مقاله پژوهشی
بهمن یارقلی
چکیده
آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین مشکل جهانی در حال گسترش است. فلزات سنگین عمدتاً در لایة سطحی خاک رسوب میکنند و در دراز مدت با افزایش غلظت آنها در خاک جذب گیاهان میشوند و در اندامهای مختلف آنها تجمع پیدا میکنند. کادمیوم خاک از معادل 001/0 تا 1 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک متغیر است ولی حد نرمال آن باید کمتر از 1 میلیگرم بر ...
بیشتر
آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین مشکل جهانی در حال گسترش است. فلزات سنگین عمدتاً در لایة سطحی خاک رسوب میکنند و در دراز مدت با افزایش غلظت آنها در خاک جذب گیاهان میشوند و در اندامهای مختلف آنها تجمع پیدا میکنند. کادمیوم خاک از معادل 001/0 تا 1 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک متغیر است ولی حد نرمال آن باید کمتر از 1 میلیگرم بر کیلوگرم خاک باشد. مقدار جذب و تجمع فلزات سنگین در گونههای مختلف گیاهی و در بخشهای مختلف گونهها متفاوت و متأثر از غلظت فلز و مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاک است. در زمینة استفاده از آبهای آلوده و پسابهای حاوی فلزات سنگین در کشاورزی بررسی‌های زیادی شده است، ولی اطلاعات در زمینة مقدار جذب و تجمع فلزات سنگین در دوره‌های مختلف رشد بسیار محدود است. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف غلظت کادمیوم خاک محیط ریشه بر مقدار جذب و تجمع آن در اندامهای مختلف گوجه فرنگی در دوره‌های مختلف رشد، به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تیمار شامل غلظتهای صفر، 50 ، و100 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک، در سه تکرار اجرا شد. خاک مورد استفاده از نوع لومی بود که از مزرعة چهارصد هکتاری مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (کرج) انتخاب و بعد از دو بار الک کردن با مش دو میلیمتر و افزودن نیترات کادمیوم (Cd(NO3)2) و مخلوط کردن آن، آماده شد. برای کاشت از بشکه‌های پلاستیکی به قطر 80 و ارتفاع 120 سانتیمتر استفاده شده است. در دورۀ تحقیق از محلول خاک در عمق‌های مختلف ساعت به ساعت و از اندامهای مختلف گوجه‌فرنگی در دوره‌های مختلف رشد جهت سنجش مقدار تجمع کادمیوم نمونهبرداری شد. نتایج حاصل، پس از تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS، نشان میدهد که در تمام اندامهای گوجه فرنگی اثر تیمار بر مقدار کادمیوم تجمع یافته در سطح احتمال یک درصد معنیدار است و اندامهای مختلف گوجه فرنگی از نظر جذب و تجمع کادمیوم رفتارهایی متفاوت دارند بدین معنا که غلظت کادمیوم تجمع یافته در برگ، ریشه، ساقه، میوه و پوست میوه تا دانه روندی کاهشی دارد. نتایج همچنین نشان میدهد که از کل کادمیوم اضافه شده به خاک میزان ناچیزی در اندام مختلف گوجه‌فرنگی تجمع مییابد، به طوری که میزان کل کادمیوم تجمع یافته در توده سلولی در تیمار شاهد، 50 و 100 ppm به ترتیب معادل 0384/0، 564/0، و 678/0گرم است. مقایسۀ نتایج نشان میدهد که افزایش غلظت کادمیوم کاهش رشد گوجه فرنگی و به ویژه میزان تولید محصول را به همراه دارد. نتایج بیانگر کاهش 20 و 35 درصدی کاهش محصول تولیدی در تیمار 50 و 100 ppm ، نسبت به تیمار شاهد است. به رغم کاهش شدید غلظت کادمیوم در محلول خاک در دوره‌های مختلف رشد، از میزان کادمیوم جذب شده در اندامهای گوجه‌فرنگی کاسته نمیشود.
مقاله پژوهشی
مهدی اکبری
چکیده
محدودیت منابع آب، نبود برنامهریزی آبیاری، و استفاده نامطلوب و غیر اقتصادی از آب عامل اصلی محدود کننده توسعۀ کشاورزی و افزایش تولیدات غذایی در ایران است. در استفاده بهینه از منابع آب موضوعاتی متفاوت وجود دارد که در میان آنها میتوان به بهبود بهرهوری آب با استفاده از برنامهریزی آبیاری و بهبود مدیریت آب در مزرعه ...
