مقاله پژوهشی
محمد خرمیان؛ سعید برومند نسب؛ فریبرز عباسی؛ سید رضا اشرفی زاده
چکیده
مدیریت آبیاری، شیوة خاکورزی و مدیریت کود نیتروژن، نقش مهمی در خصوصیات فیزیکی و چگونگی حرکت آب و نیترات در نیم‌رخ خاک دارند. لذا، این تحقیق با هدف بررسی اثر بیخاکورزی و مقادیر مختلف کود نیتروژن در حرکت نیتروژن معدنی و رطوبت در خاکی با بافت لوم رسی سیلتی در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد با شرایط اقلیمی گرم و نیمهخشک صورت ...
بیشتر
مدیریت آبیاری، شیوة خاکورزی و مدیریت کود نیتروژن، نقش مهمی در خصوصیات فیزیکی و چگونگی حرکت آب و نیترات در نیم‌رخ خاک دارند. لذا، این تحقیق با هدف بررسی اثر بیخاکورزی و مقادیر مختلف کود نیتروژن در حرکت نیتروژن معدنی و رطوبت در خاکی با بافت لوم رسی سیلتی در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد با شرایط اقلیمی گرم و نیمهخشک صورت گرفت. برای این منظور دو شیوة تهیة بستر بذر شامل روش خاکورزی مرسوم و بیخاکورزی هر کدام با سه سطح کود نیتروژن (150، 225، و 300 کیلوگرم در هکتار) برای کشت ذرت پیاده شد. کود نیتروژن در هر دو روش خاکورزی در سه تقسیط آبیاری اول، مرحله چهار برگی و شروع گلدهی ذرت بهصورت کودآبیاری استفاده شد. مقادیر نیترات و آمونیوم خاک قبل و 10 روز پس از کودآبیاری و همچنین پس از برداشت ذرت در لایه‌های30 سانتیمتر تا عمق 120 سانتیمتر اندازهگیری شد. مقادیر آب ورودی و خروجی، رطوبت خاک قبل و پس از آبیاری و جرم مخصوص ظاهری خاک اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که جرم مخصوص ظاهری خاک در عمق 10-0 سانتیمتر در ابتدا، اواسط، و انتهای دوره رشد در شیوة بیخاکورزی تفاوت معنیداری با شیوة خاکورزی مرسوم نداشت. مقادیر رطوبت خاک قبل از آبیاری، بیانکنندة بالاتر بودن رطوبت در عمق 20-0 سانتیمتر در شیوة بیخاکورزی نسبت به‌روش خاکورزی مرسوم (به‌میزان 3 درصد) بود. مقادیر آب ورودی و خروجی اندازهگیری شده در دو شیوة خاکورزی نشان‌دهندة افزایش مصرف آب در هر آبیاری و کاهش رواناب سطحی در شیوة بیخاکورزی به‌دلیل تجمع بقایا در کف جویچه بود. میزان نیترات خاک در هر دو روش خاکورزی مرسوم و بیخاکورزی در لایه 30-0 سانتیمتر بیش ازلایه‌های بعدی بود که اختلاف معنیداری را در سطح 1 درصد نشان داد. روش خاکورزی تأثیری بر مقدار و حرکت نیترات در لایه‌های خاک نداشت. بنابراین مصرف کود در روش بیخاکورزی و کشت مستقیم در بقایا می‌تواند به‌میزان توصیه شده برای روش خاکورزی مرسوم باشد. مقدار آمونیوم خاک در مقایسه با نیترات کمتر و مقدار آن در مراحل قبل و پس از هر نوبت کودآبیاری در دو روش خاکورزی، یکسان بود و از لحاظ آماری تفاوت معنیداری را نشان نداد.
مقاله پژوهشی
شهره پدرام؛ علیرضا حسن‌اقلی؛ محمود مشعل؛ عبدالمجید لیاقت
چکیده
مشکلات موجود بر سر راه تهیه و استفاده از پوشش‌های زهکشی شن و ماسه‌ای در کشور، منجر به بررسی بهمنظور یافتن جایگزین مناسب برای آنها شده که از جمله رایج‌ترین موارد میتوان به پوشش‌های مصنوعی اشاره کرد. با توجه به رشد روزافزون صنایع پتروشیمی در ایران و تولید مواد اولیه مورد نیاز جهت تهیه پوشش‌های زهکشی مصنوعی و نیز وجود کارخانجات ...
