ساحله کاکویی؛ علیرضا عمادی؛ محمد علی غلامی سفیدکوهی
چکیده
یکی از اهداف اصلی احداث شبکههای آبیاری، انتقال و توزیع آب موردنیاز در بخش کشاورزی است. در این پژوهش از کنترلگر کلاسیک PID برای تنظیم سطح آب بهمنظور بهبود بهرهبرداری از کانال اصلی شبکۀ آبیاری البرز استفاده شدهاست. به این منظور کنترلگر کلاسیک PID در دو جهت کنترل از بالادست و کنترل از پاییندست در محیط نرمافزار فرترن ...
بیشتر
یکی از اهداف اصلی احداث شبکههای آبیاری، انتقال و توزیع آب موردنیاز در بخش کشاورزی است. در این پژوهش از کنترلگر کلاسیک PID برای تنظیم سطح آب بهمنظور بهبود بهرهبرداری از کانال اصلی شبکۀ آبیاری البرز استفاده شدهاست. به این منظور کنترلگر کلاسیک PID در دو جهت کنترل از بالادست و کنترل از پاییندست در محیط نرمافزار فرترن توسعه داده شد و با مدل هیدرودینامیک ICSS تلفیق شد که برای شبیهسازی شرایط هیدرولیکی، هیدرولوژیکی و بهرهبرداری سیستم‌های انتقال آب طراحی شده است. در این کنترلگر سعی در حداقل کردنخطای سطح آب است.برای بررسی قابلیت کنترلگر توسعه داده شده در ثابت نگهداشتن تراز سطح آب در زمان کاهش و افزایش همزمان دبی ورودی به کانال و نیاز آبگیرهای کانال، گزینۀ بهرهبرداری در نظر گرفته شد. در کنترلگر پاییندست خطای سطح آب در ابتدای زمان بهرهبرداری، در مقایسه با شرایط موجود، برای هر یک از سازهها 5/87، 87 و 87 درصد و در زمان 18 ساعت 97، 5/99 و 7/99 درصد بهبود بهدست آمد. میزان بهبود خطای سطح آب نسبت به شرایط موجود در کنترلگر بالادست در شروع شبیهسازی 75، 93 و 92 درصد، برای زمان 12 ساعت 27، 97 و 96 درصد و برای زمان 18 ساعت 77، 94 و 98 درصد بهدست آمد. با توجه به نتایجپژوهش، خطای سطح آب در کنترلگر کنترل از پاییندست کمتر از خطای سطح آب درکنترل از بالادست بهدست آمد. زمان پاسخ سیستم در کنترلگر کنترل از بالادست کمتر از کنترل از پاییندست بهدست آمد.
حمید کیانمهر؛ سعیدرضا خداشناس؛ محمد رستمی
چکیده
دریچههای کشویی جانبی به‌سبب هندسۀ ساده و قابلیت بهرهبرداری آسان، یکی از متداولترین سازههای کاربردی در شبکههای آبیاری برای انحراف آب از کانال اصلی و تنظیم میزان بده عبوری برای آبیاری زمینهای کشاورزی هستند که به‌رغم اهمیت فراوان آنها در بهرهبرداری و مدیریت منابع آب در شبکههای آبیاری، کمتر بررسی شدهاند. ...
بیشتر
دریچههای کشویی جانبی به‌سبب هندسۀ ساده و قابلیت بهرهبرداری آسان، یکی از متداولترین سازههای کاربردی در شبکههای آبیاری برای انحراف آب از کانال اصلی و تنظیم میزان بده عبوری برای آبیاری زمینهای کشاورزی هستند که به‌رغم اهمیت فراوان آنها در بهرهبرداری و مدیریت منابع آب در شبکههای آبیاری، کمتر بررسی شدهاند. برای تعیین مشخصات جریان دریچههای جانبی، تحت شرایط رژیم جریان زیر بحرانی از 107 آزمایش تحقیق حاضر به‌همراه 529 آزمایش سایر محققان استفاده شد. با حل رابطه دینامیکی حاکم بر دریچههای جانبی با استفاده از روش عددی رانگ کوتای مرتبۀ چهارم، نیمرخ سطح آب در طول دریچۀ جانبی محاسبه شد. با مقایسۀ ضریب بده در دو رویکرد حل رابطه جریان متغیر مکانی و روش مستقیم حل رابطة بده، مشخص شد مقادیر ضریب بده در هر دو رویکرد، تطابق قابل قبولی با هم دارند. با استفاده از تحلیل ابعادی و آماری، بهمنظور تخمین ضریب بده رابطههایی پیشنهاد شدند و رویکردی برای تشخیص شرایط جریان آزاد یا مستغرق ارائه شد. نتایج بررسیها نشان داد که ضریب بده دریچۀ جانبی در شرایط جریان آزاد به نسبت عمق جریان به بازشدگی دریچه و عدد فرود جریان بالادست بستگی دارد و در شرایط مستغرق به نسبت عمق جریان به عمق پایاب کانال آبگیر و نسبت عمق جریان به بازشدگی دریچه بستگی دارد. رابطۀ پیشنهادی تخمین ضریب بده در شرایط جریان آزاد و مستغرق به‌ترتیب دارای متوسط خطای نسبی 96/2 و 33/5 درصد است و دقت قابل قبول رابطۀ پیشنهادی را نشان میدهد.
علی رضازاده جودی؛ محمدتقی ستاری
چکیده
پایداری پایههای پل احداث شده روی رودخانهها یا کانالهای عریض و عمیق آبیاری یکی از دغدغه های مهم مهندسان سازههای آبی است. در آزمایشگاههای هیدرولیک برای محاسبه عمق چاله آبشستگی پایه‌پل روابط متعددی ارائه شده است، برای دادههای میدانی متاثر از شرایط محیطی غیرقابل کنترل، رابطه جامع و مانعی گزارش نشده است. فرایند گاوسی ...
بیشتر
پایداری پایههای پل احداث شده روی رودخانهها یا کانالهای عریض و عمیق آبیاری یکی از دغدغه های مهم مهندسان سازههای آبی است. در آزمایشگاههای هیدرولیک برای محاسبه عمق چاله آبشستگی پایه‌پل روابط متعددی ارائه شده است، برای دادههای میدانی متاثر از شرایط محیطی غیرقابل کنترل، رابطه جامع و مانعی گزارش نشده است. فرایند گاوسی شامل مجموعه‌ای از متغیر‌های تصادفی به عنوان یکی از روشهای نوین داده‌کاوی، با داشتن خصوصیات نرمال و با بهره‌گیری از توابع کرنل توانایی بالایی در حل مسائل غیرخطی دارد. در این تحقیق، کارایی روش رگرسیون فرایند گاوسی در تخمین عمق آبشستگی پایه پل برای دادههای میدانی بررسی و نتایج به دست آمده با نتایج هشت رابطه تجربی مقایسه شد. از میان روابط تجربی مورد ارزیابی، رابطه فرولیک نسبت به سایر روابط دارای عملکرد بهتر و دقت بیشتری است. در تخمین عمق آبشستگی با پارامترهای با بعد و با استفاده از روش رگرسیون فرایند گاوسی با تابع کرنل پیرسون، ترکیب پارامترهای ورودی شامل ضریب شکل پایه پل، عرض پایه پل، متوسط اندازه ذرات رسوبی بستر و عمق جریان بهترین ترکیب پارامتر ورودی شناخته شد. نتایج نشان میدهد که در تخمین عمق آبشستگی با دادههای میدانی روش رگرسیون فرایند گاوسی، در مقایسه با روابط تجربی کارایی نسبتا بالاتری دارد.
نازیلا کاردان؛ نسرین حسن پور؛ علی حسین زاده دلیر
چکیده
در تحقیق حاضر به مطالعۀ تجربی و عددی تأثیر مقاطع هندسی مختلف پایۀ پل بر کاهش فرسایش بستر و تنش برشی بستر پرداخته شده است. در مطالعۀ تجربی فرسایش بستر پیرامون مدلهای پایۀ پل بررسی و میزان درصد کاهش در هر مدل برآورد شده است. در مطالعۀ عددی، میدان جریان اطراف مدل پایهها بهصورت سهبعدی با نرمافزار فلوئنت شبیهسازی و اثر هر ...
