معصومه عمادپور؛ بهزاد قره‌یاضی؛ یوسف رضائی کلج؛ آزاد عمرانی؛ ابوالقاسم محمدی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1388، ، صفحه 11-26
چکیده
هورمون اتیلن باعث کاهش عمر انبارمانی میوهها از جمله گیلاس میشود. به منظور کاهش اثر اتیلن و افزایش عمر انبارمانی این میوه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار با 2 عامل گرانولهای نانو جاذب و دستگاه حاوی گرانولهای جاذب در شرکت زیست پژوهان خاورمیانه اجرا شد. تیمارها شامل استفاده از ...
بیشتر
هورمون اتیلن باعث کاهش عمر انبارمانی میوهها از جمله گیلاس میشود. به منظور کاهش اثر اتیلن و افزایش عمر انبارمانی این میوه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار با 2 عامل گرانولهای نانو جاذب و دستگاه حاوی گرانولهای جاذب در شرکت زیست پژوهان خاورمیانه اجرا شد. تیمارها شامل استفاده از بستههای کوچک حاوی گرانولهای نانوجاذب در هر جعبه و با استفاده از دستگاه حاوی گرانولهای جاذب، استفاده از بستههای کوچک گرانولهای نانوجاذب بدون دستگاه حاوی گرانولهای جاذب، استفاده از دستگاه حاوی گرانولهای جاذب بدون بستههای کوچک حاوی گرانولهای جاذب، و شاهد (بدون دستگاه حاوی گرانولهای جاذب و بدون بستههای کوچک حاوی گرانولهای جاذب) بودند. برای اندازهگیری صفات بریکس، اسیدیتة قابل تیتر شدن، pH، سفتی بافت، رنگ، قهوهای شدن دم میوه، و درصد افت وزنی میوههای تحت تیمارهای مورد بررسی، نمونهها به مدت 1 ماه در سردخانه نگهداری و هر 10 روز یک بار از آنها نمونهبرداری شد. علاوه بر این، یک نمونه نیز در زمان قرار دادن میوه در سردخانه بهعنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر مدت زمان انبارمانی و استفاده از نانوجاذبهای اتیلن بر خصوصیات کیفی مورد بررسی معنیدار است. مقایسة میانگینها حاکی است که پس از 30 روز انبارمانی، بیشترین سفتی بافت (04/6 نیوتن)، پایینترین میزان کاهش وزن (48/4 درصد)، پایینترین مواد جامد انحلالپذیر (63/19 درصد)، پایینترین قهوهای شدن دم میوه (25 تا 50 درصد)، و پایینترین کاهش در میزان اسیدیته کل (44/0) مربوط به تیمار استفاده از دستگاه حاوی گرانولهای جاذب اتیلن است به همراه بستههای جاذب اتیلن است و به عکس کمترین سفتی بافت میوه (61/2 نیوتن)، بیشترین کاهش وزن (20/15 درصد)، بیشترین مواد جامد انحلالپذیر (38/24 درصد)، بیشترین قهوهای شدن دم میوه (75 درصد)، و بیشترین کاهش در میزان اسیدیته کل (17/0) مربوط به تیمار بدون استفاده از دستگاه و یا بستههای جاذب اتیلن بود. بنابراین استفاده از نانوگرانولهای پرمنگنات پتاسیم به عنوان یکی از جاذبهای هورمون اتیلن، از افت وزنی، کاهش اسیدیتة قابل تیتر شدن و سفتی بافت، افزایش pH و بریکس، و قهوهای شدن دم میوه و کاهش کیفیت رنگ میوه جلوگیری میکند و سبب افزایش عمر انبارمانی گیلاس میشود.