بیشتر
محدودیت منابع آب، نبود برنامهریزی آبیاری، و استفاده نامطلوب و غیر اقتصادی از آب عامل اصلی محدود کننده توسعۀ کشاورزی و افزایش تولیدات غذایی در ایران است. در استفاده بهینه از منابع آب موضوعاتی متفاوت وجود دارد که در میان آنها میتوان به بهبود بهرهوری آب با استفاده از برنامهریزی آبیاری و بهبود مدیریت آب در مزرعه و افزایش سودمندی آب اشاره کرد. در این تحقیق ضمن بررسی وضعیت موجود بهرهوری آب برای تولید گندم، راهکارهای افزایش بهرهوری آب در شرایط مختلف کمی آب شبکۀ آبیاری آبشار اصفهان، تعیین و تجزیه و تحلیل میشود. بدین منظور با در نظر گرفتن وضعیت موجود بهرهبرداری از منابع آب از جمله توزیع گردشی آب بین حقابه‌داران، کمیت‌های مختلف آب آبیاری و بهره‌گیری از تلفیق اطلاعات مزرعهای و مدل شبیهسازی AquaCrop، برنامۀ آبیاری (زمان و عمق)، توابع تولید-آب کاربردی برای محصول گندم تعیین شد و عملکرد محصول، بهرهوری مصرف آب در شرایط مدیریت زارع، راهکارهای پیشنهادی و آبیاری در زمان مناسب و به عمق بهینه به کمک مدل شبیهسازی مقایسه گردید. نتایج اندازهگیریهای مزرعهای در سال زراعی83-1382 در شبکۀ آبیاری مورد مطالعه نشان داد که در شرایط موجود میزان آب کاربردی برای گندم 800 میلیمتر و متوسط عملکرد حدود 5000 کیلوگرم در هکتار است و با حذف آبیاریهای نوبت دوم، سوم، و هفتم در شرایط موجود (کاهش 38 درصد آب آبیاری)، عملکرد محصول فقط 4 درصد کاهش و کارایی مصرف آب بیش از 45 درصد افزایش مییابد. با بهبود مدیریت زراعی و کاهش 50 درصد عمق آب آبیاری اول، عملکرد محصول تغییر نمیکند. این نتایج حاکی از آن است که با برنامهریزی صحیح آبیاری به کمک مدل AquaCrop همراه با بهبود مدیریت زراعی و کاهش عمق آب آبیاری اول به میزان 50 درصد، میتوان ضمن کاهش 38 درصد آب آبیاری، عملکرد گندم و کارایی مصرف آب را به ترتیب 16 و 79 درصد افزایش داد.
مقاله پژوهشی
منصور معیری؛ ابراهیم پذیرا؛ حمید سیادت؛ فریبرز عباسی؛ فریدون کاوه
چکیده
در مناطق خشک ونیمه خشک که محدودیت منابع آبی وجود دارد، کشاورزان باید شیوهای از مدیریت را برگزینند که با آب کمتر محصول بیشتری تولید کنند. هدف از این مطالعه، کاهش تلفات آب آبیاری و افزایش کارایی مصرف آب (WP) سه هیبرید ذرت بود. این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی صفیآباد طی دو سال زراعی 7-1386 اجرا و در آنتأثیرات متقابل سه رقم تجارتی ...