بیشتر
در تحقیق حاضر به مطالعۀ تجربی و عددی تأثیر مقاطع هندسی مختلف پایۀ پل بر کاهش فرسایش بستر و تنش برشی بستر پرداخته شده است. در مطالعۀ تجربی فرسایش بستر پیرامون مدلهای پایۀ پل بررسی و میزان درصد کاهش در هر مدل برآورد شده است. در مطالعۀ عددی، میدان جریان اطراف مدل پایهها بهصورت سهبعدی با نرمافزار فلوئنت شبیهسازی و اثر هر یک از مقاطع بر کاهش تنش بر شیب ستر بررسی شده است. برای تعیین درصد کارایی هر یک از مقاطع، پایه استوانهای بهعنوان مدل مبنا انتخاب و میزان کاهش تنش برشی بستر در مدل عددی برای هر یک از مقاطع با کاهش عمق آبشستگی در مدلهای فیزیکی مقایسه شده است. با توجه به حساسیت مدلهای عددی به مدلهای آشفتگی، مدلهای آشفتگی با مقایسۀ نیمرخهای سرعت و سطح آزاد آب صحتسنجی شدند. نتایج بررسیها نشان داد مدل RNG از زیرمجموعۀ این مدل آشفتگی به حصول نتایج عددی با دقت قابل قبولی منجر شده است.از میان مقاطع هندسی مختلف که برای پایۀ پل در نظر گرفته شده است، مقطع دوکی شکل با ابتدای تیز، با کاهش 72 درصد عمق آبشستگی، نسبت به مدل مبنا، بهترین مدل تعیین شده است. مدل ترکیبی مقطع مستطیلی با مثلث انتهایی با کاهش 8 درصد در فرسایش بستر، کمترین تأثیر را بر بهبود نتایج داشته است. مقطع مستطیلی نیز موجب افزایش عمق آبشستگی بهمیزان 7 درصد شده است. نظر به محدودیتهای که در انجام مطالعات آزمایشگاهی وجود دارد، مقایسۀ نتایج عددی با نتایج تجربی یکی دیگر از اهداف پژوهش حاضر بوده است. نتایج بهدست آمده همسو بودن کاهش تنش برشی را در مدلهای عددی و کاهش عمق آبشستگی را در مدلهای تجربی نشان میدهد.
سروش برخورداری؛ سید مهدی هاشمی
چکیده
بخش عمده‌ای از تلفات در امتداد کانالهای انتقال و توزیع آب در شبکههای آبیاری، تلفات ناشی از تراوش است. تخمین دقیق میزان این تلفات کمک شایانی به بهبود بهرهوری آب در شبکههای آبیاری میکند. در این پژوهش، میزان تراوش در کانال اصلی خاکی شبکۀ آبیاری مغان با استفاده از مدل SEEP/W ارزیابی شده است. نتایج مدلسازی نشان داد که انحراف ...
بیشتر
بخش عمده‌ای از تلفات در امتداد کانالهای انتقال و توزیع آب در شبکههای آبیاری، تلفات ناشی از تراوش است. تخمین دقیق میزان این تلفات کمک شایانی به بهبود بهرهوری آب در شبکههای آبیاری میکند. در این پژوهش، میزان تراوش در کانال اصلی خاکی شبکۀ آبیاری مغان با استفاده از مدل SEEP/W ارزیابی شده است. نتایج مدلسازی نشان داد که انحراف مقادیر شبیهسازی شده تراوش مدل از مقادیر اندازهگیری شده (CRM) کمتر از 1/0 واحد است. به منظور بررسی بیشتر و پیشبینی تغییر خصوصیات هیدرولیکی خاک در دراز مدت، با توجه به احتمال وجود شرایط ناهمگن و غیر ایزوتروپ در محیط خاک، آنالیزهای مستقلی روی ضریب نفوذپذیری صورت پذیرفت. نتایج این آنالیزها حاکی از آن است که با توجه به شدت وقوع پدیده‌های مختلف مانند رسوب‌گذاری و فرسایش در دراز مدت، میتوان حداکثر میزان تراوش تا 103× 6/20838 لیتر بر روز و حداقل میزانتراوش تا 103× 4/245 لیتر بر روزرا پیشبینی کرد. نتایج حاصل از این مدل پیرامون توزیع سایر پارامترها نشان داد که حداکثر مقدار گرادیان هیدرولیکی به میزان 4/1 تا 6/1 در کف و نیز در محل اتصال آن به جداره‌های کناری کانال و حداکثر مقدار فشار آب حفره‌ای نیز در فاصله‌ای به میزان 3 تا 4 برابر عمق آب موجود در کانال، نسبت به کف کانال و در امتداد قائم پروفیل خاک، بهدست میآید.
میناسادات سیدجواد؛ سیدتقی امید نائینی؛ مجتبی صانعی
چکیده
سرریزها سازههای هیدرولیکی هستند که برای عبور آب‌های اضافی و سیلاب‌ها در سدها استفاده می‌شوند. سرریزهای جانبی نوعی خاص از سرریزها هستند که به موازات جریان اصلی در دیوارۀ مجاری انتقال آب، مانند کانال‌ها یا رودخانهها، جانمایی می‌شوند و هنگامی‌که سطح آب بالا میآید تنظیم دبی و کنترل سطح آب را به‌عهده دارند. کنترل و انحراف سیلاب ...
بیشتر
سرریزها سازههای هیدرولیکی هستند که برای عبور آب‌های اضافی و سیلاب‌ها در سدها استفاده می‌شوند. سرریزهای جانبی نوعی خاص از سرریزها هستند که به موازات جریان اصلی در دیوارۀ مجاری انتقال آب، مانند کانال‌ها یا رودخانهها، جانمایی می‌شوند و هنگامی‌که سطح آب بالا میآید تنظیم دبی و کنترل سطح آب را به‌عهده دارند. کنترل و انحراف سیلاب در مخازن سدها، انحراف جریان و محافظت سازه در برابر سیلاب در رودخانهها از دیگر موارد کاربرد سرریزهای جانبی است. این تحقیق، در شرایط آزمایشگاهی و با 16 مدل سرریز کلید پیانویی ذوزنقه‌ای تیپ A با سه ارتفاع متفاوت 10، 15 و 20 سانتیمتر اجرا شده است. نتایج بررسیهانشان میدهد که سرریز با P=15cm در نسبت بیبعد 0/4 > H/P> 0/2 دارای بیشترین میزان ضریب دبی عبوری است و در نسبت بیبعد 0/5 < H/P سرریز با P=20cm بیشترین ضریب دبی عبوری CM را دارد. در مقایسۀ ضریب دبی عبوری از سرریز جانبی کلید پیانویی ذوزنقه‌ای با سرریز جانبی کنگرهای ذوزنقه‌ای 12 درجه و 6 درجه به‌ترتیب 1/2 و 1/87 برابر و از سرریز جانبی کنگرهای مثلثی 1/5 برابر دبی بیشتری آب از خود عبور میدهد.
مهرداد خیرایی؛ حجت الله یونسی؛ منوچهر فتحی مقدم؛ بابک شاهی نژاد؛ حسن ترابی
چکیده
سرریزها از سازههای هیدرولیکی مهم برای کنترل جریان، تنظیم سطح آب و اندازهگیری دبی جریان در کانالهای آبیاری هستند. مزیت سرریزهای شیبدار به‌واسطۀ وجود شیب بالادست آن است که از به وجود آمدن منطقۀ سکون آب در بالادست جلوگیری می کند. سرریزها با تسهیل در عبور ذرات رسوب می توانند استغراق زیادی را تحمل کنند. هدف از این تحقیق بررسی ...
بیشتر
سرریزها از سازههای هیدرولیکی مهم برای کنترل جریان، تنظیم سطح آب و اندازهگیری دبی جریان در کانالهای آبیاری هستند. مزیت سرریزهای شیبدار به‌واسطۀ وجود شیب بالادست آن است که از به وجود آمدن منطقۀ سکون آب در بالادست جلوگیری می کند. سرریزها با تسهیل در عبور ذرات رسوب می توانند استغراق زیادی را تحمل کنند. هدف از این تحقیق بررسی شرایط جریان آزاد و مستغرق و ارائۀ روابطی برای محاسبۀ ضریب دبی این نوع سرریزها و مقایسۀ این نوع سرریزها با سرریز لبه پهن مستطیلی است. برای این منظور، سه مدل سرریز شیب دار با شیب بالادست، شیب پایین دست و شیب ترکیبی بالادست و پایین دست و یک مدل سرریز لبه پهن مستطیلی در دامنه ای وسیع از دبی ها (3 تا 30 لیتر بر ثانیه با گامهای 3 لیتر بر ثانیه) در یک فلوم آزمایشی به طول، عرض و ارتفاع به‌ترتیب 15، 0.3 و 0.5 متر بررسی شد. نتایج بررسی ها نشان داد با افزایش نسبت هد کل جریان روی سرریز به عرض قاعده سرریز از 0.2 تا 1، ضریب انتقال دبی سرریزهای شیبدار از 0.37 به 0.56 افزایش می یابد و ضریب انتقال دبی سرریز لبه پهن مستطیلی از 0.55 به 0.41 کاهش مییابد و بیشترین ضریب انتقال دبی مربوط به مدل سرریز با شیب ترکیبی بالادست و پایین دست و کمترین ضریب انتقال دبی مربوط به مدل سرریز با شیب بالادست است. نتایج تحقیق همچنین نشان داد سرریز لبه پهن حساسیت کمتری به تغییرات نسبت هد کل جریان روی سرریز به عرض قاعده سرریز دارد. دو رابطه نیز برای محاسبۀ ضریب های انتقال دبی در شرایط جریان آزاد و مستغرق در سرریزهای شیب دار ارائه شده است. ضریب تبیین و جذر میانگین مربعات خطا به‌ترتیب برای شرایط جریان آزاد 0.90 و 0.017 و برای شرایط جریان مستغرق به‌ترتیب 0.91 و 0.040 بهدست آمد.