الیاس دهقان؛ عبدالامیر راهنما
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1388، ، صفحه 11-30
چکیده
شوری خاک از مشکلات بزرگدر جنوب خوزستان است. این پژوهش طی دو سال 86-1384در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور واقع در شمال اهواز، در یک خاک رسی- سیلتی با شوری 8 دسیزیمنس بر متر به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. کرتهای اصلی شامل شش روش کاشت 1- بذرپاش+ دیسک (P1)، 2- بذرپاش + دیسک + کروگیت (P2)، ...
بیشتر
شوری خاک از مشکلات بزرگدر جنوب خوزستان است. این پژوهش طی دو سال 86-1384در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور واقع در شمال اهواز، در یک خاک رسی- سیلتی با شوری 8 دسیزیمنس بر متر به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. کرتهای اصلی شامل شش روش کاشت 1- بذرپاش+ دیسک (P1)، 2- بذرپاش + دیسک + کروگیت (P2)، 3- خطی‌کار (P3)، 4- خطی‌کار + کروگیت (P4)، 5- جویپشتهکار غلات با دوخط روی پشته (P5)، و 6- جویپشتهکار غلات با سه خط روی پشته (P6) و کرتهای فرعی شامل چهار میزان بذر 6، 9، 12، و 15 کیلوگرم در هکتار و رقم کلزا کشت شده هیبرید هایولا 401 بود. نتایج نشان داد روشهای کاشت از نظر میزان مصرف سوخت، ظرفیت مزرعهای، و زمان مورد نیاز برای عملیات کاشت اختلاف بسیار معنیدار داشتند. کمترین مصرف سوخت به میزان 02/5 لیتر بر هکتار از روش P3 و پس از آن میزان 6 لیتر بر هکتار از روش P5 بهدست آمد. بیشترین ظرفیت مزرعهای (73/1 هکتار بر ساعت) در P5 حاصل شد و نسبت به روشهای P1 تا P4 و P6، به‌ترتیب به میزان 63، 156، 5، 104 و 8 درصد افزایش نشان داد. کمترین زمان مورد نیاز (58/0 ساعت بر هکتار) در روش کاشت P5 بهدست آمد و نسبت به روشهای کاشت P1 تا P4 و P6، به‌ترتیب به میزان 38، 60، 13، 150 و 6 درصد کاهش نشان داد. بین روشهای کاشت از نظر عملکرد دانه، درصد سبز شدن بذر، تعداد بوته در مترمربع، و تعداد خورجین در بوته تفاوت معنیدار بود اما از نظر تعداد دانه در خورجین و وزن هزاردانه تفاوت‌ها معنیدار نبودند. بین مقادیر بذر از نظر عملکرد دانه و تعداد بوته در مترمربع و تعداد دانه در خورجین تفاوت معنیدار بود، اما از نظر مدت زمان جوانه‌زنی، درصد سبز شدن بذر، تعداد خورجین در بوته، و وزن هزاردانه تفاوت‌ها معنیدار نبودند. بیشترین عملکرد دانه (2134 کیلوگرم در هکتار)، درصد سبز شدن (86 درصد)، تعداد بوته در مترمربع (99 بوته)، تعداد خورجین در بوته (78 عدد)، تعداد دانه در خورجین (23 عدد) از روش کاشت P5 بهدست آمد. در نتیجه، برای کشت کلزا هیبرید هایولا 401 در اراضی لب‌شور خوزستان روش کاشت دو خط به فاصلة 30 سانتیمتر روی پشتة 60 سانتیمتری با مصرف بذر 12-9 کیلوگرم در هکتار پیشنهاد میشود.
محسن مهدیانی؛ رضا طباطبایی کلور؛ محمودرضا گلزاریان
چکیده
تغییرات شدت نور از مشکلات موجود در دستگاه‌های مبتنی بر پردازش تصویر است. در پژوهش حاضر به شناسایی گیاهکاهو و کلم از روی تصاویر تهیه شده در شرایط متغیر نوری مزرعه با استفاده از روشی نوین پرداخته شده است. شیوه جدید شناسایی توسط آستانه‌ای صورت می‌گیرد که در فضای اقلیدسی سه بعدی قرار دارد و بهصورت پوسته‌ای بیضی‌گون است و ...
