نویسندگان

عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان

چکیده

سله­شکنی مزارع زعفران در ابتدای فصل رشد این محصول، یکی از کارهای حساس مرحلة داشت است که باید با  دقت پیش رود.  زیرا در این زمان جوانه­های زعفران تا نزدیکی سطح خاک بالا آمده­اند.  پس از اولین آبیاری سالیانه زعفران، کشاورزان به منظور تسهیل در بیرون آمدن گل­­­ زعفران، سله ایجاد شده در سطح خاک را با استفاده از وسایل مختلفی از بین می­­برند و خاک روی پیاز را نرم می­کنند.  عمق خاک­ورزی جهت سله­شکنی بستگی به فاصلة جوانه­های زعفران تا سطح خاک دارد که این خود نیز تابعی از زمان آبیاری و شرایط آب و هوایی منطقه است.  هر چه زمان‌آبیاری اولیه زعفران بیشتر به تأخیر افتد جوانه­های زعفران به سطح خاک نزدیک­تر می­شوند و سله­شکنی حساس­تر خواهد شد.  هدف از این تحقیق، مقایسة فنی و اقتصادی روش­های استفاده از ادوات خاک­ورزی در سله­شکنی زعفران با تیمار شاهد ( بدون سله­شکنی) در سه زمان آبیاری زودهنگام، به­موقع، و دیر هنگام است تا از این طریق، مناسب­ترین وسیلة سله­شکنی برای هر یک از سه زمان آبیاری انتخاب شود.  این تحقیق در سه آزمایش جداگانه برای سه زمان آبیاری مذکور با اعمال تیمارهای شاهد (بدون
سله­شکنی)، گاوآهن دامی، چهارشاخ و رتیواتور با تیغه­های مخصوص، برای دو سال پیاپی و در قالب طرح آماری
 بلوک­های کامل تصادفی اجرا شد.  مشخص گردید که در آزمایش آبیاری زودهنگام روش­های مختلف سله شکنی بر عملکرد محصول در سال اول اختلاف معنی­داری نمی­آورد و تنها در سال دوم، اختلاف بین تیمار شاهد و استفاده از چهارشاخ معنی­دار شده است.  در آزمایش آبیاری به موقع، عملکرد استفاده از چهارشاخ و رتیواتور بالاتر از تیمار شاهد و گاوآهن دامی و اختلاف میان آنها معنی­دار است.  در آزمایش آبیاری دیر هنگام بیشترین عملکرد مربوط به تیمار شاهد و به دنبال آن چهارشاخ است و بین این دو و استفاده از رتیواتور و گاوآهن دامی اختلاف معنی­داری وجود دارد.  ارزیابی اقتصادی طرح نشان می­­دهد که در آبیاری زودهنگام و به­موقع، استفاده از رتیواتور نسبت به سایر تیمارها اقتصادی­تر و در آبیاری دیر هنگام تیمار شاهد (بدون سله­شکنی) اقتصادی­تر است.

کلیدواژه‌ها

Abrishami, M. 1983. Saffron (Red Gold of Desert Region). Tehran University Pub. (in Farsi)
Anon. 2003. Agricultural Statistical Bulletin. Ministry of Jihad-e-Agriculture. Khorasan Organization. (in Farsi) 
Behnia, M. 1991. Saffron Cultivation. Tehran University Pub. (in Farsi)
Bagheri, K. A. and Hemati Kakhki, A. 2000. Research and study on saffron. No. 77. 261. 1. Iran Science Industry Research Organization. Khorasan Center. Internal Pub. (in Farsi)
Hemmat, A., Khashoei, A. A. and Ranjbar, I. 2003. Assessment of irrigation cotton seedling emergency in flatland mechanized planting systems. J. Agric. Sci. Tech. 5, 87-98.
Mansoorirad, D. 1991. Agricultural Machineries and Tractors. Hamadan Uinversity Pub. (in Farsi)
Morrison, I. N., Rahmatullah, K. and Abdul, R. 2003. Effects of seeding methods and soil crusting on estabilishment of rapeseed and mustard. Field Crops Res. 19(1): 27-39.
Rashed Mohasel, M., Molafilabi, A. and Hemati Kakhki, A. 1989. Saffron cultivation in Spanish (Iranian Group Report). No. 68. 131. 4. Iranian Scientific and Industrial Research Organization. Khorasan Center. Internal Pub. (in Farsi)
Soltani, G. 1988. Engineering Economic. Shiraz Uinversity Pub. (in Farsi)
Smith,W. D., Sims, B. G. and Niell, D. H. 1994. Testing and Evaluation of Agricultural Machinery and Equipment. FAO Pub.