بیشتر
مشکلات موجود بر سر راه تهیه و استفاده از پوشش‌های زهکشی شن و ماسه‌ای در کشور، منجر به بررسی بهمنظور یافتن جایگزین مناسب برای آنها شده که از جمله رایج‌ترین موارد میتوان به پوشش‌های مصنوعی اشاره کرد. با توجه به رشد روزافزون صنایع پتروشیمی در ایران و تولید مواد اولیه مورد نیاز جهت تهیه پوشش‌های زهکشی مصنوعی و نیز وجود کارخانجات متعدد نساجی در کشور، امکان تولید داخلی این محصولات، فراهم شده است. از این نظر در تحقیق حاضر به بررسی عملکرد دو نمونه پوشش مصنوعی پیش‌تنیده سست و حجیم (PLM) تولید داخل از نوع PP450 در مقایسه با یک نمونه مشابه خارجی، در شرایط آزمایشگاهی و با استفاده از مدل فیزیکی نفوذسنج طراحی شده بر اساس استاندارد ASTM D-5101 پرداخته شد. از موارد متمایز این تحقیق، استفاده از زهآب شور و سدیمی (2/22 =EC دسیزیمنس بر متر و 27/26SAR=)، علاوه بر آب غیرشور (78/0 =EC دسیزیمنس بر متر) و در حضور خاک شور و سدیمی (3/169EC= دسیزیمنس بر متر و 18/45SAR=) می‌باشد که از محل اجرای پروژۀ زهکشی در منطقۀ شمال خرمشهر تهیه گردید تا شرایط را به واقعیت موجود در مناطق زهدار کشور نزدیک کند. بهمنظور ارزیابی، از عاملی به نام نسبت گرادیان (GR) استفاده شد. این نسبت از تقسیم گرادیان هیدرولیکی مجموعه خاک- پوشش مصنوعی بر گرادیان هیدرولیکی خاک بهدست میآید و چنانچه مقدار آن از یک تجاوز کند، پوشش مصنوعی مستعد گرفتگی معدنی تشخیص داده میشود. همچنین تغییرات هدایت هیدرولیکی مجموعه خاک- پوشش مصنوعی در کنار نسبت گرادیان، در پنج گرادیان هیدرولیکی (1، 5/2، 5، 5/7، و 10) بهمنظور بررسی پتانسیل انسداد معدنی پوشش مصنوعی در شرایط کاربرد زهآب شور و خاک شور و سدیمی، در قالب طرح آماری فاکتوریل بهصورت کاملاً تصادفی و در3 تکرار، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج آزمایش‌ها نشان دادند که متوسط هدایت هیدرولیکی خاک- پوشش نمونه‌های تولید داخل (معرفی شده با شمارههای 1 و 2) در شرایط کاربرد آب غیرشور در مقایسه با پوشش مصنوعی تولید خارج، بهترتیب، 19 درصد و 28 درصد کمتر، و در شرایط کاربرد زهآب شور، کاهش هدایت هیدرولیکی مجموعه خاک- پوشش‌های تولید داخل بهترتیب 28 درصد و 33 درصد پوشش مصنوعی تولید خارج بود. نسبت گرادیان پوشش مصنوعی تولید خارج در تمامی گرادیانهای هیدرولیکی، کمتر از یک بود که دلالت بر کارایی و عدم انسداد معدنی نمونه خارجی داشت، در صورتیکه در هر دو نمونۀ پوشش مصنوعی تولید داخل در شرایط کاربرد زهآب شور، مقادیر نسبت گرادیان (GR) در گرادیانهای هیدرولیکی یک و 5/2 به مقدار واحد نزدیک شد. این مقادیر در پوشش‌های مصنوعی داخلی شمارههای 1 و 2 در شرایط کاربرد زهآب شور به ترتیب در گرادیان هیدرولیکی یک به 04/1 و 15/1 و در گرادیان هیدرولیکی 5/2 به 02/1 و 05/1 رسید.