بیشتر
در مناطق خشک ونیمه خشک که محدودیت منابع آبی وجود دارد، کشاورزان باید شیوهای از مدیریت را برگزینند که با آب کمتر محصول بیشتری تولید کنند. هدف از این مطالعه، کاهش تلفات آب آبیاری و افزایش کارایی مصرف آب (WP) سه هیبرید ذرت بود. این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی صفیآباد طی دو سال زراعی 7-1386 اجرا و در آنتأثیرات متقابل سه رقم تجارتی ذرت شامل هیبریدهای Sc-704، Bc-666 و Ossk-602و سیستمهای مختلف آبیاری سطحی و قطرهای طی آزمایش کرتهای نواری یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار آزمایش شد. کرت اصلی آزمایش شش تیمار مدیریت زراعی و آبیاری مشتمل بود بر: (1) کشت روی پشتههای 75 سانتیمتری و آبیاری کامل (تیمار شاهد منطقه)، (2) کشت روی پشتههای 75 سانتیمتری وآبیاری یک در میان متغیر، (3) کشت دو ردیف روی پشتههای 75 سانتیمتری و آبیاری کامل، (4) کشت یک ردیف درون جویچههای 75 سانتیمتری و با تغییر جوی و پشتهها در زمان دو تا چهار برگی شدن ذرت، (5) کشت یک ردیف درون جویچههای 75 سانتیمتری با جوی پشته ثابت تا پایان فصل رشد و (6) کشت روی پشتههای 75 سانتیمتری و آبیاری قطرهای کامل. در هر آبیاری حجم آب ورودی و در آبیاریهای سطحی حجم رواناب خروجی اندازهگیری شد. پس از رسیدگی فیزیولوژیکی، با اندازهگیری عملکرد اندامهای هوایی و عملکرد دانه، کارایی مصرف آب گیاه (CWP) و کارایی مصرف آب آبیاری (IWP) هر سه هیبرید ذرت ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنیداری بین عملکرد هیبریدهای مورد آزمایش وجود ندارد. در تیمار شاهد، تلفات آب آبیاری غالباً به صورت رواناب سطحی است. با کاهش 31 درصد از مصرف آب در تیمار 5 تولید دانه ذرت بالاتر از روش رایج (در سطح 5 درصد)، امکان پذیر شد. در دو سال اجرای آزمایش، کارایی مصرف آب گیاه (CWP) در تیمارهای ششگانه اختلاف معنیداری وجود نداشت و متوسط این شاخص 45/1 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب مصرفی به دست آمد. نتایج همچنین نشان داد که با اعمال مدیریت کشت کف جوی میتوان کارایی مصرف آب آبیاری (IWP) را به طور متوسط تا 45 درصد افزایش داد. استفاده از سامانه آبیاری قطرهای موجب شد تلفات آب کاهش یابد و در نتیجه کارایی مصرف آب گیاه (CWP) و کارایی مصرف آب آبیاری ذرت (IWP) به یکدیگر نزدیک شوند.
مقاله پژوهشی
عبدالله همتیان سورکی؛ فریده طباطبایی یزدی؛ مهدی قیافه داوودی؛ سید علی مرتضوی
چکیده
نان بربری یکی از نانهای مسطح رایج در ایران است که زمان ماندگاری نسبتاً پایینی دارد. در این پژوهش تأثیر نانوکامپوزیتهای پلیاتیلن سبک- خاک رس با غلظتهای مختلف نانوذرات رس جهت بستهبندی و نگهداری نان در شرایط متفاوت از نظر دما و رطوبت نسبی محیط نگهداری بررسی شد. نانوکامپوزیتهای حاوی دو غلظت 2 و 6 درصد نانوذرات خاک ...
بیشتر
نان بربری یکی از نانهای مسطح رایج در ایران است که زمان ماندگاری نسبتاً پایینی دارد. در این پژوهش تأثیر نانوکامپوزیتهای پلیاتیلن سبک- خاک رس با غلظتهای مختلف نانوذرات رس جهت بستهبندی و نگهداری نان در شرایط متفاوت از نظر دما و رطوبت نسبی محیط نگهداری بررسی شد. نانوکامپوزیتهای حاوی دو غلظت 2 و 6 درصد نانوذرات خاک رس و نیز پلیاتیلن معمولی به عنوان نمونه شاهد مورد استفاده قرار گرفت. نان بستهبندی شده در بستههای فوقالذکر در دمای 10، 25، و 40 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 30 و 75 درصد نگهداری و طی 4 روز تغییرات غلظت گاز اکسیژن درون بستههای نان و ویژگیهای کیفی نان ارزیابی شد. با افزایش غلظت نانوذرات، میزان نفوذپذیری نانوکامپوزیتهای پلیاتیلن - خاک رس به گاز اکسیژن به صورت معنیداری کاهش یافت. افزایش غلظت نانوذرات رس به کاهش نفوذپذیری فیلمهای پلیاتیلنی در برابر بخار آب انجامید که رطوبت و نرمی نان را در دورة نگهداری حفظ کرد. افزایش دما موجب افزایش میزان نفوذپذیری و کاهش کیفیت نان شد. افزایش دما هم موجب افزایش سرعت ورود اکسیژن به بسته نان و خروج رطوبت از آن شد که این عمل سفتی بافت نان بربری را افزایش داد.
مقاله پژوهشی
سید حبیب الله هاشمی فرد دهکردی؛ مرتضی الماسی؛ محمد مهران‌زاده
چکیده
بهمنظور طراحی تجهیزات نگهداری وانبارداری میوة انار، گرمای ویژه و هدایت گرمایی قسمتهای مختلف (پوست،پی،دانه و هسته) انار (رقم آلک) در گسترة رطوبتی 2/34 درصدتا 1/80 درصد (بر پایة تر) وچهار دمای (13،8،3، و 18) درجه سلسیوس بررسی شد. روش مخلوط برای اندازهگیری گرمای ویژه، روش پراب برای تعیین هدایت حرارتی پوست و پی انار، و روش سیم داغ برای ...
