نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد
2 استادیار گروه فنی کشاورزی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
3 استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی
4 دانشیار گروه فنی کشاورزی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
چکیده
مقاومت برشی، انرژی لازم برای برش به ازای واحد سطح، همچنین نیرو و انرژی مورد نیاز برای کندن گل پارامترهایی مهم در طراحی و توسعة مکانیزمهای برداشت هستند. در این تحقیق تأثیر سرعت برش و زاویة تیزی تیغه بر مقاومت برشی و انرژی لازم برای برش به ازای واحد سطح ساقة زعفران(Crocus sativus L.) در رطوبتهای مختلف برش تعیین شد. تأثیر سرعت کندن گل و سطوح مختلف سن گیاه بر نیرو و انرژی مورد نیاز برای کندن گل زعفران نیز بررسی شد. آزمایشها روی نمونههای جمعآوری شده از مزارع شهرستان کاشمر با استفاده از دستگاه کشش- فشار مواد بیولوژیک اجرا شد. تحلیل دادهها با استفاده از آزمایشهای فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که اثر زاویة تیزی و سرعت برش بر مقاومت برشی و انرژی مورد نیاز برای برش به ازای واحد سطح در سطح احتمال 1 درصد معنیدار است ولی اثر متقابل این عوامل معنیدار نیست. با افزایش زاویة تیزی از 17 به 24 درجه، مقاومت برشی از 130/0 به 190/0 مگاپاسکال و انرژی لازم به ازای واحد سطح برای برش ساقه از 305/0 به 443/0 میلی ژول بر میلیمتر مربع افزایش
مییابد. با افزایش سرعت برش از 20 به 200 میلیمتر بر دقیقه میانگین مقاومت برشی از 179/0 به 158/0 مگاپاسکال و انرژی لازم برای برش به ازای واحد سطح ساقة گل از 467/0 به 340/0 میلی ژول بر میلیمتر مربع کاهش مییابد. با افزایش بیشتر سرعت برش (از 200 به 500 میلیمتر بر دقیقه)، مقاومت برشی و انرژی لازم برای برش کاهش پیدا
نمیکند و بنابراین زاویة تیزی 17 درجه و سرعت برش 200 میلیمتر بر دقیقه برای برش ساقه زعفران توصیه میشود. نتایج همچنین نشان میدهد که با افزایش سرعت کندن از 50 تا 500 میلیمتر بر دقیقه، میانگین نیروی کندن از 339/0 به 459/0 نیوتن و مقاومت کششی از 169/0 به 229/0 مگاپاسکال و انرژی مصرفی به ازای واحد سطح از 473/0 به 914/1 میلیژول بر میلیمتر مربع افزایش مییابد، اما اثر سن گیاه بر نیروی کندن، مقاومت کششی، و انرژی لازم برای کندن گل به ازای واحد سطح معنیدار نیست. دادههای به دست آمده از این تحقیق در طراحی و توسعة مکانیزمهای برداشت زعفران کاربرد دارد.
کلیدواژهها