مدیریت شبکه های آبیاری
محمد کریمی؛ سید ابو القاسم حقایقی مقدم؛ محمد جلینی
چکیده
با توجه به سطح زیرکشت و اهمیت اقتصادی تولید جو در استان خراسان رضوی، بررسی حجم آب آبیاری و بهره-وری آب برای تولید این محصول استراتژیک ضرورت دارد. بدین منظور 24 مزرعه در دو منطقه سبزوار و نیشابور به گونه-ای انتخاب شدند که عوامل مختلف از جمله روش آبیاری، سطح مالکیت، پراکنش مناسب و کیفیت آب آبیاری را پوشش دهند. با پایش دقیق برنامه آبیاری ...
بیشتر
با توجه به سطح زیرکشت و اهمیت اقتصادی تولید جو در استان خراسان رضوی، بررسی حجم آب آبیاری و بهره-وری آب برای تولید این محصول استراتژیک ضرورت دارد. بدین منظور 24 مزرعه در دو منطقه سبزوار و نیشابور به گونه-ای انتخاب شدند که عوامل مختلف از جمله روش آبیاری، سطح مالکیت، پراکنش مناسب و کیفیت آب آبیاری را پوشش دهند. با پایش دقیق برنامه آبیاری مزارع منتخب، میزان آب آبیاری در طول فصل رشد اندازهگیری گردید. در انتهای فصل رشد و پس از تعیین میزان عملکرد محصول، مقادیر بهرهوری آب آبیاری و بهرهوری آب کاربردی (آبیاری + بارندگی موثر) تعیین شد. در ادامه حجم آب دادهشده، با نیاز ناخالص آبیاری برآورد شده از روش پنمن-مانتیث با استفاده از دادههای هواشناسی ده سال اخیر و سند ملی آب مقایسه شدند. نتایج نشان داد که حجم آب آبیاری جو در مناطق مورد مطالعه از 2393 تا 7911 متغیر و میانگین وزنی آن (بر اساس مساحت کشت مناطق) 4593 مترمکعب در هکتار بود. در حالیکه میانگین نیاز ناخالص آب آبیاری جو در مناطق مورد مطالعه به روش پنمن-مانتیث با استفاده از دادههای هواشناسی ده سال اخیر و سند ملی آب بهترتیب 9111 و 8489 مترمکعب درهکتار بود. میانگین عملکرد جو در مزارع منتخب از 1600 تا 5600 متغیر و میانگین وزنی آن 2310 کیلوگرمدرهکتار بود. بهرهوری آب آبیاری نیز در مزارع منتخب از 24/0تا 34/2 متغیر و میانگین وزنی آن 58/0 کیلوگرمبرمترمکعب تعیین شد. بهرهوری آب کاربردی در مزارع منتخب از 21/0تا 57/1 متغیر و میانگین وزنی آن 45/0 کیلوگرمبرمترمکعب تعیین شد.
سامانه های نوین آبیاری
محمد جلینی؛ فریبرز عباسی؛ محمد کریمی
چکیده
هدف اصلی از اجرای این پروژه اندازهگیری حجم آب کاربردی، عملکرد و بهرهوری آب گوجهفرنگی در استان خراسان رضوی (مناطق تربت جام، چناران و مشهد) بود. عوامل مختلف از قبیل روش آبیاری، مدیریت آبیاری، بافت خاک و کیفیت آب آبیاری، مختصات جغرافیایی ، بافت خاک، هدایت الکتریکی آب آبیاری و عصاره اشباع خاک مزارع تعیین شدند. همچنین میزان دبی هر ...
بیشتر
هدف اصلی از اجرای این پروژه اندازهگیری حجم آب کاربردی، عملکرد و بهرهوری آب گوجهفرنگی در استان خراسان رضوی (مناطق تربت جام، چناران و مشهد) بود. عوامل مختلف از قبیل روش آبیاری، مدیریت آبیاری، بافت خاک و کیفیت آب آبیاری، مختصات جغرافیایی ، بافت خاک، هدایت الکتریکی آب آبیاری و عصاره اشباع خاک مزارع تعیین شدند. همچنین میزان دبی هر منبع آبی، میزان تحصیلات، تاریخ کاشت، تاریخ برداشت، طول دوره رشد، رقم گوجهفرنگی، عمق آب در هر بار آبیاری، تعداد آبیاری، ضریب آبشویی، حجم آب کاربردی، عملکرد و بهرهوری آب بدست آمد. نیاز آبی بر اساس آمار و اطلاعات هواشناسی سالهای اخیر محاسبه و با میزان نیاز آبی برآورد شده در سند ملی آب مقایسه شد. بر اساس نتایج این پروژه، میزان آب کاربردی، میزان عملکرد و بهرهوری آب در منطقه تربت جام به ترتیب 13424 متر مکعب در هکتار، 50 تن در هکتار و 825/3 کیلوگرم بر مترمکعب حاصل شد. در منطقه چناران میزان آب کاربردی، عملکرد و بهره وری آب به ترتیب 10782 متر مکعب در هکتار، 68 تن در هکتار و 266/6 کیلوگرم بر مترمکعب تعیین شد. حجم آب کاربردی، عملکرد و بهره وری آب در منطقه مشهد نیز به ترتیب 12262 متر مکعب در هکتار، 64 تن در هکتار و 410/4 کیلوگرم بر مترمکعب بدست آمد. در کل میانگین آب کاربردی، عملکرد و بهره وری آب در استان خراسان رضوی در مزارع انتخابی گوجهفرنگی بترتیب برابر با 12245 مترمکعب در هکتار، 60 تن در هکتار و 096/5 کیلوگرم بر مترمکعب بدست آمد.