پروین شرایعی؛ سودابه عین‌افشار؛ آزاده کمالی؛ راضیه نیازمند
چکیده
زعفران، یکی از مهمترین چاشنیهای مورد مصرف در صنایع غذایی است که برای بهبود رنگ، عطر و طعم بسیاری از فراوردهها بهکار میرود. معمولاً، بخش قابل توجهی از ترکیبات رنگی زعفران به لحاظ فرار بودن و حساس بودن به اکسایش، طی مدت زمان نگهداری و فراوری از بین میرود. پژوهش حاضر با هدف ریزپوشانی این ترکیبات بهمنظور محافظت ...
بیشتر
زعفران، یکی از مهمترین چاشنیهای مورد مصرف در صنایع غذایی است که برای بهبود رنگ، عطر و طعم بسیاری از فراوردهها بهکار میرود. معمولاً، بخش قابل توجهی از ترکیبات رنگی زعفران به لحاظ فرار بودن و حساس بودن به اکسایش، طی مدت زمان نگهداری و فراوری از بین میرود. پژوهش حاضر با هدف ریزپوشانی این ترکیبات بهمنظور محافظت در مقابل شرایط محیطی با استفاده از خشککن انجمادی انجام گرفت. بدین منظور، ابتدا فرآیند استخراج ترکیبات رنگی زعفران (کروسین) بهصورت خالص انجام گرفت و عصارة آبی حاصل با خشککن انجمادی خشک شد. محلولهای 5 ،10 و 15 درصد پلیوینیلپیرولیدون 40 و مالتودکسترین (بادرجه هیدرولیز 5/16 تا 5/19)حاوی 250 میلیگرم عصارة آبی خشک شدة انجمادی تهیه و با خشککن انجمادی خشک شدند. خصوصیات ریزکپسولهای حاصل نظیر راندمان ریزپوشانی ترکیبات رنگی، مقدار ترکیبات رنگی باقیمانده، چگالی تودهای، دمای انتقال شیشهای، ریزساختار ریزکپسولها و سرعت رهایش ترکیبات رنگی طی 45 روز نگهداری در رطوبت نسبی 75 درصد و دمای محیط (25 درجه سلسیوس) ارزیابی شدند. نتایج نشان میدهد که میزان کروسین ریزکپسولهای تهیه شده با مادة دیوارة پلیوینیلپیرولیدون، در مقایسه با مادة دیوارة مالتودکسترین، تا حدودی بیشتر است. با افزایش غلظت مواد دیواره از 5 به 15 درصد، میزان کروسین کاهش مییابد. دمای انتقال شیشهای تمامی نمونههای مورد آزمون از دمای محیط بیشتر و دمای انتقال شیشهای ریزکپسولهای حاوی مادة پلیوینیلپیرولیدون بیشتر از دمای انتقال شیشهای ریزکپسولهای حاوی مادة دیواره مالتودکسترین است. ریزکپسولهای تهیه شده ساختاری ورقهای و پرکمانند دارند و مقدار کروسین ریزکپسولها طی 45 روز نگهداری کاهش مییابد اما مادة دیوارة پلیوینیلپیرولیدون با غلظت 10 درصد، بهمیزان زیادی باعث حفاظت ترکیبات رنگی طی مدت نگهداری میشود.
سعید داداشی؛ سیدمحمد موسوی سیدمحمد موسوی؛ زهرا امام‌جمعه؛ عبدالرسول ارومیه‌ای
چکیده
هدف مطالعه حاضر توسعه نانوکامپوزیتهای جدید بهبود یافته بر پایه بیوپلیمر پلیلاکتیکاسید (PLA) است. برای رسیدن به این هدف، نانو کامپوزیت‌های PLAبا استفاده از نانوذرات رسی و سلولزی در سطوح مختلف با روش کستینگ تهیه شدند و خواص حرارتی، نفوذپذیری نسبت به بخار آب (WVP) و ساختار آنها ارزیابی شد. نتایج آزمون حرارتی (DSC) نشان میدهد ...
بیشتر
هدف مطالعه حاضر توسعه نانوکامپوزیتهای جدید بهبود یافته بر پایه بیوپلیمر پلیلاکتیکاسید (PLA) است. برای رسیدن به این هدف، نانو کامپوزیت‌های PLAبا استفاده از نانوذرات رسی و سلولزی در سطوح مختلف با روش کستینگ تهیه شدند و خواص حرارتی، نفوذپذیری نسبت به بخار آب (WVP) و ساختار آنها ارزیابی شد. نتایج آزمون حرارتی (DSC) نشان میدهد که نقطه انتقال شیشهای (Tg)، نقطه ذوب (Tm) و درصد کریستالیزاسیون (χ%)PLA خالص، به ترتیب 83/53، 95/153 درجة سلسیوس و 36/41 درصد است. در اثر الحاق نانوذرات رس، نقطه انتقال شیشهای و درصد کریستالیزاسیون روند صعودی دارند در حالیکه نقطه ذوب تغییر محسوسی نشان نمیدهد. نانو ذره سلولز میکروکریستال به دلیل ناسازگار بودن با بستر پلیمری تأثیری بر خواص حرارتی ندارد. نفوذپذیری نسبت به بخار آب در PLAخالص بالاست که با افزودن نانوذرات رس به آن، به شدت کاهش مییابد به طوریکه در نمونه حاوی 7 درصد به مقدار 11-10X 92/0 رسیده است. سلولز میکروکریستال (MCC) به دلیل ماهیت آب دوست بودن، منجر به افزایش چشمگیر نفوذپذیری به بخار آب فیلمها گردید. تصاویر SEMتهیه شده از نمونهها نیز نتایج قبلی را تأیید میکنند.
حجت احمدی؛ حسن رحیمی؛ عبدالحسین هورفر؛ عباس سروش؛ پیتر فرمییر
دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1388، ، صفحه 25-38
چکیده
آزمایش تحکیم ارائه شده توسط ترزاقی در سال 1925، هنوز در اکثر آزمایشگاههای دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. با اینکه این روش محدودیت و نقص‌های بسیاری دارد، هنوز اصلاحات خاصی در این روش عملی نشده است. در 40 سال اخیر، روشهای مختلفی مانند سرعت بارگذاری ثابت، سرعت گرادیان هیدرولیکی ثابت، و سرعت کرنش ثابت به عنوان جایگزین روش تحکیم ...
بیشتر
آزمایش تحکیم ارائه شده توسط ترزاقی در سال 1925، هنوز در اکثر آزمایشگاههای دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. با اینکه این روش محدودیت و نقص‌های بسیاری دارد، هنوز اصلاحات خاصی در این روش عملی نشده است. در 40 سال اخیر، روشهای مختلفی مانند سرعت بارگذاری ثابت، سرعت گرادیان هیدرولیکی ثابت، و سرعت کرنش ثابت به عنوان جایگزین روش تحکیم معمولی پیشنهاد شده است. از روشهای مذکور، سرعت کرنشهای ثابت نسبت به روشهای دیگر مزایای بیشتری دارد و از آن استقبال بیشتری شده است ولی به دلایل مختلف هنوز دستورالعمل مناسبی برای نحوه اجرای آزمایش ارائه نشده و در این زمینه تفاوت فاحشی بین توصیههای محققان وجود دارد. در این تحقیق با بررسی شرایط حاکم بر این روش و فرضیات لحاظ شده در آن سعی بر آن شد که دلیل اختلاف نظر محققان در نحوۀ اجرای آزمایش مشخص شود. نتایج اجرای آزمایشها با تحکیمسنج خاص، تحت سرعت‌های مختلف کرنش در این تحقیق نشان داد که فرضیات اولیه و پایهای شامل جریان دارسی در همۀ حالات صحیح نیست لذا معادلات ارائه شده بر اساس قانون دارسی برای تحلیل نتایج نمیتواند همیشه صادق باشند. همچنین آزمایشها نشان داد که با توجه به سرعت اجراء آزمایش سه حالت مختلفشامل جریان‌های غیر خطی فرا و پیش خطی (غیر دارسی) به همراه جریان دارسی ممکن است در جریان آب زهکشی نمونههای تحت آزمایش مشاهده شود.
روناک غلامی؛ بابک قنبرزاده؛ جلال دهقان‌نیا؛ علی‌اکبر انتظامی؛ لیلا ابوالقاسمی فخری
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر افزودن غلظتهای مختلف نانوبلورهای سلولز بر خواص فیزیکی نانوکامپوزیت نشاسته حاوی نانوبلور سلولز است. برای بررسی نحوه پخش نانوذرات در ماتریکس پلیمر، از آزمون پراش اشعهX استفاده شد. مقاومت حرارتی و خواص مکانیکی فیلمهای نانوکامپوزیت به ترتیب با آزمون گرماسنجی پویشی تفاضلیو آزمون کشش بررسی ...