بیشتر
تغییرات شدت نور از مشکلات موجود در دستگاه‌های مبتنی بر پردازش تصویر است. در پژوهش حاضر به شناسایی گیاهکاهو و کلم از روی تصاویر تهیه شده در شرایط متغیر نوری مزرعه با استفاده از روشی نوین پرداخته شده است. شیوه جدید شناسایی توسط آستانه‌ای صورت می‌گیرد که در فضای اقلیدسی سه بعدی قرار دارد و بهصورت پوسته‌ای بیضی‌گون است و از مولفه روشنایی در ساختار خود استفاده میکند. نتایج حاصل از بهکارگیری این شیوه برای شناسایی تصویری گیاهان سبزرنگ در شرایط مزرعه نشان میدهد که شیوه پیشنهادی، نسبت به روشهای متداول شناسایی گیاه، خطاهای نوع گیاهی، پسزمینه،مجموع و میانگین مربع خطای کمتری دارد. نتایج ارزیابی شیوه پیشنهادی روی دو نمونه گیاه کاهو و کلم نشان میدهد که این شیوه قادر به شناسایی کلم با دقتی برابر با 26/85 درصد است و در ترکیب این شیوه با خصوصیات شکلی برای شناسایی کاهو دقتی برابر با 67/66 درصد دارد.
ندا مالکی؛ فرامرز خدائیان؛ سیدمحمد موسوی
چکیده
فندق و محصولاتی که از آن بهدست میآید، از جمله شیرفندق، بهدلیل داشتن اسیدهای چرب غیر اشباع و فیتواسترولها باعث کاهش بیمارهای قلبی و عروقی میشوند. تخمیر محصولات با استفاده از میکروارگانیسمهای پروبیوتیک دانه کفیر سبب افزایش خواص فراسودمندی این محصولات خواهند شد. هدف از این مطالعه، تولید یک نوشیدنی تخمیری جدید ...
بیشتر
فندق و محصولاتی که از آن بهدست میآید، از جمله شیرفندق، بهدلیل داشتن اسیدهای چرب غیر اشباع و فیتواسترولها باعث کاهش بیمارهای قلبی و عروقی میشوند. تخمیر محصولات با استفاده از میکروارگانیسمهای پروبیوتیک دانه کفیر سبب افزایش خواص فراسودمندی این محصولات خواهند شد. هدف از این مطالعه، تولید یک نوشیدنی تخمیری جدید از فندق با استفاده از دانه کفیر است. در این مطالعه برای تولید شیرفندق، بهجای آب از آب پنیر استفاده شد و اثر سطوح مختلف تلقیح دانه کفیر (2، 5 و 8 درصد) و دما (20، 25 و 30 درجه سلسیوس) روی خصوصیات فیزیکوشیمیایی (قدرت آنتیاکسیدانی، pH، ویسکوزیته و میزان کفیران) و میکروبی (تعداد باکتریهای اسید لاکتیک و مخمر) شیرفندق تخمیری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که بالاترین قدرت آنتیاکسیدانی (8/91 درصد)، بیشترین میزان کفیران (معادل 2/8±8/152میکروگرم گلوکز)، بیشترین ویسکوزیته و بیشترین تعداد میکروارگانیسمهای پروبیوتیک (باکتریهای اسید لاکتیک و مخمرها) در نمونههای با 8 درصد تلقیح دیده میشود. بهعلاوه مشاهده شد که بیشترین تغییرات در فعالیت آنتیاکسیدانی، تعداد باکتریهای اسید لاکتیک و مخمرها در دمای 25 درجه سلسیوس و بیشترین میزان کفیران و در نتیجه ویسکوزیته در دمای 30 درجه سلسیوس ایجاد میشود. بنابراین با توجه به پارامترهای فراسودمندی از قبیل توان آنتیاکسیدانی، تعداد پروبیوتیک‌ها، میزان کفیران میتوان میزان تلقیح 8 درصد و دمای 25 درجه سلسیوس را بهعنوان مناسبترین شرایط برای تولید شیرفندق تخمیری پیشنهاد کرد.