مقاله پژوهشی
مسعود یقبانی
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر تیمار افزودن آرد مالت جو بدون پوشینه و گندم بر خصوصیات کیفی نان نیمه حجیم شامل فرم و شکل ظاهری، نرمی بافت، تخلخل، خصوصیات سطح بالایی و پایینی، قابلیت جویدن، بو، عطر و طعم و سفتی بافت،با استفاده از طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار نان شاهد، نان حاوی آرد مالت گندم و نان حاوی آرد مالت جو بدون پوشینه و در 4 تکرار ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر تیمار افزودن آرد مالت جو بدون پوشینه و گندم بر خصوصیات کیفی نان نیمه حجیم شامل فرم و شکل ظاهری، نرمی بافت، تخلخل، خصوصیات سطح بالایی و پایینی، قابلیت جویدن، بو، عطر و طعم و سفتی بافت،با استفاده از طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار نان شاهد، نان حاوی آرد مالت گندم و نان حاوی آرد مالت جو بدون پوشینه و در 4 تکرار انجام شد. میانگین نتایج آزمون حسی اختلاف معنیداری (05/0p<)را بین تیمارها نشان داد به‌طوریکه نان حاوی آرد مالت جو بدون پوشینه در اکثر صفات مورد ارزیابی، بالاترین امتیاز را گرفت. همچنین نتایج آزمون میزان بیات شدن نان در زمانهای صفر، 24، 48، و 72 ساعت پس از نگهداری تفاوت معنیداری (05/0p<) را در میزان سفتی نانها نشان داد و میزان بیات شدن نان در نمونه‌های حاوی هر دو نوع آرد مالت به تأخیر افتاد. افزودن آرد مالت جو بدون پوشینه تأثیر بیشتری در به تأخیر انداختن بیات شدن نان پس از سه روز داشت.
مقاله پژوهشی
فریبا بیات؛ حمیدرضا ذوالفقاریه
چکیده
با فرایند پرتوتابی میتوان از ضایعات سیر در انبارها جلوگیری کرد. زمان و دوز(مقدار) پرتو دو عامل موثر در انجام فرایند پرتوتابی هستند، بنابراین توده سیر سفید همدان 30 و 45 روز پس از برداشت با دوزهای 0، 25، 50، 75، 100، و 150 گری پرتوهای الکترون سریع پرتودهی شدند. طی8 ماه نگهداری در دو شرایط انبار سرد و کنترل نشده برخی عوامل کمی و کیفی سوخها ...
بیشتر
با فرایند پرتوتابی میتوان از ضایعات سیر در انبارها جلوگیری کرد. زمان و دوز(مقدار) پرتو دو عامل موثر در انجام فرایند پرتوتابی هستند، بنابراین توده سیر سفید همدان 30 و 45 روز پس از برداشت با دوزهای 0، 25، 50، 75، 100، و 150 گری پرتوهای الکترون سریع پرتودهی شدند. طی8 ماه نگهداری در دو شرایط انبار سرد و کنترل نشده برخی عوامل کمی و کیفی سوخها هر دو ماه یک مرتبه اندازهگیری و ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که در هر دو شرایط نگهداری، تیمارهای پرتو دیده علایم جوانه‌زنی بیرونی را بروز ندادند و جوانه‌زنی فقط در سیرچههای پرتو ندیده مشاهده شد. افت وزنی تیمارهای پرتو دیده کمتر از شاهد بود به‌طوری که پس از 300 روز نگهداری، میانگین افت وزنی سیر در هفته در انبار سرد برای دوزهای 50 گری و بالاتر و در انبار با شرایط کنترل نشده برای دوزهای 75 گری و بالاتر در محدودة پایین یعنی کمتر از 1 درصد قرار داشت. مقدار پیرووات کل بهویژه تا 120 روز پس از نگهداری، افزایش یافت ولی اختلاف معنیداری بین مقادیر آن در دوزهای مختلف پرتوتابی مشاهده نشد. بین سفتی بافت دوزهای مختلف پرتوتابی اختلاف معنیدار وجود نداشت، ولی دوزهای 50 گری و بالاتر در انبار سرد و دوزهای 75 گری و بالاتر در انبار با شرایط کنترل نشده، بیشترین مقادیر را داشتند. اثر زمانهای پرتوتابی یعنی 30 و 45 روز پس از برداشت، بر مقادیر سفتی بافت در هر دو شرایط نگهداری معنیدار نبود. تغییرات رنگ و پیرووات غیر آنزیمی در مدت نگهداری در هر دو شرایط افزایش یافت و تغییرات آنها در زمان پرتوتابی 45 روز پس از برداشت بیش از 30 روز پس از برداشت بود. در مجموع دوز مناسب بین هر دو زمان پرتوتابی برای نگهداری سیر در انبار سرد، 50 گری و در انبار با شرایط کنترل نشده 75 گری بود و برای هر دو شرایط نگهداری، پرتوتابی در زمان30 روز پس از برداشت مناسبتر تشخیص داده شد.