بیشتر
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر افزودن غلظتهای مختلف نانوبلورهای سلولز بر خواص فیزیکی نانوکامپوزیت نشاسته حاوی نانوبلور سلولز است. برای بررسی نحوه پخش نانوذرات در ماتریکس پلیمر، از آزمون پراش اشعهX استفاده شد. مقاومت حرارتی و خواص مکانیکی فیلمهای نانوکامپوزیت به ترتیب با آزمون گرماسنجی پویشی تفاضلیو آزمون کشش بررسی شد. بررسی خواص فیزیکی نمونههای نانوکامپوزیت نشان میدهد که افزودن نانوبلورهای سلولز به فیلم نشاسته، مقاومت به رطوبت فیلمها را بهبود میبخشد. با افزودن نانوبلورهای سلولز از صفر تا 9 درصد، استحکام کششی از 9/5 تا 64/7 مگاپاسکال افزایش مییابد و کرنش تا نقطه پاره شدن از 82/34 درصد به 66/20 درصد میرسد؛ اما روند کاهشی مشاهده شده در تغییرات کرنش در نقطه پاره شدن، در نانوکامپوزیتهای حاوی غلظتهای بالای نانوبلور سلولز (5، 7 و 9 درصد)، معنیدار نیست. بروز این ویژگیها را میتوان به ساختار منظم بلوری و استحکام کششی بالای نانوالیاف سلولز و برهمکنشهای هیدروژنی بین نانوالیاف سلولز و زنجیرههای پلیمر نسبت داد. بررسی مقاومت حرارتی نمونههای نانوکامپوزیت نشان میدهد که دمای ذوب فیلم نشاسته خالص 218 درجه سلسیوس است که با افزایش غلظت نانوذرات تا 9 درصد، به 5/251 درجه سلسیوس میرسد؛ اما با افزایش غلظت نانوذرات، دمای انتقال شیشهای نمونههای نانوکامپوزیت کاهش پیدا میکند. این نتایج نشان میدهند که عملکرد نانوبلور سلولز در نواحی بیشکل (آمورف) و بلوری نشاسته، متفاوت است. نتایج آزمون پراش اشعه Xنشان می دهد در ساختار کامپوزیت نانوذرات خواص بلوری خود را حفظ میکنند ولی موجب تغییر الگوی پراش نشاسته نمیشوند.
شهین زمردی شهین زمردی
چکیده
بهمنظور بهبود خواص کیفی و افزایش دوره نگهداری زردآلو، پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل با 2 فاکتور و 2 تکرار اجرا شد. فاکتور اول نوع تیمار در 4 سطح شامل: شاهد، پوشش داده شده با زئین، فروبری شده در محلول کلرید کلسیم 1 درصد و پوشش داده شده با زئین حاوی 1 درصد کلرید کلسیم، فاکتور دوم مدت زمان نگهداری در سردخانه در 5 سطح 1، 15، 30، 45 ...
بیشتر
بهمنظور بهبود خواص کیفی و افزایش دوره نگهداری زردآلو، پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل با 2 فاکتور و 2 تکرار اجرا شد. فاکتور اول نوع تیمار در 4 سطح شامل: شاهد، پوشش داده شده با زئین، فروبری شده در محلول کلرید کلسیم 1 درصد و پوشش داده شده با زئین حاوی 1 درصد کلرید کلسیم، فاکتور دوم مدت زمان نگهداری در سردخانه در 5 سطح 1، 15، 30، 45 و 60 روز بود. نتایج تجزیه آماری دادهها نشان میدهد که در پایان دوره نگهداری، در دو تیمار پوشش داده شده با زئین، میزان سفتی بافت، ویتامین C و اندیس L*بهطور معنیدار بیشترین و درصد افت وزنی و درصد مواد جامد انحلالپذیرکمترین مقدار است. امتیاز ظاهری و رنگ نمونههای پوششدار نیزبه‌طور معنیدار بیشتر از امتیاز ظاهری و رنگ میوههای بدون پوشش است. از لحاظ طعم، بین زردآلوهایپوششدادهشدهو پوشش داده نشده اختلافمعنیداریدیده نمیشود. بنابراین، پوشش زئین نه تنها تاثیر نامطلوب بر خواص حسی زردآلوها ندارد، بلکه موجب بهبود خواص کیفی زردآلوها نیز میشود. ترکیب همزمان کلریدکلسیم و پوشش زئین، نسبت به پوشش زئین تنها، تاثیر معنیداری بر خصوصیات زردآلوها ندارد. فروبری در محلول کلرید کلسیم 1 درصد نیز موجب حفظ سفتی بافت، حفظ ویتامین C و کاهش افت وزنی زردآلوها، در مقایسه با نمونه شاهد، میشود.
بهاره جمشیدی؛ سعید مینایی؛ عزالدین مهاجرانی؛ حسن قاسمیان
چکیده
اسپکتروسکوپی فروسرخ نزدیک (NIR) در ترکیب با روشهای شیمی‌سنجی، شامل پیش‌پردازش‌های طیفی و مدل‌سازی‌های چندمتغیره، یکی از پرکاربردترین روشهای غیر مخرب اندازهگیری ویژگیهای کیفی میوه‌ها و سبزی‌هاست که در سال‌های اخیر بیشتر مد نظر پژوهشگران بوده است. در این پژوهش، توانایی روش اسپکتروسکوپی NIR بازتابی در محدوده طیفی 1650-930 ...
بیشتر
اسپکتروسکوپی فروسرخ نزدیک (NIR) در ترکیب با روشهای شیمی‌سنجی، شامل پیش‌پردازش‌های طیفی و مدل‌سازی‌های چندمتغیره، یکی از پرکاربردترین روشهای غیر مخرب اندازهگیری ویژگیهای کیفی میوه‌ها و سبزی‌هاست که در سال‌های اخیر بیشتر مد نظر پژوهشگران بوده است. در این پژوهش، توانایی روش اسپکتروسکوپی NIR بازتابی در محدوده طیفی 1650-930 نانومتر بهمنظور پیشبینی غیر مخرب مواد جامد حل‌شدنی (SSC) و اسیدیته قابل تیتر کردن (TA) پرتقال تامسون، همچنین اثر پیش‌پردازش‌های مختلف طیفی بر دقت مدلهای چندمتغیره پیش‌بینی‌کننده بررسی شد. در این راستا، مدلهای واسنجی چندمتغیره حداقل مربعات جزئی (PLS) بر پایه اندازه‌گیری‌‌های مرجع و اطلاعات طیف‌های پیش‌پردازش شده با ترکیب روشهای مختلف هموارسازی (میانگین‌گیری متحرک (MA)، ساویتزکی- گولای (SG)، تبدیل موجک (WT))؛ نرمال‌سازی (تصحیح پراکنش افزاینده (MSC)، توزیع نرمال استاندارد (SNV))؛ و افزایش قدرت تفکیک طیفی (مشتق‌های اول و دوم (D1، D2)) برای پیشبینی SSC و TA پرتقال‌ها تدوین شدند. نتایج نشان داد که اسپکتروسکوپی NIR بازتابی، در ترکیب با روشهای شیمی‌سنجی، توانایی پیشبینی غیر مخرب SSC و TA پرتقال را دارد. همچنین، روشهای پیش‌پردازش اثر مستقیم بر نتایج مدلهای PLS تدوین شده برای پیشبینی این پارامترهای درونی داشتند و بهترین نتایج پیشبینی برای SSC(430/0RMSEC=، 923/0rc=، 451/0RMSEP=، 936/0rp=، 798/2SDR=) و TA(133/0RMSEC=، 883/0rc=، 177/0RMSEP=، 863/0rp=، 853/1SDR=) بر پایه ترکیب روشهای پیش‌پردازش MA + SNV بهدست آمد.
علیرضا عمادی؛ محمدجواد منعم؛ کورش محمدی
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 27-40
چکیده
استفادة تلفیقی از آب‌های سطحی و زیرزمینی در شبکههای آبیاری، بر بهرهبرداری از کانالهای آبیاری تأثیر می‌گذارد. جهت مدیریت بهینة کانالهای آبیاری، مدل شبیهسازی- بهینهسازی ICSS-SCE توسعه یافت. از مدل تهیه شده در بهینهسازی بهرهبرداری از کانال L8 شبکه آبیاری قزوین استفاده شد که دارای 5 چاه تلفیقی است. بدین منظور دو ...
بیشتر
استفادة تلفیقی از آب‌های سطحی و زیرزمینی در شبکههای آبیاری، بر بهرهبرداری از کانالهای آبیاری تأثیر می‌گذارد. جهت مدیریت بهینة کانالهای آبیاری، مدل شبیهسازی- بهینهسازی ICSS-SCE توسعه یافت. از مدل تهیه شده در بهینهسازی بهرهبرداری از کانال L8 شبکه آبیاری قزوین استفاده شد که دارای 5 چاه تلفیقی است. بدین منظور دو حالت حدوداً 25 و 40 درصد افزایش مجموع نیاز جانبی کانال در نظر گرفته شد به‌طوری‌که این افزایش نیازها از چاه‌های تلفیقی موجود در مسیر کانال تأمین میشود. برای هر حالت، ورود جریان آب زیرزمینی به طور همزمان و دو گزینة بهرهبرداری و تنظیم سازهها به صورت معمول و بهینه، جمعاً 4 گزینه مورد بررسی قرار گرفت. مدیریت بهینة کانال تعیین و عملکرد کانال در هر یک از گزینه‌ها به کمک مدل ICSS-SCE تعیین شد. نتایج نشان میدهد که تنظیم سازههای کنترل و آبگیر طبق دستورالعمل بهرهبرداری بهینه موجب بهبود شاخصهای عملکرد کانال و آبگیرهای متأثر از جریان تلفیقی میشود. تابع هدف برای کل کانال در دو حالت به میزان 40 تا 48 درصد بهبود یافته است. در مجموع میتوان گفت که در حالت استفادة تلفیقی از آب سطحی و زیرزمینی، مدل تهیه شده قابلیت تعیین دستورالعمل بهینه بهرهبرداری از کانالهای آبیاری را به خوبی دارد.
