نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان

2 استاد گروه ماشین‌های کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

چکیده

یکی از راه­های بهتر جوانه­زدن بذر هندوانه، به خصوص در حالت دیم و نیز مبارزه با علف­های هرز، خیساندن بذر تا قبل از کشت و تا زمان جوانه‌زنی است.  در این مرحله به دلیل ویژگی­های خاص بذر، مکانیزم موزع کارنده­ها باید با تغییراتی مناسب برای این گونه کشت کارها طراحی شود.  در این تحقیق چهار نوع مکانیزم موزع مناسب برای این منظور  پس از طراحی و ساخت با یکدیگر مقایسه شدند.  اساس کار این مکانیزم­ها، کمک به حرکت بذر در داخل لولة سقوط با استفاده از جریان آب، کاهش صدمات مکانیکی به بذر، و ذخیرة رطوبت بیشتر در خاک اطراف بذر بود.  در کلیة مکانیزم­های مورد مطالعه از صفحة بذر افقی استفاده شد.  صفحة بذرها از دو نوع حفره داخلی و حفره کناری بودند که با تزریق آب ثقلی یا تحت فشار در سه سرعت معادل پیشروی 5/1، 3، و 5/4 کیلومتر بر ساعت برای فاصلة بین کپه 50 سانتی­متر مورد آزمون قرار گرفتند.  مکانیزم­های ساخته ‌شده در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD) و به صورت فاکتوریل با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند.  صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: درصد کپه­های دو، سه، و چهار بذری (ACP)؛ شاخص کارایی (PI)؛ درصد صدمات مکانیکی به بذر (D)، و حجم آب ریخته شده به پای هر کپه (V).  نتایج نشان داد که تأثیر نوع صفحه بذر، روش تزریق آب، سرعت معادل پیشروی  و اثر متقابل روش تزریق و سرعت بر PI، V، و ACP در سطح 5 درصد معنی­دار است.  اثر متقابل نوع صفحة بذر و روش تزریق تنها بر PI معنی­دار است و اثر نوع صفحة  بذر و سرعت معادل پیشروی بر هیچ صفتی در سطح 5 درصد معنی‌دار نیست.   همچنین، اثر متقابل سه عامل تنها بر حجم آب معنی‌دار است و درصد صدمات مکانیکی به بذر در هیچ حالتی معنی­دار نیست.  با توجه به نتایج، صفحة‌ بذر با حفرة کناری و روش تزریق آب ثقلی در مورد بذر هندوانه رقم جابونی قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها

Bracy, R. P., Parish, R. L., Bergeron, P. B., Moser, E. B. and Costantin, R. J. 1993. Planting cabbage to stand with precision seeding. Hort Sci. 28(3): 179-181.
Gautz, L. D., Upadhyya, S. K. and Garrett, R. E. 1989. Hydropneumatic seed singulation of gel - encapsulated propagules. Trans. ASAE. 32(3): 791-794.
Inman, J. W. 1968. Precision planting - A reality for vegetables. Agric. Eng. 49(6): 344-345.
Inman, J. W. 1982. Planting vegetable crops-Past, present and future. ASAE Paper. No. 82-3765.
Jafarifar, J., Upadhyya, S. K. and Shafii, S. 1994. Development and field evaluation of a hydropneumatic planter for primed vegetable seeds. Trans. ASAE. 37(4): 1069- 1075.
Shafii, S., Sasao, A. and Upadhyaya, S. K. 1991. Air-jet seed singulation. Trans. ASAE. 34(5): 1973- 1981.
Upadhyaya, S. K., Gautz, L. D. and Garrett, R. E. 1987. Retrofitting vegetable planters to seed gel-encapsulated propagules. Applied Eng. Agric. 3(2): 211-214.
Yazdi Samadi, B., Rezaei, A. and Valizadeh, M. 1997. Statistical Designs in Agricultural Research. Tehran University Pub. Tehran. Iran. (In Farsi) 
Zulin, Z., Upadhyaya, S. K., Shafii, S. and Garrett, R. E. 1991. A hydropneumatic  seeder for Primed seed. Trans. ASAE. 34(1): 21-26.