نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان
2 استاد گروه ماشینهای کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
چکیده
یکی از راههای بهتر جوانهزدن بذر هندوانه، به خصوص در حالت دیم و نیز مبارزه با علفهای هرز، خیساندن بذر تا قبل از کشت و تا زمان جوانهزنی است. در این مرحله به دلیل ویژگیهای خاص بذر، مکانیزم موزع کارندهها باید با تغییراتی مناسب برای این گونه کشت کارها طراحی شود. در این تحقیق چهار نوع مکانیزم موزع مناسب برای این منظور پس از طراحی و ساخت با یکدیگر مقایسه شدند. اساس کار این مکانیزمها، کمک به حرکت بذر در داخل لولة سقوط با استفاده از جریان آب، کاهش صدمات مکانیکی به بذر، و ذخیرة رطوبت بیشتر در خاک اطراف بذر بود. در کلیة مکانیزمهای مورد مطالعه از صفحة بذر افقی استفاده شد. صفحة بذرها از دو نوع حفره داخلی و حفره کناری بودند که با تزریق آب ثقلی یا تحت فشار در سه سرعت معادل پیشروی 5/1، 3، و 5/4 کیلومتر بر ساعت برای فاصلة بین کپه 50 سانتیمتر مورد آزمون قرار گرفتند. مکانیزمهای ساخته شده در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD) و به صورت فاکتوریل با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: درصد کپههای دو، سه، و چهار بذری (ACP)؛ شاخص کارایی (PI)؛ درصد صدمات مکانیکی به بذر (D)، و حجم آب ریخته شده به پای هر کپه (V). نتایج نشان داد که تأثیر نوع صفحه بذر، روش تزریق آب، سرعت معادل پیشروی و اثر متقابل روش تزریق و سرعت بر PI، V، و ACP در سطح 5 درصد معنیدار است. اثر متقابل نوع صفحة بذر و روش تزریق تنها بر PI معنیدار است و اثر نوع صفحة بذر و سرعت معادل پیشروی بر هیچ صفتی در سطح 5 درصد معنیدار نیست. همچنین، اثر متقابل سه عامل تنها بر حجم آب معنیدار است و درصد صدمات مکانیکی به بذر در هیچ حالتی معنیدار نیست. با توجه به نتایج، صفحة بذر با حفرة کناری و روش تزریق آب ثقلی در مورد بذر هندوانه رقم جابونی قابل توصیه است.
کلیدواژهها