حسن ذکی دیزجی؛ سعید مینایی؛ تیمور توکلی هشتجین؛ منیژه مختاری دیزجی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1388، ، صفحه 27-48
چکیده
استفاده از فن فراصوت در ارزیابی و فراوری مواد غذایی سابقه‌ای دیرینه دارد اما در مورد محصولات کشاورزی روند تکمیلی را سپری میکند. آزمون فراصوتی، یکی از روشهای آزمون غیر مخرب است که در ارزیابی محصولات کشاورزی روندی رو به گسترش دارد. برای آزمون محصولات کشاورزی به روش فراصوت عبوری، بهطور معمول از دو شاخص فراصوت استفاده میشود: ...
بیشتر
استفاده از فن فراصوت در ارزیابی و فراوری مواد غذایی سابقه‌ای دیرینه دارد اما در مورد محصولات کشاورزی روند تکمیلی را سپری میکند. آزمون فراصوتی، یکی از روشهای آزمون غیر مخرب است که در ارزیابی محصولات کشاورزی روندی رو به گسترش دارد. برای آزمون محصولات کشاورزی به روش فراصوت عبوری، بهطور معمول از دو شاخص فراصوت استفاده میشود: یکی سرعت امواج و دیگری میزان تضعیف. اندازهگیری شاخصهای فراصوتی مواد بیولوژیک بهدلیل ویژگیهای پیچیدة ساختاری آنها مشکل است. بنابراین، اولین مرحله در ارزیابی کیفیت محصولات کشاورزی، طراحی و ساخت سامانة فراصوتی مناسبی است که بتواند شاخصهای فراصوتی محصولات کشاورزی را اندازهگیری کند. در این پژوهش، ابتدا سامانة اندازهگیر فراصوتی طراحی و ساخته شد که اساس کار آن، پردازش سیگنال‌های عبوری از محصولات کشاورزی است. در ادامه و در آزمایش‌هایی، اثر عوامل مؤثر در اندازهگیری شامل مادة واسط، پوشگیری موج، نیروی تماسی، ضخامت نمونهها، و لایة تأخیر بر سیگنال دریافتی بررسی شد. بخش‌های اصلی سامانه عبارتاند از تپ‌ساز/ تپ‌گیر، تراگذرهای فرستنده و گیرنده، برنامة کنترل، رایانه، و سامانة جمعآوری دادهها. سامانه با پردازش سیگنال‌ها بهصورت نیمه خودکار، ویژگیهای سرعت و میزان تضعیف سیگنال را تعیین میکند. برای اجرای این آزمایشها، نمونه‌هایی از بافت چند محصول کشاورزی شامل سیب، سیبزمینی، هویج، خیار، شلیل، به، و موز تهیه شد. طول نمونهها با توجه به نوع محصول از 5 تا 120 میلیمتر متغیر بود. نتایج نشان داد که با استفاده از امواج غیر پیوسته (تپی) با بسامد 40 کیلوهرتز و توان نسبتاً کم، میتوان امواج فراصوت را از بیشتر محصولات کشاورزی عبور داد. با در نظر گرفتن مادة واسط، ضخامت مناسب نمونه، و نیروی تماسی کم (5 نیوتن)، سامانة فراصوتی با دقت خوب، سرعت کمتر از 1 ثانیه و نیمه خودکار، میزان تضعیف و سرعت امواج عبوری از نمونهها را اندازهگیری میکند. پوشگیری سیگنال موجب افزایش دقت در اندازهگیری شاخص سرعت امواج شد. بررسی طیف بسامدی سیگنال‌ها نشان داد که برای جلوگیری از جابهجایی بسامدی بهتر است ضخامت نمونهها یکسان باشد.
محمد مهران زاده؛ مرتضی شهیدزاده
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1385، ، صفحه 27-42
چکیده
به منظور بررسی روشهای مختلف سمپاشی جهت کاهش و بهینهسازی مصرف سم در محصول چغندرقند، آزمایشی در سال زراعی 82-1381 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سمپاشی با سمپاش پشت تراکتوری بومدار، سمپاشی با سمپاش پشتی موتوری، سمپاشی ...
بیشتر
به منظور بررسی روشهای مختلف سمپاشی جهت کاهش و بهینهسازی مصرف سم در محصول چغندرقند، آزمایشی در سال زراعی 82-1381 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سمپاشی با سمپاش پشت تراکتوری بومدار، سمپاشی با سمپاش پشتی موتوری، سمپاشی با سمپاش پشتی بومدار مجهز به میکرونر، و بدون سمپاشی بودند. در این آزمایش دو مرحله سمپاشی اجرا شد، قبل از کاشت با استفاده از سم رونیت به میزان 2 لیتر در هکتار و دیگری بعد از کاشت در اوایل فصل رشد، با استفاده از سموم پیرامین (Pyramin)و بتانال (Betanal). در فواصل زمانی مختلف، با نمونهگیری از علفهای هرز در سطح پلاتها چگونگی اثر تیمارها بر تعداد و رشد علفهای هرز بررسی شد. صفات اندازهگیری شده شامل تعداد علفهای هرز، وزن تر و خشک علفهای هرز، و تعداد و وزن ریشة ذخیرهای چغندرقند (عملکرد) بود. نتایج تجزیه واریانس صفات اندازهگیری شده نشان داد که بین تعداد علفهای هرز در نمونهبرداری مرحله اول و دوم و تیمارهای آزمایشی اختلاف معنیداری وجود ندارد و بین وزن تر و خشک علفهای هرز و تعداد و وزن ریشة ذخیرهای (عملکرد) در تیمارهای مختلف مورد آزمایش در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنیداری وجود دارد. همچنین نتایج تجزیه واریانس صفات اندازهگیری شده نشان داد که با سمپاشی با سمپاش مجهز به میکرونر بالاترین عملکرد محصول چغندرقند به دست میآید و بقیة تیمارها در یک سطح آماری قرار دارند.
اردشیر اسدی؛ داوود افیونی؛ عباس همت؛ سیروس فرهمند
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1385، ، صفحه 27-40
چکیده
توالی گندم- ذرت علوفه‌ای (یا محصولات ردیفی دیگر) از تناوبهای رایج در بسیاری از مناطق ایران است. روش مرسوم کشت گندم در بیشتر مناطق روی بستر مسطح و برای ذرت روی بسترهای پشتهای است. استفاده از دو شکل متفاوت بستر کاشت در توالی گندم- ذرت عاملی محدودکننده در ارائة سیستم‌های کمخاکورزی و بی‌خاک‌ورزی است. به منظور ارائه یک ...
بیشتر
توالی گندم- ذرت علوفه‌ای (یا محصولات ردیفی دیگر) از تناوبهای رایج در بسیاری از مناطق ایران است. روش مرسوم کشت گندم در بیشتر مناطق روی بستر مسطح و برای ذرت روی بسترهای پشتهای است. استفاده از دو شکل متفاوت بستر کاشت در توالی گندم- ذرت عاملی محدودکننده در ارائة سیستم‌های کمخاکورزی و بی‌خاک‌ورزی است. به منظور ارائه یک روش کمخاکورزی یا بی‌خاک‌ورزی برای ذرت بعد از گندم، بررسی سازگاری کشت گندم با بستر پشتهای، و امکان استفاده از این پشتهها در کشت محصول بعدی (ذرت) اهمیت مییابد. در این خصوص، آزمایشی طی سال زراعی 82-1381 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان به اجرا درآمد. در این آزمایش، کاشت گندم روی بسترهای مسطح و پشتهای به ترتیب با الگوهای پخشی و خطی (2 و 3 خط روی هر پشته) مقایسه شد. همچنین امکان بازسازی پشتههای گندم به روش کمخاکورزی برای کاشت محصول بعدی (ذرت) و مقایسة آن با روش کاشت مرسوم این محصول (شخم + دیسک همراه با کاشت روی بستر پشتهای)، در کاشت یک ردیفه و دو ردیفه بذر روی پشتهها بررسی شد. صفات مورد بررسی در گندم شامل عملکرد و اجزای عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و ارتفاع بوته بود. تیمارهای آزمایش در ذرت از نظر تعداد بوته‌های سبز شده، یکنواختی فواصل بین بوتهها، ارتفاع بوته، قطر ساقه، عملکرد کل تر و خشک در واحد سطح، عملکرد بلال، و شاخصهای مرتبط با آن مقایسه شدند. نتایج نشان داد که تفاوت معنیداری بین عملکرد دانه در تیمارهای کاشت گندم وجود ندارد. در هر یک از تراکم‌های یکنواخت بذر (کاشت ذرت به تعداد 1 و 2 خط روی پشته)، بازسازی پشتههای گندم و خراش سطحی آنها با خاک همزن (روتیواتور) تا عمق 5 سانتیمتری، در مقایسه با تیمارهای خاک‌ورزی مرسوم، تفاوت معنیداری در تعداد بوته‌های سبز شده، یکنواختی فواصل بین بوتهها، عملکرد تر و خشک ایجاد نمیکند. با توجه به نتایج آزمایش، به نظر میرسد کشت پشتهای گندم و حفظ و بازسازی پشتههای آن جهت کاشت ذرت به عنوان یک سیستم جایگزین در تناوب گندم- ذرت قابل توصیه است که می‌تواند در مقایسه با سیستم متداول مصرف انرژی و هزینهها را کاهش و به عملیات زراعی سرعت دهد.