فاطمه مهرابی؛ علیرضا سپاسخواه
چکیده
به منظور تخمین پارامترهای نفوذ آب در مقیاس منطقه، مطالعه تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک ضروری است. بر پایه آزمایشهایی روی پساب تصفیه شده در حوضه آبریز باجگاه، این پژوهش به مقیاسبندی (scaling) پارامترهای نفوذ آب مدل دو جزئی فیلیپ و تحلیل تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک با استفاده از روشهای مقیاسبندی ...
بیشتر
به منظور تخمین پارامترهای نفوذ آب در مقیاس منطقه، مطالعه تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک ضروری است. بر پایه آزمایشهایی روی پساب تصفیه شده در حوضه آبریز باجگاه، این پژوهش به مقیاسبندی (scaling) پارامترهای نفوذ آب مدل دو جزئی فیلیپ و تحلیل تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک با استفاده از روشهای مقیاسبندی و زمینآمار پرداخته است. سی آزمایش نفوذ آب در یک الگوی تصادفی در منطقه مورد مطالعه با استفاده از استوانههای دوگانه اجرا شد. خصوصیات نفوذ آب منطقه، سرعت نفوذ پایه کمی را برای اکثر مکانها نشان میدهد (001/0 تا 178/0 سانتیمتر در دقیقه). مدل فیلیپ به عنوان یک مدل مناسب برای توصیف فرآیندهای نفوذ آب به دادههای اندازهگیری شده برازش شد. پارامترهای این مدل (ضریب جذب S و فاکتور انتقال A) تغییرات وسیعی در مکانهای آزمایشی نشان دادند. فاکتور مقیاسبندی بر اساس ضریب جذب αS و فاکتور انتقال Aα محاسبه و دادههای نفوذ آب مقیاسبندی شدند. نتایج نشان میدهد که مقیاسبندی با αA بهتر از مقیاسبندی با αS است. سپس، فاکتورهای بهینة αopt با استفاده از روش حداقل مربعات (گزینه Solver) به دست آمد و مقیاسبندی دادههای نفوذ آب تکرار شد. مقیاسبندی با استفاده از میانگینهای حسابی، هندسی، و هارمونیک فاکتورهای مقیاسبندی αS و αA نیز انجام شد. نتایج نشان میدهد که αopt و فاکتور مقیاسبندی αA، دادههای نفوذ آب را از دیگر فاکتورها مقیاسبندی مؤثرتر (مجموع مربع خطاهای کمتر) میکنند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که منطقهی مورد مطالعه تغییرپذیری مکانی وسیعی دارد و نقشه تغییرات مکانی فاکتور مقیاسبندی αA با استفاده از نرمافزار ArcGIS نیز نشان میدهد که مقدار این فاکتور از مرکز به اطراف، با کم شدن مقدار رس خاک، افزایش مییابد.
رضا فرهمندفر؛ سیدعلی مرتضوی؛ رسول کدخدایی؛ فریده طباطبایی‌یزدی؛ آرش کوچکی؛ مریم حسینی
چکیده
نشاسته منبع اصلی انرژی در رژیم انسان است. اصلاحات فیزیکی، شیمیایی و آنزیمی میتواند باعث تغییراتی گردد که در نشاستههای طبیعی تجاری موجود، قابل دسترس یا قابل کنترل نیست لذا در این تحقیق از فراصوت برای بررسی اثر روشهای فیزیکی بر خصوصیات کریستالی و خمیری نشاستۀ برنج استفاده شد. در این تحقیق، به دیسپرسیون نشاستۀ برنج (8 درصد) ...