مقاله پژوهشی
عباس همت؛ سید مجید عطایی
چکیده
یکی از مشکلات اساسی که کشاورزان در مرکز ایران برای کاشت مکانیزه کلزا (Brassica napus L.) در خاکهای حساس به سله با آن مواجه هستند، استقرار نامطلوب گیاه است. تحقیقات در مرکز ایران نشان داد که درصد سبز پنبه (گیاه دولپهای) در کاشت به روش مسطح در خاکهای انقباضی و حساس به سله را میتوان بدون سله شکنی، با انتخاب شیاربازکن دودیسکی و چرخ ...
بیشتر
یکی از مشکلات اساسی که کشاورزان در مرکز ایران برای کاشت مکانیزه کلزا (Brassica napus L.) در خاکهای حساس به سله با آن مواجه هستند، استقرار نامطلوب گیاه است. تحقیقات در مرکز ایران نشان داد که درصد سبز پنبه (گیاه دولپهای) در کاشت به روش مسطح در خاکهای انقباضی و حساس به سله را میتوان بدون سله شکنی، با انتخاب شیاربازکن دودیسکی و چرخ فشار رویه صاف لاستیکی، که منجر به ایجاد ترک طولی خاک در راستای خطوط کاشت میشود، بهطور معنیداری افزایش داد. در آن تحقیق مشخص نشده بود که آیا شیاربازکن یا چرخ فشار، موجب ایجاد ترک طولی در راستای خطوط کاشت شده بود. بر این اساس، آزمایشی در یک خاک لوم بهمنظور بررسی تأثیر دو نوع شیاربازکن (دودیسکی و کفشکی) و چهار نوع چرخ فشار (میان باز، رویه صاف لاستیکی آجدار، مخروطیشکلو با برجستگی مخروطیشکل میانی) بر ایجاد ترک طولی در راستای خطوط کاشت و استقرار گیاه به صورت آزمایش فاکتوریل همراه با خطی‌کار مجهز به شیاربازکن تک دیسکی به‌عنوان تیمار شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بررسی شد. در این آزمایش، فراسنجههای درصد ترک مؤثر (ترک ایجاد شده در راستای ظهور گیاهچهها)، شاخص استقرار، درصد سبز، و تعداد بوته در متر مربع قبل از زمستانگذرانی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که برای تمام فراسنجهها، شیاربازکن دودیسکی میانگین بیشتری نسبت به کفشکی داشت. اثر چرخ فشار بر درصد ترک مؤثر و شاخص استقرار قبل از زمستانگذرانی معنیدار بود، ولی بر سایر فراسنجهها اثر معنیداری نداشت. از نظر درصد ترک مؤثر و استقرارگیاه، از چهار نوع چرخ فشار ارزیابی شده، چرخ‌های فشار با برجستگی مخروطیشکلمیانی و میان باز بهترتیب مؤثرترین و نامناسبترین چرخ فشار شناخته شدند. با توجه به نتایج این تحقیق میتوان توصیه کرد که ردیفکار مناسب برای کاشت کلزا در خاکهای حساس به سله باید مجهز به شیاربازکن دودیسکی و چرخ فشار با برجستگی مخروطیشکل میانی باشد؛ زیرا که اولی در ایجاد گودی (شیار) vـشکل و دومی در پایدار سازی آن نقش دارند. شیارهای vـشکل پایدار پس از آبیاری غرقابی و در مرحله انقباض خاک موجب ایجاد ترک طولی در کف شیار میشوند.