سید حسن موسوی فضل؛ علیرضا محمدی
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1384، ، صفحه 27-40
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تنش آبی در مراحل مختلف رشد گوجه فرنگی بر خصوصیات کمی و کیفی محصول این گیاه، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت اسپلیت پلات با سه فاکتور در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی سمنان (شاهرود) از سال 1379 به مدت دو سال زراعی اجرا شد. ارقام گوجه فرنگی (موبیل و کال جی) به صورت دو نوار در هر بلوک قرار گرفتند. تیمار اصلی شامل سه سطح مختلف آب ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تنش آبی در مراحل مختلف رشد گوجه فرنگی بر خصوصیات کمی و کیفی محصول این گیاه، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت اسپلیت پلات با سه فاکتور در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی سمنان (شاهرود) از سال 1379 به مدت دو سال زراعی اجرا شد. ارقام گوجه فرنگی (موبیل و کال جی) به صورت دو نوار در هر بلوک قرار گرفتند. تیمار اصلی شامل سه سطح مختلف آب آبیاری (50، 75 و 100 درصد آب مورد نیاز گیاه) و تیمار فرعی شامل مراحل رشد گیاه در چهار سطح (نشا تا گل دهی، گل دهی تا میوه دهی، تشکیل میوه‌ها تا اولین برداشت، و پس از برداشت اول تا انتهای فصل) بود. آب مورد نیاز گیاه بر اساس دادههای تشتک تبخیر کلاسA و سطوح آبیاری 50، 75، و 100 درصد محاسبه شد و با روش آبیاری شیاری(فارو) در اختیار گیاه قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارقام گوجه فرنگی از نظر عملکرد با هم تفاوتی ندارند. اثر متقابل مقدار آب و مرحلۀ رشد گیاه در سطح یک درصد معنیدار شد، به طوریکه تنش ملایم (75 درصد نیاز آبی) و شدید (50 درصد نیاز آبی) در مرحلۀگل دهی تا میوهدهی عملکرد محصول را به میزان 13 تن در هکتار کاهش میدهد. تنش آبی در سایر مراحل رشد تأثیر معنیداری بر عملکرد محصول نداشت. تیمارهای آبی 50، 75، و100 درصد به ترتیب با میانگین عملکرد 3/58 ، 57 ، 62 تن در هکتار اختلاف معنیداری با یکدیگر نداشتند. بنابراین به غیر از مرحلة گل‌دهی تا میوهدهی میتوان میزان آب مصرفی را تا 50 درصد، بدون کاهش قابل توجه در عملکرد، تقلیل داد. ارقام از نظر پارامترهای pH و مواد جامد انحلال پذیر (Brix) تفاوت نداشتند اما رقم کال- جی (با نسبت گوشت به آب 22/0)در مقایسه با رقم موبیل (با نسبت 17/0) دارای میوههای سفت‌تری بود. تنش آبی، پارامترهای pH و مواد جامد انحلال پذیر میوه را تحت‌تأثیر قرار داد(در سطح یک درصد). با افزایش تنش آبی، میزانpH و مواد جامد انحلال پذیر افزایش یافت، به طوریکه حداکثر pH و مواد جامد انحلال پذیر به ترتیب 47/3 و 9/4 از تیمار 50 درصد مصرف آب حاصل شد. همچنین نسبت گوشت به آب میوه با افزایش تنش افزایش یافت. حداکثر کارایی مصرف آب 6/9 و 5/9 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار به ترتیب مربوط به تیمارهای سطوح آبیاری 75 درصد در مرحله پس از برداشت اول تا انتهای فصل و 50 درصد در مرحله نشا تا گل‌دهی بود. مقایسهء نتایج به دست آمده با سایر گزارشها نشان میدهد که چنانچه برنامه‌ریزی صحیحی جهت تنش آبی برای گیاه اعمال شود، در روش آبیاری شیاری هم میتوان کارایی مصرف آب را تا حد زیادی بالا برد. اما به دلیل حساسیت گیاه به تنشهای یکنواخت در طول فصل، اینگونه تنشها توصیه نمیشود.
علی اصغر قائمی
دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1383، ، صفحه 27-48
چکیده
در پاره‌ای از مناطق کشاورزی ایران سیستم آبیاری بارانی عقربه‌ای Pivot) (Center یکی از روشهای پیشرفتة آبیاری است. گاهی طراحی و اجرای نادرست و عملکرد نامناسب این سیستم بازده واقعی آن را کاهش میدهد و در نتیجه منجر به توزیع غیر یکنواخت آب در طول بال، غیر یکنواختی پخش آب، و ایجاد شرایط ماندابی (یا رواناب) در سطح مزرعه می شود. ارزیابی ...
بیشتر
در پاره‌ای از مناطق کشاورزی ایران سیستم آبیاری بارانی عقربه‌ای Pivot) (Center یکی از روشهای پیشرفتة آبیاری است. گاهی طراحی و اجرای نادرست و عملکرد نامناسب این سیستم بازده واقعی آن را کاهش میدهد و در نتیجه منجر به توزیع غیر یکنواخت آب در طول بال، غیر یکنواختی پخش آب، و ایجاد شرایط ماندابی (یا رواناب) در سطح مزرعه می شود. ارزیابی سیستم در حال کار جهت بررسی درست بودن یا نبودن چگونگی نصب دستگاه، طراحی مناسب با شرایط منطقه، و حصول اطمینان از عملکرد مناسب سیستم امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. بدین منظور، ارزیابی هیدرولیکی سیستم آبیاری بارانی عقربه‌ای و اندازهگیری عوامل عملکرد شامل CU، DU، AELQ و PELQ در سطح مزرعه گندم تحت پوشش این سیستم در منطقه باجگاه دانشکدة کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. در این ارزیابی آرایش ظرفهای نمونه برداری از نظر فاصلة بین آنها و نحوة قرارگیری روی شیب بر طبق استاندارد ASAE صورت گرفت. از مقایسة نمودارهای توزیع آب جمع آوری شده در ظرفها با منحنیهای به دست آمده از توزیع رطوبت در خاک مشاهده شد که روند کلی تغییرات آنها تقریباً ثابت نیست و میانگین یکنواختی توزیع، ضریب یکنواختی، بازده واقعی ربع پایین سیستم، و بازده بالقوة ربع پایین به ترتیب برابر با 63، 75، 55 و 55 درصد است. این مقادیر با توجه به معیارهای موجود پایین و نشان دهندة وضعیت نامناسب سیستم، عدم مطابقت با شرایط کارکرد، و طراحی نادرست سیستم است. برابر بودن AELQ و PELQ در طول فصل زراعی معرف آن است که همواره آبیاری کافی نیست و گیاه با تنش آبی مواجه است. ضد آب نبودن الکتروموتورها و نداشتن حفاظ، نیم سوز شدن اغلب آنها، طراحی نامناسب آبپاشهای مجاور الکتروموتورها، مقاومت ناکافی مهارها در مقابل کشش ایجاد شده در بال، و کم شدن قوس بالها از مشکلات فنی موجود در دستگاه است.
غلامرضا چگینی؛ علی حمیدی‌سپهر؛ محسن فاخر دیزجی؛ بهزاد بشیری
چکیده
امروزه از اتمایزرهای دوار چرخی به طور گسترده در خشککنهای پاششی استفاده میشود. از آثار مخرب دوران چرخ، ایجاد ﺧﻸ درون چرخ است که سبب ورود هوای داغ درون محفظه به درون چرخ میشود و مشکلاتی از قبیل انسداد چرخ و انفجار را در پی دارد. در این تحقیق مشخصات هوای پمپاژی یک اتمایزر دوار با قطر 50 میلیمتر به صورت اندازهگیری ...