بیشتر
نشاسته منبع اصلی انرژی در رژیم انسان است. اصلاحات فیزیکی، شیمیایی و آنزیمی میتواند باعث تغییراتی گردد که در نشاستههای طبیعی تجاری موجود، قابل دسترس یا قابل کنترل نیست لذا در این تحقیق از فراصوت برای بررسی اثر روشهای فیزیکی بر خصوصیات کریستالی و خمیری نشاستۀ برنج استفاده شد. در این تحقیق، به دیسپرسیون نشاستۀ برنج (8 درصد) فراصوت داده شد و برای مطالعه تغییرات ریختشناسی برنج میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و میکروسکوپ نوری مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی بخشهای کریستالی نشاستهها، نمونههای خشک شده با استفاده از پراش اشعۀ ایکس (XRD) آنالیز شدند. برای ارزیابی تأثیرات سه متغیر دمای فرآیند (65-45 درجۀ سلسیوس)، مدت زمان (300-10 ثانیه) و دامنۀ فراصوت (100-0 درصد) بر خصوصیات کریستالی و میکروسکوپی نشاستۀ برنج، از روش سطح پاسخ (RSM) استفاده شد. یافتهها نشان داد که فراصوت تغییری در الگوی پراش اشعۀ ایکس (نوع A) ایجاد نمی‌کند و با افزایش دما و زمان، درجۀ کریستالی روند کاهشی به خود می‌گیرد. در دماها و دامنههای فراصوت بالا تمایل برای کاهش درجۀ کریستالی نشاستۀ برنج مشاهده شد. افزایش همزمان دما، زمان و دامنۀ فراصوت، و ایجاد سوراخ و شکاف در سطح گرانولها احتمالاً به واکنشگرها اجازه نفوذ راحتتر می‌دهند و باعث افزایش سرعت واکنشهای شیمیایی میشوند.
ابراهیم امیری؛ مسعود کاوسی؛ فریدون کاوه
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1388، ، صفحه 13-28
چکیده
مدلهای ORYZA2000، SWAP، و WOFOST رشد و توسعة برنج را در شرایط تولید پتانسیل و کمبود آب شبیهسازی میکنند. برای ارزیابی مدلها، تحقیقی در مزرعة تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات برنج کشور، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 6 مدیریت آبیاری به عنوان تیمار، در سه تکرار طی سال زراعی 84 روی رقم هاشمی اجرا شد. مدیریتهای آبیاری شامل غرقاب دایم، آبیاری ...
بیشتر
مدلهای ORYZA2000، SWAP، و WOFOST رشد و توسعة برنج را در شرایط تولید پتانسیل و کمبود آب شبیهسازی میکنند. برای ارزیابی مدلها، تحقیقی در مزرعة تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات برنج کشور، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 6 مدیریت آبیاری به عنوان تیمار، در سه تکرار طی سال زراعی 84 روی رقم هاشمی اجرا شد. مدیریتهای آبیاری شامل غرقاب دایم، آبیاری پس از 1، 3، و 5 روز محو شدن آب از سطح زمین و آبیاری با دورهای 5 و 8 روز بود. مقادیر شبیهسازی و اندازهگیری شده بیوماس کل، بیوماس پانیکول، شاخص سطح برگ، و عملکرد نهایی با استفاده از پارامترهای ضریب تبیین، جذر میانگین مجذور خطا و جذر میانگین مجذور خطای نرمال شده ارزیابی شد. به طور میانگین، مقدار جذر میانگین مجذور خطای بیوماس کل سه مدل ORYZA2000، SWAP و WOFOSTبه‌ترتیب 653، 458 و 589 و بیوماس پانیکول 375، 284 و 335 کیلوگرم بر هکتار و شاخص سطح برگ 41/0، 53/0 و 50/0 محاسبه شد. در بررسی شبیهسازی مقدار عملکرد نهایی با این سه مدل مشخص شد که مدل ORYZA2000 نسبت به دو مدل دیگر دقت بیشتری دارد.
