بررسی نقش آنیون‌های موجود در عصارۀ اشباع در پتانسیل واگرایی خاک‌های رسی

عباسی, نادر

doi:10.22092/aridse.2011.102252

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

نادر عباسی

استادیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

https://doi.org/10.22092/aridse.2011.102252

چکیده

واگرایی خاک پدیده‌ای است که طی آن ذرات خاک در اثر تماس با آب به‌صورت شناور در می‌آیند و بر اثر نیروی حاصل از جریان آب از محیط خارج می‌شوند. برای شناسایی پتانسیل واگرایی، روش‌های آزمایشگاهی متعددی شامل هیدرومتری دوگانه، پین هول، و روش املاح آب منفذی به‌کار گرفته شده‌اند. با اینکه ماهیت واگرایی خاک‌های رسی شیمیایی است نتایج حاصل از روش‌های شناسایی مبتنی بر خصوصیات شیمیایی خاک‌ها دقیق نیست و با نتایج حاصل از سایر روش‌ها مطابقت ندارد. این پژوهش به‌منظور ارزیابی و شناخت چگونگی تأثیر برخی از آنیون‌های غالب موجود در عصارة اشباع خاک‌ها در پتانسیل واگرایی به اجرا درآمده است. به این منظور، ابتدا نمونه‌های خاک با مقادیر مختلف کاتیون و آنیون تهیه و آزمایش‌های مختلف شناسایی روی آنها اجرا شد. سپس آزمایش‌های واگرایی به دو روش ؛ پین هول و روش املاح محلول در آب منفذی (شرارد) روی کلیۀ نمونه‌های طبیعی و مصنوعی اجرا شد. نتایج حاصل از آزمایش‌ها و بررسی‌ها نشان داد که واگرایی خاک پدیده‌ای فیزیکوشیمیایی است که در اثر ترکیب‌هایی خاص از نوع و میزان آنیون‌ها و کاتیون‌های موجود در خاک به وجود می‌آید و برای ارزیابی پتانسیل واگرایی، علاوه بر میزان و نوع کاتیون‌ها، لازم است به میزان و نوع آنیون‌های موجود در عصارة اشباع خاک نیز توجه شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

Anon, 2000. Annual Book of ASTM Standards. Vol. 04.08, Soil and Rock, ASTM D421, D422, D4318, D5779, D4221, D4647.

Bell, F.G., Jermy, C.A. and Mortimer, B. 1991. Dispersive soils: A brief review and some South African experiences. International Conference on Soil Mechanics and Foundation Engineering, Dec. 9-13. Thailand.

Bhuvaneshwari, S., Soundra, B., Robinson, R.G. and Gandhi, S.R. 2007. Stabilization and microstructural modification of dispersive clayey soils. First International Conference on Soil and Rock Engineering, Aug. 5-11. Columbo, Srilanka.

Craft, D. 1988. Evaluation of chemical test for engineering soils using discriminant analysis. Chemometr. Intell. Lab. 3: 111-118.

Craft, D. and Acciardi, R.G. 1984. Failure of pore water pressure analyses for dispersion. J. Geotech. Eng-ASCE. 110(4): 459-472.

Didiek, D. 2007. Dispersivity test of Duriangkang Dam filling Material. dinamikaTeknik Sipil. 7(1): 11–19.

Farzaneh, O., Rezvan, A. and Bicheranloo, R. 2001. The effect of extraction moisture on dispersivity potential of sample using Sherard Method. J. University College of Engineering. Tehran University. 35)4(: 513-52. (in Farsi)

Ingles, O.G. and Aitchison, G.D., 1969.Soil- water disequilibrium as a cause of subsidence in natural soils and earth embankments. International symposium on Land Subsidence. Tokyo. AIHS Pub. # 89. 2,342-353.

Knodel, P.C. 1991. Characteristica and problems of dispersive clay soils. U.S. Department of the Interior. Bureau of Reclamation. Denver Office. R-91-09.

Lashkaripour G.R, Khamehchiyan M, Soloki, H.R. and Rahimi, E. 2006. The characteristics of dispersive soils in Sistan plain, eastern Iran. J. Appl. Geol. 3(1): 75-80. (in Farsi)

Mojallali, H. 1994. Soil Chemistry.Tehran University Press.

Ouhadi, V.R. and Goodarzi, A.R. 2006. Assement of the stability of a dispersive soil treated by alum. Eng. Geol. 85(1-2): 91-101.

Rahimi, H. and Delfy, M. 1992. Recognition of dispersive clay in Khuzestan province. M.Sc. Thesis. University of Tehran. Karaj. Iran. (in Farsi).

Sherard, J.L., Dunnigan, L.P, and Decker, R.S, 1976. Identification and natures of dispersive soils. J. Geotech. Eng-ASCE. 102(4): 287-301.

Sparks, D.L.(Ed.). 1998. Soil Physical Chemistry. 2^nd Ed. CRC Press Inc. Florida. USA. 432 p.

تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی

بررسی نقش آنیون‌های موجود در عصارۀ اشباع در پتانسیل واگرایی خاک‌های رسی

مراجع

مراجع

دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 3
آذر 1390
صفحه 15-30

بررسی نقش آنیون‌های موجود در عصارۀ اشباع در پتانسیل واگرایی خاک‌های رسی

مراجع

مراجع

دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 3آذر 1390صفحه 15-30

دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 3
آذر 1390
صفحه 15-30