مدیریت شبکه های آبیاری
محمد کریمی؛ فریبرز عباسی؛ محمد جلینی
چکیده
انگور یکی از محصولات مهم باغی در استان خراسان رضوی (در دو منطقه کاشمر و خلیلآباد) میباشد. اطلاعات دقیقی از میزان آب آبیاری باغداران برای تولید انگور جهت برنامهریزی آبیاری و کمک به افزایش بهرهوری، وجود ندارد. لذا این تحقیق با هدف اندازهگیری حجم آب آبیاری و ارزیابی بهرهوری آب در مناطق یاد شده انجام شد. بر اساس نتایج این پروژه، ...
بیشتر
انگور یکی از محصولات مهم باغی در استان خراسان رضوی (در دو منطقه کاشمر و خلیلآباد) میباشد. اطلاعات دقیقی از میزان آب آبیاری باغداران برای تولید انگور جهت برنامهریزی آبیاری و کمک به افزایش بهرهوری، وجود ندارد. لذا این تحقیق با هدف اندازهگیری حجم آب آبیاری و ارزیابی بهرهوری آب در مناطق یاد شده انجام شد. بر اساس نتایج این پروژه، میزان آب آبیاری، عملکرد انگور و بهرهوری مصرف آب در منطقه کاشمر و خلیل آباد به ترتیب 12049 متر مکعب در هکتار، 19 تن در هکتار و 76/1 کیلوگرم بر مترمکعب و 10827، 3/27 و 59/2 حاصل شد. متوسط میزان آب آبیاری و میزان عملکرد انگور در دو منطقه مذکورر به ترتیب 11146 مترمکعب در هکتار و 2/23 تن در هکتار تعیین شد. متوسط بهرهوری آب نیز 17/2 کیلوگرم بر مترمکعب محاسبه گردید. با توجه به اینکه برای آبیاری باغات انگور غالبا از روش آبیاری سطحی استفاده می شود، بهبود عملکرد روش آبیاری سطحی با بکارگیری روشهای کاهش تبخیر همانند مالچ پاشی و استفاده از روش آبیاری کم فشار همانند آبیاری با هیدروفلوم در کوتاه مدت بایستی مد نظر قرار گیرد. با تغییر روش آبیاری از سطحی به قطره ای در باغات انگور، با لحاظ شرایط خاکی- آبی و سایر شرایط فنی، نیاز ناخالص آبیاری 3/26 درصد کاهش پیدا میکند. بنابراین در دراز مدت، تغییر روش آبیاری سطحی به آبیاری قطرهای توصیه میشود.
سامانه های نوین آبیاری
سیدحسن موسوی فضل؛ امیر اسلامی؛ هادی افشار؛ اردلان ذوالفقاران؛ محمد کریمی؛ غلامعلی کیخا؛ منصور معیری؛ فریبرز عباسی؛ جواد باغانی؛ ابوالفضل ناصری
چکیده
بهمنظور تعیین حجم آب کاربردی، عملکرد و بهرهوری آب در تولید خربزه با مدیریت زارعین در استانهای خراسان رضوی، فارس، خوزستان، سمنان و سیستان و بلوچستان در سال زراعی (1399- 1398)، تعداد 138 مزرعه خربزه انتخاب و حجم آب داده شده توسط کشاورزان اندازهگیری شد. اثر سامانههای آبیاری قطرهای نواری بر مدیریت مصرف آب برای خربزه در کشور بررسی شد. ...
بیشتر
بهمنظور تعیین حجم آب کاربردی، عملکرد و بهرهوری آب در تولید خربزه با مدیریت زارعین در استانهای خراسان رضوی، فارس، خوزستان، سمنان و سیستان و بلوچستان در سال زراعی (1399- 1398)، تعداد 138 مزرعه خربزه انتخاب و حجم آب داده شده توسط کشاورزان اندازهگیری شد. اثر سامانههای آبیاری قطرهای نواری بر مدیریت مصرف آب برای خربزه در کشور بررسی شد. نتایج نشان داد تفاوت عملکرد، حجم آب کاربردی و شاخص بهرهوری آب برای تولید خربزه در استانهای منتخب معنیدار بود. میانگین وزنی عملکرد، حجم آب کاربردی و بهرهوری آب کاربردی خربزه در کشور، بهترتیب برابر 24962 کیلوگرم در هکتار، 7117 مترمکعب در هکتار و 4/3 کیلوگرم بر مترمکعب بدست آمد. حجم کل آب آبیاری برای تولید خربزه در کشور برابر 8/570 میلیون مترمکعب برآورد شد. در این پژوهش میانگین عملکرد خربزه در سامانه آبیاری سطحی با روش جویچهای و قطرهای نواری بهترتیب 20954 و 24500 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. میانگین حجم آب کاربردی در روش آبیاری جویچهای و قطرهای هم بهترتیب 7940 و 6073 متر مکعب در هکتار بدست آمد. میانگین حجم آب کاربردی در روش آبیاری قطرهای نسبت به حجم آب کاربردی در روش جویچهای 5/23 درصد کاهش داشت. میانگین بهرهوری آب در روشهای آبیاری جویچهای و قطرهای بهترتیب 3 و 3/4 کیلوگرم بر متر مکعب در هکتار شد. استفاده از سامانههای آبیاری قطرهای نواری برای زراعت خربزه در کشور میتواند سبب افزایش بهرهوری آب و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی شود. هرچند مدیریت بهرهبرداری از این سامانهها در کشور تا سطح مطلوب، فاصله نسبتا زیادی دارد.