محمود امید؛ اصغر محمودی؛ مهدی علی اکبری؛ اسدالله اکرم
دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1388، ، صفحه 13-24
چکیده
در این تحقیق با تلفیق تکنیک‌های صوتی و شبکة عصبی مصنوعی،یک دستگاه هوشمند برای جداسازی پستههای خندان از ناخندان طراحی و پیاده‌سازی شد. این سیستم شامل سه بخش تغذیه، تشخیص صوتی، و حذف پسته معیوب (ناخندان) به کمک یک سیستم نیوماتیکی است. صفات پستههای خندان و ناخندان، ناشی از برخورد هر یک به صفحة فولادی، توسط یک میکروفون که در زیر ...
بیشتر
در این تحقیق با تلفیق تکنیک‌های صوتی و شبکة عصبی مصنوعی،یک دستگاه هوشمند برای جداسازی پستههای خندان از ناخندان طراحی و پیاده‌سازی شد. این سیستم شامل سه بخش تغذیه، تشخیص صوتی، و حذف پسته معیوب (ناخندان) به کمک یک سیستم نیوماتیکی است. صفات پستههای خندان و ناخندان، ناشی از برخورد هر یک به صفحة فولادی، توسط یک میکروفون که در زیر صفحه تعبیه شده، اندازهگیری و برای ذخیره و پردازش‌‌های بعدی از طریق کارت صدا به کامپیوتر منتقل میشود. برای ارزیابی سیستم، از پستة رقم کله‌قوچی استفاده شد. پستههای مذکور توسط سیستم تغذیه تک تک روی صفحة فلزی سقوط میکنند. با محاسبة دامنة سیگنال در حوزة زمان و فاز و چگالی طیف توان (انرژی سیگنال) سیگنال صوتی حاصل از مولفه‌های تبدیل فوریه سریع در حوزة فرکانس، صفات لازم برای بردار ورودی شبکة عصبی به دست آمد. به کمک روش آماری تجزیه به مولفه اصلی، هفت مولفه از کل 2548 مولفه (با 73/99 درصد کاهش صفات) برای جداسازی پستههای خندان از ناخندان انتخاب شد. بیش از 40 شبکه عصبی، هرکدام با تعداد نرونهای مختلف در لایۀ مخفی برای تعیین ساختار بهینه، آموزش داده شدند. برای تعیین تعداد بهینه نرونها در لایة مخفی، کمترین میانگین مربع خطا شبکه برای دادههای اعتبارسنجی در نظر گرفته شد. در نهایت مدل بهینه شبکه عصبی با ساختار 2-12-7 به دست آمد. درصد جداسازی صحیح (CSR) یا دقت این سیستم در جداسازی پستههای خندان، ناخندان و نیمه خندان پسته رقم کله‌قوچی به‌ترتیب 3/97، 7/96 و 1/93 درصد است.
علیرضا کیانی؛ مهدی همایی
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1386، ، صفحه 13-30
چکیده
برای توسعه و کاربرد مدلهای ریاضی برای پیشبینی انتقال آب و املاح در شرایط آبیاری، لازم است اینگونه مدلها برای مناطق مختلف واسنجی و ارزیابی شوند. به همین منظور، مدل SWAP به مدت دو سال زراعی (81-80 و82-81) در زمین تحت کشت گندم در شمال گرگان مورد ارزیابی قرار گرفت؛ این مدل، شرایط مزرعهای انتقال آب، املاح و حرارت را در خاک شبیهسازی ...
