلیداغ،کلاله، و کالپوش واقع در استان گلستان با دو غربال دارای منافذ 16-14 میلی‌متر طول و 75/2 و 75/3 میلیمتر عرض به سه بخش تقسیم شدند؛ بخش بزرگ (ضخامت بزرگتر از 75/3 میلی‌متر)، متوسط (ضخامت بین 75/2 و 75/3 میلی‌متر)، و بخش کوچک (ضخامت کوچکتر از 75/2 میلی‌متر). توزیع اندازه و فراوانی دانة نمونه‌های آفتابگردان بررسی و تأثیر اندازة دانه روی عدد پراکسید، عدد اسیدی، جرم مخصوص، و ضریب شکست روغن‌های استحصالی نیز با استفاده از طرح کاملاً تصادفی در قالب آزمایشهای فاکتوریل 2×3×8 (هشت سطح نمونه، سه سطح اندازة دانه، و دو سطح نوع مغز دانه) ارزیابی شد. نمونه‌های پروگرس کلاله و هایسان 33 علی‌آباد در سطح احتمال 5 درصد به ترتیب دارای بیشترین و کمتریندانه‌های بزرگ و نمونه‌های یوروفلور گلیداغ و هایسان 33 گلیداغ در سطح احتمال 5 درصد به ترتیب دارای بیشترین و کمتریندانه‌های کوچک بودند. اندازة بزرگ، متوسط، و کوچک دانه‌ها همگی با هم از نظر ضریب شکست روغن در سطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی‌دار نشان دادند و دانه‌های متوسط و بزرگ به ترتیب بیشترین و کمترین ضریب شکست روغن را داشتند. مغزهای کامل و شکستة دانه‌ها از نظر جرم مخصوص روغن در سطح احتمال 5 درصد با هم اختلاف معنیدار نشان دادند. بین عدد پراکسید روغن‌های به دست آمده در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنی‌دار وجود داشت و روغن نمونة یوروفلور گلیداغ با بیشترین مقدار عدد پراکسید نسبت به کمترین مقدار آن که مربوط به نمونة یوروفلور کالپوش بود 6/61 درصد افزایش نشان داد. براساس نتایج به دست آمده و تأثیر اندازة فندقة آفتابگردان روی کیفیت روغن استحصالی باید نسبت به درجه‌بندی روغن‌های خام استخراج شده بر اساس پارامترهای کیفی آنها اقدام کرد که این موضوع می‌تواند راهنمایی برای عملیات واحد پالایش روغن و خصوصاً هیدروژناسیون و تولید انواع روغن مخصوص سرخ کردن و سالاد باشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

Anon. 1993. Official Methods and Recommended Practices of the American Oil Chemist's Society, The 5^th Ed . Ba 6-84. The American Oil Chemist's Society Champaign.

Anon. 1997. ASAE Standards. America Society of Agricultural Engineers. St. Josephs MI, USA

Anon. 2005. Official Methods of Analyes. The 14^th Ed. Association of Official Analytical Chemists. Washington, DC, USA.

Anon. 2009. United States of Department Agriculture. Foreign Agricultural Service. Office of Global Analysis. International Production Assessment Division. Washington, DC, USA.

Denis, L., Dominguez, J. and Vera, F. 1994. Inheritance of 'hullability' in sunflowers (Helianthus annuus L.). Plant Breed. 113(1): 27–35.

Dutta, S. K., Nema, V. K. and Bhardwaj. R. K. 1988. Physical properties grains and seeds with air comparison pycnometer of gram. Trans. Agric. 39, 259 – 268.

Eugene, N. O. and Gloria, N. A. 2002. Chemical composition of selected Nigerian oil seeds and physicochemical properties of the oil extracts. Food Chem. 77, 431-437.

Gupta, R. K. and Das, S. K. 1997. Physical properties of sunflower seeds.J. Agric. Eng. Res. 66, 1 – 8.

Gupta, R. K., Arora, G. and Sharma, R. 2007. Aerodynamic properties of sunflower seed (Helianthus annuus L.). J. Food Eng. 79, 899–904.

Jalali, H. 2008. Oils and Fats from the viewpoint of Chemistry. Amidi Press. Tehran. Iran. (in Farsi)

Joshi, D. C., Das, S. K. and Mukherje, R. K. 1993. Physical properties of pumpkin seeds.J. Agric. Eng. Res. 54, 219 – 229.

Mirnezami, S. H. 2001. Oil Technology and Refining. Agricultural Science Press. Tehran. Iran. (in Farsi)

Nel, A. A. 2001. Determinations of sunflower seed quality for processing. Ph. D. Thesis. Department of Plant Production and Soil Science. University of Pretoria. Pretoria.

Nel, A. A., Loubser, H. L. and Hammes, P. S. 1999. Sunflower seed sifting for an increase in oil and protein recovery. African J. Plant and Soil. 16, 69-73.

Nel, A. A., Loubser, H. L. and Hammes, P. S. 2000. The effect of environment and cultivar on sunflower seed. І. Yield, hullability and physical characteristics. African J. Plant and Soil. 17, 133-137.

Perez, E. E., Crapiste, G. H. and Carelli, A. A. 2007. Some physical and morphological properties of wild sunflower seeds. Biosys. Eng. 96(1): 41–45.

Singh, N., Singh, R., Kaur, K. and Singh, H. 1999. Studies of the physico-chemical properties and polyphenoloxidas activity in seeds from hybrid sunflower (Helianthus annuus) varieties grown in India. Food Chem. 66, 241-247.

تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی

توزیع اندازة فندقة آفتابگردان ارقام روغنی و تأثیر آن روی ویژگی‌های کمی و کیفی روغن استحصالی

مراجع

مراجع

دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 1
خرداد 1389
صفحه 103-116

توزیع اندازة فندقة آفتابگردان ارقام روغنی و تأثیر آن روی ویژگی‌های کمی و کیفی روغن استحصالی

مراجع

مراجع

دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 1خرداد 1389صفحه 103-116

دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 1
خرداد 1389
صفحه 103-116