بیشتر
بهمنظور طراحی تجهیزات نگهداری وانبارداری میوة انار، گرمای ویژه و هدایت گرمایی قسمتهای مختلف (پوست،پی،دانه و هسته) انار (رقم آلک) در گسترة رطوبتی 2/34 درصدتا 1/80 درصد (بر پایة تر) وچهار دمای (13،8،3، و 18) درجه سلسیوس بررسی شد. روش مخلوط برای اندازهگیری گرمای ویژه، روش پراب برای تعیین هدایت حرارتی پوست و پی انار، و روش سیم داغ برای اندازهگیری هدایت حرارتی دانة انار به کار گرفته شد. بررسیها نشان داد که با افزایش دما و رطوبت، گرمای ویژه به طور خطی برای دانه، پوست، و پی انار در محدوده 127/1 تا 789/2، 516/1 تا 411/3 ، 931/0 تا 066/3 کیلوژول برکیلوگرمدرجه سلسیوس افزایش می یابد. مقادیر هدایت گرمایی برای پوست، پی، و دانه به ترتیب در محدودة 1524/0 تا 4218/0، 1481/0 تا 451/0، و 131/0 تا 4204/0 وات بر مترکلوین تعیین شد، آنالیز واریانس نشان داد که مقدار رطوبت و دما تأثیر معنیداری بر گرمای ویژه و هدایت گرمایی تمامی قسمتهای انار دارند، هرچند اثر مقدار رطوبت، در مقایسه با دما، بیشتر است. برای پیشبینی تغییرات گرمای ویژه و هدایت حرارتی انار برحسب تابعی از دما و رطوبت، از مدلهای رگرسیون با مقادیر بالای استفاده شد.
مقاله پژوهشی
حسین احمدی چناربن؛ سعید مینایی؛ علی‌رضا بصیری؛ مرتضی الماسی؛ اکبر عرب حسینی
چکیده
علف چای Hypericum perforatum L. یکی از گیاهان دارویی است که مهمترین ویژگی گونههای ایرانی آن، بالا بودن درصد هیپریسین در برگ و گل‌های آن است. منحنی‌های هم دما، رابطه تعادلی بین فعالیت آبی و مقدار رطوبت محصول در دمای ثابت را نشان می‌دهند و آگاهی از آنها در فرآیند انبارمانی و خشک کردن محصول ضروری است. در این تحقیق، رطوبت تعادلی هم دمای ...
بیشتر
علف چای Hypericum perforatum L. یکی از گیاهان دارویی است که مهمترین ویژگی گونههای ایرانی آن، بالا بودن درصد هیپریسین در برگ و گل‌های آن است. منحنی‌های هم دما، رابطه تعادلی بین فعالیت آبی و مقدار رطوبت محصول در دمای ثابت را نشان می‌دهند و آگاهی از آنها در فرآیند انبارمانی و خشک کردن محصول ضروری است. در این تحقیق، رطوبت تعادلی هم دمای جذب و دفع گل گیاه علف چای در چهار دمای 40، 50 ،60، و 70 درجه سلسیوس و در محدوده فعالیت آبی 11/0 تا 84/0 به روش وزنسنجی ایستا تعیین شد. از مدلهای هندرسون، هالسی، ازوین، چانگ فاست و گاب برای برازش داده‌های حاصل از آزمایش استفاده شد. در تعیین منحنی‌های هم دمای جذب و دفع رطوبت، به ترتیب، مدلهای چانگ فاست و هالسی دارای بهترین برازش بودند.
مقاله پژوهشی
میثم ستاری نجف آبادی
چکیده
ایران یکی از مهمترین کشورهای تولید کننده گردو در دنیاست و بررسیها نشان میدهد یکی از مراکز پراکنش گردو به سایر نقاط دنیا بوده است. در ایران، برداشت و شکستن گردو هنوز به صورت دستی است که این امر باعث افزایش قیمت و اتلاف زمان میشود. بنابراین به منظور طراحی و توسعة دستگاههایی جهت برداشت و توسعه ماشین گردو شکن، آشنایی با ...