بیشتر
برای توسعه و کاربرد مدلهای ریاضی برای پیشبینی انتقال آب و املاح در شرایط آبیاری، لازم است اینگونه مدلها برای مناطق مختلف واسنجی و ارزیابی شوند. به همین منظور، مدل SWAP به مدت دو سال زراعی (81-80 و82-81) در زمین تحت کشت گندم در شمال گرگان مورد ارزیابی قرار گرفت؛ این مدل، شرایط مزرعهای انتقال آب، املاح و حرارت را در خاک شبیهسازی میکند. دادههای مورد نیاز این پژوهش با استفاده از چهار سطح آب آبیاری شامل 50 (W1)، 75 (W2)، 100 (W3) و 125 (W4) درصد نیاز گیاه به همراه چهار سطح شوری شامل S1، S2، S3 و S4 جمعآوری شد که در سال اول به ترتیب برابر 6/1، 9/7، 8/10 و 6/13 و در سال دوم معادل 1، 3/9، 2/12 و 7/14 دسیزیمنس بر متر در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی به صورت کرتهای خردشده با سه تکرار اجرا شده بود. به استناد تحلیل‌های آماری، با وجود متغیر‌های متعدد در شرایط مزرعهای، مدل SWAP، مقدار رطوبت، شوری خاک، و عملکرد نسبی گندم را به خوبی شبیهسازی کرد. در همة موارد ضریب همبستگی بالاتر از 80 درصد و میانگین مربعات خطا کمتر از انحراف معیار دادهها بود. اما در سال اول و در مرحلة آخر رشد گندم به دلیل فرض زهکشی آزاد برای شرایط مرزی پایین و بالا آمدن سفرة آب زیرزمینی در این زمان، رطوبت خاک در عمق 80 تا 100 سانتیمتری توسط مدل کمتر از مقادیر واقعی پیش‌بینیشده بود. اختلاف مقادیر شبیه‌سازیشده و مقادیر اندازه‌گیریشدة تبخیر و تعرق در سال دوم به دلیل فراوانی روزهای بارندگی و در نظر نگرفتن سهم نفوذ عمقی مطلوب نبود.
امین کانونی
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1386، ، صفحه 13-30
چکیده
کمبود آب و رقابت گیاهان برای استحصالآن، باعث بروز مشکلات جدی در زمینه آبیاری و تأمین آب مورد نیاز گیاهان شده است. به طوری که افزایش تولید با حداقل مقدار آب یکی از مهمترین چالشهای دهههای آینده به ویژه در کشورهای با محدودیت منابع آب و خاک خواهد بود. با توجه به محدودیت منابع آب درکشور، کاهش تلفات آب آبیاری و افزایش راندمانهای ...
بیشتر
کمبود آب و رقابت گیاهان برای استحصالآن، باعث بروز مشکلات جدی در زمینه آبیاری و تأمین آب مورد نیاز گیاهان شده است. به طوری که افزایش تولید با حداقل مقدار آب یکی از مهمترین چالشهای دهههای آینده به ویژه در کشورهای با محدودیت منابع آب و خاک خواهد بود. با توجه به محدودیت منابع آب درکشور، کاهش تلفات آب آبیاری و افزایش راندمانهای آبیاری یکی از اصول اساسی در توسعه کشاورزی پایدار به شمار میآید. بنابراین، جهت بهبود روشهای آبیاری و استفادة صحیح از منابع آب کشور، اولین گام در بالا بردن راندمانهای آبیاری ارزیابی سیستمهای آبیاری موجود است. برای ارزیابی راندمان آبیاری جویچهای (شیوه آبیاری غالب منطقه) تحت مدیریتهای مختلف دولتی و خصوصی در دشت مغان، اقدام به انتخاب قطعات زراعی با کشتهای محصول چغندرقند و ذرت گردید. سپس مقادیر حجم جریان ورودی، رواناب خروجی، رطوبت