بیشتر
امروزه از اتمایزرهای دوار چرخی به طور گسترده در خشککنهای پاششی استفاده میشود. از آثار مخرب دوران چرخ، ایجاد ﺧﻸ درون چرخ است که سبب ورود هوای داغ درون محفظه به درون چرخ میشود و مشکلاتی از قبیل انسداد چرخ و انفجار را در پی دارد. در این تحقیق مشخصات هوای پمپاژی یک اتمایزر دوار با قطر 50 میلیمتر به صورت اندازهگیری مستقیم فشار مکشی چرخ، همراه با توان مورد نیاز برای پمپاژ هوا تعیین گردید. توان مورد نیاز برای برش هوا در محیط چرخ و توان مصرفی جهت پمپاژ هوا در سرعت‌های 7600 تا 26100 دور در دقیقه و سطوح شکاف 5/0 تا 5/1 میلیمتر اندازهگیری، و معلوم شد که تقریبا 10 درصد توان مصرفی اتمایزر برای پمپاژ جریان هوا، 25 درصد برای برش هوا در محیط چرخ و 65 درصد باقیمانده برای غلبه بر اصطکاک و افتهای ناشی از انتقال توان موتور محرک صرف میشود. نتایج نشان میدهد که سطوح سرعت دورانی و شکاف در دبی هوای ورودی به اتمایزر تأثیر دارند. با افزایش هر دو آنها میزان دبی ورودی بیشتر میشود. ولی آنچه بیشتر قابل توجه است روند رشد دبی ورودی با بزرگتر شدن شکاف است.
محسن خدادادی؛ صغری معدنی؛ فروغ شواخی
چکیده
به منظور ارزیابی اثر روشهای مختلف عملآوری و انباری بر برخی صفات کیفی ارقام پیاز ایرانی )قرمز آذرشهر، قرمز نیشابور، سفید کاشان، و سفید قم(، آزمایشی در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به صورت آزمایش فاکتوریل در سه تکرار در پاییز و زمستان سال 1385 اجرا شد. روشهای مختلف عملآوری و انباری شامل استفاده از نور خورشید با پوشش کاه به مدت ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر روشهای مختلف عملآوری و انباری بر برخی صفات کیفی ارقام پیاز ایرانی )قرمز آذرشهر، قرمز نیشابور، سفید کاشان، و سفید قم(، آزمایشی در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به صورت آزمایش فاکتوریل در سه تکرار در پاییز و زمستان سال 1385 اجرا شد. روشهای مختلف عملآوری و انباری شامل استفاده از نور خورشید با پوشش کاه به مدت 14-10 روز )روش سنتی(، استفاده از دمای 48 درجه سلسیوس به مدت 4 ساعت و دمای 42 درجه سلسیوس به مدت 12 ساعت بودند. بعد از اتمام تیمارهای مذکور، نمونههای پیاز به انبار معمولی )با دمای حدود 10 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 65-60 درصد( منتقل و به مدت 4 ماه نگهداری شدند. در پایان این دوره، برخی صفات کیفی سوخ )سفتی بافت، درصد جوانهزنی، مقدار اسیدپیروویک، درصد ویتامینث و مواد جامد انحلالپذیر سوخ‌ها( اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که ارقام از نظر سفتی بافت، درصد جوانهزنی، مقدار اسید پیروویک و ویتامین ث تفاوت معنیدار دارند ولی از نظر مواد جامد انحلالپذیر تفاوت آنها معنیدار نیست. سفتی بافت سوخ در روش 42 درجه سلسیوس به مدت 12 ساعت با سفتی بافت در روش سنتی در یک سطح آماری است و هر دو به طور معنیدار از سفتی بافت در روش دمای 48 درجه سلسیوس برترند. بیشترین سفتی بافت را به ترتیب رقم سفید قم و رقم قرمز نیشابور دارند. ضایعات پیاز شامل درصد جوانهزنی، بین روشهای مختلف عملآوری و انباری از تفاوت معنیدار برخوردار بودند. مقدار ضایعات در روش عملآوری با دمای 48 درجه سلسیوس کمتر از دو روش دیگر است. نشان داده شد که مقدار اسید پیروویک در روش سنتی و درصد ویتامین ث در روش دمای 42 درجه سلسیوس بیشتر از دو روش دیگر است. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان میدهد که روش سنتی عملآوری به خصوص در رقم سفید قم به دلیل ایجاد ضایعات کمتر و حفظ صفات کیفی سوخ برترین تیمار است و با توجه به اهداف این تحقیق قابل توصیه خواهد بود.
یوسف عباسپور گیلانده؛ سینا حقیقت شیشوان؛ ولی رسولی شربیانی؛ ضرغام فاضل نیاری
دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1389، ، صفحه 29-48
چکیده
در این مقاله طراحی، ساخت، و واسنجی یک دینامومتراتصال سهنقطه با قابلیت اتصال سریع به تراکتورها و ادوات کشاورزی بررسی شده است. در این تحقیق یک نوع دینامومتر با قابی به شکل U وارونه طراحی و ساخته شد که بین بازوهای سیستم اتصال سهنقطه تراکتور و ادوات کشاورزی سوار میشود. دینامومتر اتصال سهنقطه به گونه‌ای طراحی گردید ...
بیشتر
در این مقاله طراحی، ساخت، و واسنجی یک دینامومتراتصال سهنقطه با قابلیت اتصال سریع به تراکتورها و ادوات کشاورزی بررسی شده است. در این تحقیق یک نوع دینامومتر با قابی به شکل U وارونه طراحی و ساخته شد که بین بازوهای سیستم اتصال سهنقطه تراکتور و ادوات کشاورزی سوار میشود. دینامومتر اتصال سهنقطه به گونه‌ای طراحی گردید که قابلیت تنظیم ارتفاع فیل گوش و تنظیم فاصلة بین نقاط اتصال پایینی را داشته باشد و به راحتی بین تراکتورهای گروههای (I)و (II)و ادوات کشاورزی سوار شود، تا بتوان آن را برای اندازهگیری نیروهای افقی و قائم موجود در نقاط اتصال، سیستم اتصال سهنقطه تراکتورها، و ماشینهای کشاورزی گروههای (I)و (II)بهکار برد. واحد حس کننده نیرو شامل سه مبدل رینگی نیرو با ساختار هشت وجهی است که به عنوان عنصر ارتجاعی بین قاب U شکل وارونه و سیستم کوپل اتصال سریع دینامومتر قرار گرفتهاند. کرنشسنجهای مقاومت الکتریکی در نقاط گرهی کرنش روی مبدل رینگی نیرو نصب شدهاند تا بتوانند به طور مستقل کرنشهای مماسی روی سطح مبدل را که در اثر اعمال نیروهای افقی و عمودی به مرکز رینگ مبدل ایجاد میشود، اندازهگیری کنند. مبدل رینگی بر اساس حداکثر نیروهای افقی و عمودی به ترتیب 25 و 15کیلونیوتن با در نظر گرفتن ضریب اطمینان 2 طراحی شد. قاب دینامومتر نیز بر اساس نیروهای حداکثر افقی، عمودی، و جانبی محاسبه شده به ترتیب 50، 30، و 20 کیلونیوتن طراحی شده است. سیستم جمعآوری داده از یک دیتالاگر قابل برنامهنویسی مدل DT800و یک کامپیوتر قابل حمل تشکیل شده است. آزمایشهای مزرعهای به منظور جمعآوری دادههای نیرویی دینامومتر با استفاده از یک زیرشکن اجرا شد. با استفاده از آزمون t، میانگین دادههای به دست آمده از آزمون دینامومتر اتصال سهنقطه، برای اندازهگیری نیروهای افقی موجود در نقاط اتصال، در هنگام اجرای عملیات با زیرشکن در خاکی مشخص با بافت سیلتی لومی، با دو سطح رطوبت 2/9 و 2/21 درصد و در عمقهای 15 و 25 سانتیمتری، در 4 تکرار با میانگین دادههایی مقایسه شد که با استفاده از روش استاندارد دو تراکتوری برای اندازهگیری نیروی افقی در حین اجرای عملیات در همان شرایط به دست آمده است. نتایج آزمون‌های مزرعهای نشان داد که کارایی هر دو روش یکسان است اما با توجه به مزیتهای دینامومتر اتصال سهنقطه و با توجه به قابلیت کارکرد مؤثر در مزرعه، استفاده از این دستگاه جهت سنجش نیروهایی توصیه میشود که از ادوات کشاورزی بر تراکتورهای رایج در ایران وارد میشود.
داوود محمد زمانی؛ سعید مینایی؛ رضا علیمردانی؛ مرتضی الماسی؛ حمیدرضا شفیع‌خانی
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1388، ، صفحه 29-44
چکیده
در این مقاله، روش تهیة نقشة رقومی مدیریتی به منظور بهکارگیری در سامانة کاربرد میزان متغیر (VRA) علفکش پیش رویشی سیانازین (بلادکس) ارائه شده است. هدف از این تحقیق، توسعة روشی دقیق برای تهیة نقشههای رقومی مدیریتی کاربرد علفکشها به صورت موضعی است که به کاهش میزان مصرف علفکشها و نیز کاهش خطرهای زیست محیطی می‌انجامد. ...
