نویسندگان

1 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

2 عضو هیئت علمی گروه بررسی‌های اقتصادی طرح‌های تحقیقاتی کشاورزی

چکیده

در این تحقیق،عملکرددستگاه­های جداساز شلتوک (پادیه) نوع صندوقی و سینی شکل از نظر فنی و اقتصادی، نسبت به سه رقم شلتوک رایج در استان فارس(کامفیروزی،آمل-3 و نعمت) ارزیابی شده است.  به منظور اجرای این تحقیق، از طرح آماری کرت­های خردشده در پنج تکرار استفاده شد.  سه رقم شلتوک به عنوان کرت­های اصلی و دو نوع دستگاه جداساز به عنوان کرت­های فرعی انتخاب گردید.  جهت مقایسه میانگین­ها نیز از آزمون دانکن استفاده شد.  آزمایش در یک کارگاه شالیکوبی اجرا شد.  در هرتیمار با نمونه­گیری از خروجی دستگاه­های پوست­کن و جداساز شلتوک، درصد شلتوک و برنج قهوه­ای و از خروجی دستگاه صیقل­دهنده، ‌درصد شکستگی برنجاندازه­گیری شد.  همچنین ظرفیت و توان مورد نیاز
دستگاه­ها نیز اندازه­گیری و مقایسه شد.  به منظور مقایسة اقتصادی دو نوع دستگاه جداساز شلتوک، از روش بودجه­بندی جزئی استفاده شد.  نتایج نشان داد که درصد شلتوک و درصد برنجقهوه­ای خروجی (میانگین داده­های مربوط به سه رقم شلتوک در یک دستگاه جداساز) در نوع سینی­شکل، به ترتیب با مقادیر 03/76 و 89/99 درصد، نسبت به نوع صندوقی، به ترتیب با مقادیر 32/28 و 5/99 درصد، به طور معنی­داری بیشتر است.  همچنین درصد شکستگی برنج در سیستم تبدیل مجهز به دستگاه جداساز نوع سینی­شکل با 34/18 درصد به طور معنی­داری کمتر از نوع صندوقی با 75/21 درصد
بود.  مشخص شد که ظرفیت دستگاه جداساز سینی­شکل حدود یک و نیم برابر صندوقی و توان مورد نیاز جهت راه­اندازی دستگاه جداسازصندوقی پنج برابر  سینی­شکل است.  ارزیابی و مقایسه عملکرد دو نوع دستگاه جداساز نشان داد که در هر سه رقم شلتوک مورد آزمایش، دستگاه جداساز  سینی­شکل بهتر از نوع صندوقی است.  در مجموع از نظر فنی و اقتصادی می­توان گفت که دستگاه جداساز نوع سینی­شکل برای ارقام آمل-3 و نعمت و نوع صندوقی برای رقم کامفیروزی مناسب است.

کلیدواژه‌ها

Farouk, S. M. and Islam, M. N. 1995. Effect of parboiling and milling parameters on breakage of rice grains. AMA. 26(4): 33-38.
Kojima, H. and Sakaguchi, E. 1992. Separation characteristics of a shaking table type separator. Science Reports of Faculty of Agriculture Kobe University. 20(1): 123-128.
Matthews, J., Abadie, T. J., Deobald, H. J. and Freeman, C. C. 1970. Relation between head rice yields and defective kernels in rough rice. Rice J. 73(10): 6-12.
Miao, Y., Sumikawa, O., Wu, S., Glova, A. D., Chang, S. W., Feng, C. P. and Yoshizaki, S. 1994. Continuous separation characteristics of a conical- type paddy separator. J. Japanese Soc. Agric. Machinery. 56(3): 63-68.
Shaker, M. and Alizadeh, M. R. 2003. Effect of paddy moisture content on rice breakage and milling yield. Research Report. No. 257. Fars Agricultural Research Center. (in Farsi)
Shaker, M., Afzalinia, S. and Jamshidi, A. 1998. Evaluation of rice breakage at milling firms in Marvdasht korbal area. J. Agric. Eng. Res. 11, 46-71. (in Farsi)
Shaker, M., Afzalinia, S. and Zare, A. 2002. Comparison of different components of rice milling machinery and selecting the best one. Proceedings of the National Congress of Agricultural Eng. and Mechanization. Oct. 30-31. Karaj. Iran. (in Farsi)
Tsuchiya, M., Kamide, J. and Ishiwata, K. 1981. Study on separation of unhulled and brown rice by winnowing. J. Japanese Soc. Agric. Machinery. 43(3): 433-442.
Wimberly, J. E. 1983. Paddy Rice Postharvest Industry in Developing Countries. International Rice Research Institute. Philippines.