مقاله پژوهشی
حسن مسعودی؛ رضا علیمردانی؛ محمود امید؛ سید سعید محتسبی؛ سعید باقری شورکی
چکیده
وجود عملیات سخت و طولانی در بخش کشاورزی و اهمیت انجام صحیح هر یک از این عملیات که مستقیماً بر کیفیت و کمیت محصولات این بخش اثرگذار است، لزوم استفاده از تجهیزات مکانیزه و خودکار را امری بدیهی مینماید. هدف اصلی از این تحقیق، خودکار کردن عملیات سمپاشی گلخانهها به کمک یک وسیله نقلیه خودکار بوده که برای تحقق این هدف یک روبات متحرک ...
بیشتر
وجود عملیات سخت و طولانی در بخش کشاورزی و اهمیت انجام صحیح هر یک از این عملیات که مستقیماً بر کیفیت و کمیت محصولات این بخش اثرگذار است، لزوم استفاده از تجهیزات مکانیزه و خودکار را امری بدیهی مینماید. هدف اصلی از این تحقیق، خودکار کردن عملیات سمپاشی گلخانهها به کمک یک وسیله نقلیه خودکار بوده که برای تحقق این هدف یک روبات متحرک ساخته شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. دستگاه ساخته شده یک روبات متحرک با دو چرخ محرک در قسمت عقب و یک چرخ هرزگرد در قسمت جلو و با فرمانگیری دیفرانسیلیاست. از تابع کنترلی تناسبی (P) برای کنترل و هدایت روبات استفاده شده است. آزمونهای عملی در یک گلخانه در داخل راهروهایی با عرض 98/0 متر به منظور ارزیابی عملکرد روبات در پیمودن یک مسیر U شکل روی سطح سیمانی و همچنین ارزیابی عملکرد واحد سمپاشی آن انجام شد. برای تعیین میزان انحراف روبات از مسیر واقعی در آزمونهای گلخانهای از شاخص آماری RMSE استفاده شد. بر اساس نتایج ارزیابی عملکرد روبات در گلخانه، با افزایش سرعت پیشروی روبات، مقدار میانگین RMSE انحراف جانبی روبات نیز افزایش یافت. حداقل مقدار میانگین RMSE در سرعت 15/0 متر بر ثانیه، 93/4 سانتیمتر و بیشترین مقدار آن در سرعت 35/0 متر بر ثانیه، برابر 51/6 سانتیمتر بود. با افزایش سرعت پیشروی روبات، شعاع دور زدن، میزان پراکندگی مسیرهای دور زدن در تکرارهای مختلف از یکدیگر و فضای مورد نیاز برای دور زدن روبات در انتهای راهرو افزایش یافت. از آزمون ارزیابی عملکرد واحد سمپاشی روبات نیز میانگین دقت واحد سمپاشی در "سمپاشی" 47/99 درصد و در "عدم سمپاشی" 92/99 درصد و در کل 69/99 درصد بهدست آمد.
مقاله پژوهشی
عزت اله عسکری اصلی ارده؛ سهیلا یاوری
چکیده
یکی از خواص زیستمکانیکی مهم محصول برنج که در طراحی ماشینهای برداشت و پس از برداشت مورد استفاده قرار میگیرد، نیروی کوبش یا نیروی لازم برای جدا کردن دانه از خوشه است. این عامل در تعیین میزان توان مصرفی خرمنکوبها و کمباینهای برنج، بازدهی کوبش و نیز تلفات ریزش نقش اساسی دارد. در این تحقیق مقدار این نیرو در سه سطح رطوبتی ...