بیشتر
در این مقاله، روش تهیة نقشة رقومی مدیریتی به منظور بهکارگیری در سامانة کاربرد میزان متغیر (VRA) علفکش پیش رویشی سیانازین (بلادکس) ارائه شده است. هدف از این تحقیق، توسعة روشی دقیق برای تهیة نقشههای رقومی مدیریتی کاربرد علفکشها به صورت موضعی است که به کاهش میزان مصرف علفکشها و نیز کاهش خطرهای زیست محیطی می‌انجامد. بدین منظور، ابتدا مختصات محلی (Local) و جهانی (UTM) نقاط مزرعهای به مساحت یک هکتار با استفاده از یک دوربین نقشه‌برداری Total Station و چهار گیرنده GPS استاتیک که روی چهار ایستگاه مستقر شدند، به دست آمد. دادههای حاصل از گیرندههای GPS با رایانة شخصی و با استفاده از نرمافزار Compass پردازش شد. سپس در محیط نرمافزار Land، شبکهای از سلولها به ابعاد 8/14×8/14 متر ایجاد و به کمک دوربین Total Station روی مزرعه پیاده‌سازی شد. با استفاده از روش نقطه شبکه، از مرکز هر سلول نمونهای به عمق 20 سانتیمتر انتخاب و نمونهها به منظور تعیین درصد مادة آلی و بافت خاک به آزمایشگاه خاکشناسی ارسال شد. از نتایج تجزیه و تحلیل نمونهها مشخص شد که دامنة تغییرات (R) مادة آلی خاک مزرعه 82/0 درصد، با کمینه و بیشینه 43/0 و 25/1 درصد است. مادة آلی خاک دارای توزیع نرمال با میانگین 86/0 درصد و انحراف معیار 18/0 درصد است. بافت خاک نیز در محدوده لومی، لومی شنی، و شنی لومی قرار دارد. برای بسط مقادیر به سایر نقاط شبکه از روش میانیابی کریجینگ استفاده شد. با توجه به مقادیر توصیه شده در دستورالعمل کاربرد علفکش سیانازین (بلادکس) بر اساس تغییرات درصد مادة آلی و بافت خاک، چهار ناحیة مجزا در مزرعه برای کاربرد علفکش با مقادیر 4/1، 7/1، 9/2 و 5/3 لیتر مادة مؤثر در هکتار مشخص شد و نقشة رقومی مدیریتی مزرعه به دست آمد. با استفاده از این نقشه، مشخص شد که کل مزرعه به میزان 61/1 لیتر علفکش نیاز دارد و در صورت کاربرد دقیق علفکش بر اساس مقادیر توصیه شده توسط نقشه در مقایسه با میزان کاربرد 9/2 لیتر مادة مؤثر در هکتار که برای 9/67 درصد سطح مزرعه توصیه شده است، به طور متوسط 13 درصد در مصرف علفکش صرفهجویی خواهد شد. با توجه به مختصات نقاط مزرعه، این نقشه قابلیت بهکارگیری را به عنوان مقادیر ورودی مطلوب در کنترلگر الکترونیکی سمپاش بومدار پشت تراکتوری خواهد داشت.
امیرحسین انصاری‌پور؛ کیومرث ابراهیمی؛ محمدحسین امید
چکیده
ظرفیت خودپالایی رودخانهها تابع عوامل زمانی و مکانی، نوع و شدت بار آلایندههای ورودی و نیز شرایط محیطی بستر رودخانه است. در حقیقت، ارزیابی خودپالایی رودخانه تعیین مقدار اکسیژن محلول در طول آن است که بر اساس این ظرفیت میتوان دریافت رودخانه از لحاظ آلودگی در چه وضعیتی است و در چه نقاطی وضعیت بحرانی کمبود اکسیژن محلول وجود ...
بیشتر
ظرفیت خودپالایی رودخانهها تابع عوامل زمانی و مکانی، نوع و شدت بار آلایندههای ورودی و نیز شرایط محیطی بستر رودخانه است. در حقیقت، ارزیابی خودپالایی رودخانه تعیین مقدار اکسیژن محلول در طول آن است که بر اساس این ظرفیت میتوان دریافت رودخانه از لحاظ آلودگی در چه وضعیتی است و در چه نقاطی وضعیت بحرانی کمبود اکسیژن محلول وجود دارد. از طرف دیگر، برایتعیینعکسالعملقابلانتظاررودخانهبهورودآلایندهها و شبیهسازی پارامترهای کیفی، استفادهازمدلهایریاضیضروریاست. در این مورد تئوری استریتر- فلپس از مبانی شناخته شده و معروف در محاسبات خودپالایی است. محدودیت روش پیشنهادی استریتر- فلپس صرفنظر کردن از ترمهای انتقال و پخش است. در تحقیق حاضر در مرحلۀ اول رابطۀ کلاسیک استریتر- فلپس به روش تحلیلی مدل شد. پس از آن با افزودن ترمهای انتقال و پخش به رابطۀ مذکور، رابطۀ حاصل با استفاده از روشهای عددی FTCS، Upstream، Lax & Wendroff و QUICKESTتوسعه داده و مدل شد. برای تأمین دادههای میدانی نیز در مهر و آبان 1389، در بازهای به طول 2 کیلومتر از رودخانۀ پسیخان نمونهبرداری و پارامترهای DO، BOD، NO3- و PO4- در آزمایشگاه اندازهگیری شد. با مقایسه مقادیر پیشبینی شده غلظت اکسیژن محلول توسط مدلهای عددی دارای ترمهای انتقال و پخش با مقادیر حل تحلیلی رابطه کلاسیک استریتر- فلپس در مقابل دادههای میدانی، مشخص شد که افزودن ترمهای انتقال و پخش سبب افزایش قابل توجه دقت پیشبینیها میشود. نتایج همچنین نشان میدهد که همۀ روشهای عددی مورد استفاده دقت خوبی دارند و اختلاف بین آنها اندک است. هرچند از میان روشهای عددی مورد استفاده، روش Upstreamبیشترین دقت را از خود نشان داده است. علاوه بر آن، با توجه به روند تغییرات غلظت اکسیژن محلول مشخص شد که رودخانۀ پسیخان در بازه مورد نظر ظرفیت خودپالایی نسبتاً خوبی دارد.
غلامحسین کریمی؛ عبدعلی ناصری
چکیده
بهمنظور بررسی سهم مشارکت آب زیرزمینی کم عمق در تأمین بخشی از نیاز آبی و تعیین عملکرد گیاه ذرت تابستانه، تحقیقی در لایسیمترهای استوانهای شکل به قطر 8/0 و ارتفاع 2/1 متر در استان خوزستان (اهواز) انجام شد. بیست و چهار لایسیمتر با مشخصات فوق‌الذکر به صورت مدفون در مزرعه آزمایشی کار گذاشته و از خاک همان مزرعه (که دارای بافت سیلت لوم ...
بیشتر
بهمنظور بررسی سهم مشارکت آب زیرزمینی کم عمق در تأمین بخشی از نیاز آبی و تعیین عملکرد گیاه ذرت تابستانه، تحقیقی در لایسیمترهای استوانهای شکل به قطر 8/0 و ارتفاع 2/1 متر در استان خوزستان (اهواز) انجام شد. بیست و چهار لایسیمتر با مشخصات فوق‌الذکر به صورت مدفون در مزرعه آزمایشی کار گذاشته و از خاک همان مزرعه (که دارای بافت سیلت لوم بود) با رعایت نیمرخ طبیعی آن پر شدند. سطح آب زیرزمینی در لایسیمترها با استفاده از بطری ماریوت در عمق 6/0 متر ثابت نگه داشته شد. تیمارهای مورد استفاده شامل سه سطح شوری آب زیرزمینی معادل 5/2، 5، و 5/7 دسی‌زیمنس بر متر و دو سطح آبیاری معادل 70 و 100 درصد نیاز آبیاری محاسبه شده در نظر گرفته شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، با 3 تکرار اجرا شد. یک تیمار کشت ذرت بدون آب زیرزمینی با 3 تکرار و با آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان مشارکت آب زیرزمینی در سطح آبیاری معادل 70 درصد، در شوری‌های فوق‌الذکر به ترتیب 00/25، 09/22، و 71/19 درصد، و با 100 درصد تأمین نیاز آبی، 28/5، 61/4، و 76/3 درصد است که این اختلاف در سطح 5 درصد معنیدار است. در سطح آبیاری 70 درصد و در همان شوری‌ها، کاهش عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 6/23، 3/28، و 1/30 درصد و در مورد ماده خشک 2/33، 8/35، و 6/36 درصد است. با 100 درصد تأمین نیاز آبی نیز کاهش عملکرد دانه در شوری‌های مذکور به ترتیب 2/19، 6/25، و 2/22 درصد و در مورد مادۀ خشک 6/25، 2/31، و 5/24 درصد است. در حالت آبیاری کامل، با افزایش شوری آب زیرزمینی، مشارکت آب زیرزمینی در تأمین نیاز آبی کم میشود و احتمالاً تبخیر کمتر از سطح خاک، تجمع کمتر نمک در ناحیۀ ریشۀ گیاه، و افزایش نسبی عملکرد را به دنبال داشته است.
