نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان
2 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات آفات و بیماریهای مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان
چکیده
به منظور کاهش میزان آلودگی و کنترل آفات انباری در ارقام خرمای زاهدی و پیارم از روشهای حرارت دهی (دماهای 50، 60، و 70 درجه سانتیگراد به مدت 1 و 2 ساعت در رطوبت نسبی 80-75 درصد) و برودتدهی (5- و 0 درجة سانتیگراد به مدت 24 و 48 ساعت) استفاده شد. میوهها قبل و پس از تیمارشدن، از نظر آلوده بودن به آفات زنده، لارو، شفیره، و تخم حشرات بررسی شدند و با شمارش تعداد دانههای آلوده، درصد آلودگی تعیین شد. سپس ارقام خرما با دماهای انتخابی از مرحله اول، تیماردهی و پس از بستهبندی در انبار معمولی و سردخانه به مدت 6 ماه نگهداری شدند. میزان آلودگی به آفات بررسی و آزمونهای میکروبی و شیمیایی به فاصلة هر دو ماه و برای مدت 6 ماه انجام شد. بررسیهای اولیه وجود آفاتی نظیر شبپرة هندی (Plodia interpunctella)، شپشة آرد (Tribolium castaneum)، سوسک توتون (Lasioderma serricorne)، شپشة دندانهدار (Oryzaephilus surinamensis)، کرم میوهخوار خرما (Batrachedra amydraula)، سوسک میوهخوار Sp.)(Carpophillus را در ارقام مذکور نشان داد. تیمار نمونهها در مقایسه با شاهد،میزان آلودگی به آفت را بهطور معنیداری در ارقام خرما کاهش داد که در این میان تیمارهای 70 درجة سانتیگراد به مدت 2 ساعت و 5- درجة سانتیگراد به مدت 48 ساعت بیشترین تأثیر را در کاهش آلودگی داشتند. نتایج حاصل از نگهداری نمونههای تیمار شده ارقام زاهدی و پیارم نشان داد که تیمار 5- درجة سانتیگراد به مدت 48 ساعت سبب کاهش میزان آلودگی به ده درصد میشود. اثر متقابل نوع انبار و زمان نگهداری بر میزان آلودگی به آفت و درصد اسیدیته (بر حسب اسید لاکتیک) دو رقم خرما معنیدار بود. با گذشت زمان نگهداری، میزان آلودگی به آفت و درصد اسیدیته خرماهای موجود در سردخانه بهطور معنیداری کاهش یافت. بنابراین، نگهداری ارقام خرمای خشک و نیمهخشک در سردخانه در جلوگیری از فعالیت آفات وامراض مؤثر است.
کلیدواژهها