بیشتر
ایران یکی از مهمترین کشورهای تولید کننده گردو در دنیاست و بررسیها نشان میدهد یکی از مراکز پراکنش گردو به سایر نقاط دنیا بوده است. در ایران، برداشت و شکستن گردو هنوز به صورت دستی است که این امر باعث افزایش قیمت و اتلاف زمان میشود. بنابراین به منظور طراحی و توسعة دستگاههایی جهت برداشت و توسعه ماشین گردو شکن، آشنایی با خواص مکانیکی گردو مورد نیاز خواهد بود. برایتعیینخواصمکانیکی،آزمونفشارتوسطدستگاهآزمونجامع کشش- فشاربااستفادهازدوفک تختدرتیمارهایمختلفرویانواع گردو اجراشد. آزمایشهابرایسهرقم گردو، در دوسرعتبارگذاری 30 و 50 میلیمتر بر دقیقهودرسهجهتبارگذاریعمودی)درجهتقطربزرگ)و دو جهت دیگر به صورت افقی و افقی در راستای شیار در دهتکرارانجامشد. پارامترهایبه دستآمده شاملنیرو،انرژیشکست و چغرمگی (انرژیشکستدرواحدحجم) بودند. نتایج نشان میدهد که اثر رقم و اثر جهت بارگذاری برای کلیة شاخصها در سطح اطمینان 99 درصد معنیدار و اثر سرعت، به جز برای نیرو، برای بقیة شاخصها در سطح اطمینان 95 درصد معنیدار است. همچنین کلیه اثرهای متقابل، به جز اثر متقابل سرعت×جهت بارگذاری، برای شاخص نیرو در سطح اطمینان 95 درصد معنیدار هستند. ولی اثر سه گانه سرعت×رقم×جهت بارگذاری برای هیچ یک از شاخص ها معنیدار نیست. با افزایش سرعت، نیروی مصرفی افزایش خواهد یافت و انرژی شکست و چغرمگی کاهش مییابند.
مقاله پژوهشی
امین‌اله معصومی؛ حسین رضایی؛ مرتضی صادقی
چکیده
در تحقیق حاضر، عملکرد دستگاه پفساز طراحی و ساخته شده، در مقایسه با سایر روشهای مرسوم در برداشت یونجه به روش خشک شدنی، ارزیابی شد. پارامترهای مورد ارزیابی شامل تأثیر روشهای مختلف بر سرعت خشک شدن، تلفات ریزش، و کیفیت یونجه برداشت شده بود. یونجه با یک دستگاه دروگر- ساقهکوب1 خودرو درو شد. آزمایش‌ها در قالب طرح آزمایشی ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، عملکرد دستگاه پفساز طراحی و ساخته شده، در مقایسه با سایر روشهای مرسوم در برداشت یونجه به روش خشک شدنی، ارزیابی شد. پارامترهای مورد ارزیابی شامل تأثیر روشهای مختلف بر سرعت خشک شدن، تلفات ریزش، و کیفیت یونجه برداشت شده بود. یونجه با یک دستگاه دروگر- ساقهکوب1 خودرو درو شد. آزمایش‌ها در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار (پف‌سازی یونجه درو شده با دستگاه پفساز، شانه‌زنی، و بدون جا‌به‌جا شدن یونجة درو شده) و در چهار تکرار اجرا شد. رطوبت نمونهها بلافاصله پس از درو در حدود 70 و رطوبت زمان بستهبندی 20 درصد بر پایه تر به دست آمد. رطوبت تیمارها در بازههای زمانی 3 ساعت پس از چیده شدن اندازهگیری شد. مقادیر به دست آمده بر مدل نمایی معروف خشک شدن برازش شد و ضریب خشک شدن در شرایط مختلف به دست آمد. نتایج سینتیک خشک شدن نشان داد که سرعت خشک شدن یونجة شانه زده شده و عمل آوری شده با دستگاه پفساز نسبت به یونجه دست نخورده بیشتر است به طوری که حداقل یک روز عملیات بستهبندی را جلو می‌اندازد. مقدار متوسط ثابت خشک شدن در روز اول پس از شانه زدن و جابهجایی برای تیمارهای شانهکن، دستگاه پفساز، و دروگر- ساقهکوب بدون جابهجایی به ترتیب برابر با 068/0، 068/0، و 043/0 و در روز دوم به ترتیب 087/0، 064/0، و 06/0 به دست آمد. تجزیة واریانس داده‌های حاصل از آزمایش برای تعیین مقدار ریزش، درصد پروتئین و وزن مادة خشک نشان داد که تأثیر تیمارها بر متغیرهای اندازهگیری شده معنیدار نیست.