بیشتر
یکی از خواص زیستمکانیکی مهم محصول برنج که در طراحی ماشینهای برداشت و پس از برداشت مورد استفاده قرار میگیرد، نیروی کوبش یا نیروی لازم برای جدا کردن دانه از خوشه است. این عامل در تعیین میزان توان مصرفی خرمنکوبها و کمباینهای برنج، بازدهی کوبش و نیز تلفات ریزش نقش اساسی دارد. در این تحقیق مقدار این نیرو در سه سطح رطوبتی (12 درصد، 16 درصد، و 23 درصد بر پایه تر) و چهار سرعت اعمال نیرو (5 ، 20، 35، و 50 میلیمتر بر دقیقه)، در سه جهت متفاوت (در راستای محور طولی دانه، عمود بر وجه جلویی و عمود بر وجه جانبی) و در موقعیتهای مختلف دانه روی خوشه (ابتدا، وسط، و انتها)، برای ارقام متداول برنج (علی کاظمی، هاشمی، و خزر) در منطقه گیلان، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با پنج تکرار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. برای اندازهگیری این نیرو از دستگاه آزمون کشش-فشار محصولات زیستی و گیرههای نگهدارنده مخصوص استفاده شد. میانگین دادهها از نظر آماری مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که مقدار نیروی کوبش در ارقام مختلف تفاوتهای معنیداری دارند. محتوای رطوبت محصول، نحوه اعمال نیرو، سرعت اعمال نیرو، و محل انتخاب نمونه در خوشه بر نیروی کوبش اثر معنیداری داشت. بیشترین مقدار میانگین نیرو 620/2 نیوتن در رقم هاشمی، با محتوای رطوبت دانه 16 درصد بر پایه تر ، در حالت بارگذاری کششی با سرعت 35 میلیمتر بر دقیقه و در ابتدای خوشه مشاهده شد.
مقاله پژوهشی
امیرحسین افکاری سیاح؛ عبداله گل محمدی؛ منصور راسخ
چکیده
انجام هر نوع تحلیل مهندسی بهمنظور طراحی یا بهینهسازی سامانههای ماشینی در مراحل مختلف برداشت و فراوری محصولات دانهای، از جمله دانه جو، به وجود اطلاعات پایه در زمینه خواص فیزیکی و مکانیکی مواد کشاورزی وابسته است. خواصی که به‌واسطه ماهیت زیست شناختی مواد کشاورزی در شرایط مختلف بهطور معنیداری تغییر میکنند. بر ...
بیشتر
انجام هر نوع تحلیل مهندسی بهمنظور طراحی یا بهینهسازی سامانههای ماشینی در مراحل مختلف برداشت و فراوری محصولات دانهای، از جمله دانه جو، به وجود اطلاعات پایه در زمینه خواص فیزیکی و مکانیکی مواد کشاورزی وابسته است. خواصی که به‌واسطه ماهیت زیست شناختی مواد کشاورزی در شرایط مختلف بهطور معنیداری تغییر میکنند. بر این اساس، در این پژوهش با انجام 300 آزمون فشاری، دو پارامتر با اهمیت ضریب کشسانی و تنش تماسی که عموماً معرف استحکام دانه میباشند استخراج شد و اثر متغیرهای مستقل بر آنها از لحاظ آماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عوامل رقم (ارقام سهند، ماکویی و والفجر) و رطوبت، تأثیر معنیداری بر ضریب کشسانی و حداکثر تنش تماسی دانه جو دارند (01/0>p) درحالی‌که اثر اندازه دانه بر آنها معنیدار نبود. با افزایش رطوبت، تنش تماسی بهطور خطی و ضریب کشسانی، تحت منحنی S- شکل معکوس کاهش مییابد. بر این اساس میتوان سطح رطوبت 17درصد (بر پایه تر) را به‌عنوان رطوبت انتقالی در دانة جو در نظر گرفت، به‌طوریکه در مقادیر کمتر و بیشتر از آن، دانه بهترتیب، رفتاری ترد و نرم از خود نشان میدهد. محدودة حداکثر تنش ایجاد شده در دانة جو در محدودة کشسان از 243 مگاپاسکال، در رطوبت 25 درصد تا 2832 مگاپاسکال در رطوبت 2/10 درصد متغیر بود. به‌همین ترتیب ضریب کشسانی دانه جو نیز از 3/11 تا 4/455 مگاپاسکال در شرایط مختلف تیماری، متفاوت بود.