خاک قبل و بعد از آبیاری، عمق توسعه ریشه و عمق نفوذ آب در خاک اندازهگیری و بر اساس آنها مقادیرراندمانهای کاربرد آب و کفایت آب آبیاری در هر یک از قطعات انتخابشده تعیین گردید. نتایج نشان میدهد که متوسط راندمانهای آبیاری در اکثر مزارع مطالعه شده نسبت به عوامل متعددی از قبیل مدیریت مزرعه، طول و شیب قطعات، خصوصیات فیزیکی خاک، نوع محصول و عوامل دیگر متغیر است. حداقل راندمان کاربرد آب در مزرعه ذرت 9/6 و حداکثر آن 4/93و به طور متوسط 45 درصد براورد شده‌است. متوسط راندمان کاربرد آب در مزرعه ذرت تحت مدیریت بخش دولتی 9/24 درصد و در مزرعه ذرت تحت مدیریت بخش خصوصی 3/65 درصدبه دست آمده است. همچنین حداقل راندمان کاربرد آب در مزرعة چغندرقند 8/7 و حداکثر آن 5/84و به طور متوسط 2/49 درصد محاسبه شد. متوسط راندمان کاربرد آب در مزرعه چغندرقند تحت مدیریت بخش دولتی 7/62 درصد و در مزرعه چغندرقند بخش خصوصی 6/35 درصد براورد شد. بر اساس مقادیر به دست آمده از این پژوهش، قسمت عمده تلفات به صورت نفوذ عمقی بوده و مدیریت آبیاری در مزرعه نقش بسزایی در جلوگیری از تلفات آب آبیاری داشته است. بیتوجه بودن به خصوصیات خاک و کمبود رطوبت خاک در ناحیة توسعة ریشه، شیب زمین، طول قطعات آبیاری و نامناسب بودن زمان شروع آبیاری با نیاز آبی گیاه، سبب افزایش تلفات آب در مزارع شده‌است.
حمیده ژاله رضایی؛ امیر نورجو؛ مهدی طاهری
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1385، ، صفحه 13-26
چکیده
این تحقیق به منظور مطالعه تأثیر روشهای تغذیه با کلریدکلسیم، آبیاری، و تاریخ برداشت بر کیفیت و عمر انباری سیب رددلیشز در منطقة ارومیه در سالهای 80-1379 اجرا شد. در این تحقیق تیمارهای تغذیه با کلریدکلسیم شامل: 1- محلولپاشی آب به اضافة سیتووت 1/0 درصد (شاهد)، 2- محلولپاشی با کلرید کلسیم 1 درصد به اضافة سیتووت 1/0 درصد در 4 نوبت، 3- ...
بیشتر
این تحقیق به منظور مطالعه تأثیر روشهای تغذیه با کلریدکلسیم، آبیاری، و تاریخ برداشت بر کیفیت و عمر انباری سیب رددلیشز در منطقة ارومیه در سالهای 80-1379 اجرا شد. در این تحقیق تیمارهای تغذیه با کلریدکلسیم شامل: 1- محلولپاشی آب به اضافة سیتووت 1/0 درصد (شاهد)، 2- محلولپاشی با کلرید کلسیم 1 درصد به اضافة سیتووت 1/0 درصد در 4 نوبت، 3- غوطهور کردن میوه پس از برداشت در محلول 4 درصد کلرید کلسیم به مدت 10 دقیقه و 4- تلفیقی از تیمار 2 و 3 بود. تیمارهای آبیاری عبارت بودند از: 1- عرف محل، 2- کمآبیاری تنظیم شده و 3- قطع آبیاری در دو هفته قبل از برداشت، و برداشت میوه نیز در سه تاریخ به فاصله یک هفته از یکدیگر (از زمان 138 روز بعد از تمام گل) انجام شد. کلیة نمونههای مربوط به هر تیمار به مدت شش ماه در شرایط صفر درجة سانتیگراد و رطوبت نسبی 90-85 درصد در سردخانه نگهداری شدند. نمونهها در زمان برداشت و هر30 روز یکبار پس از برداشت از نظر سفتی بافت، مواد جامد انحلالپذیر، pH، اسیدیته، دانسیته، درصد آبدهی، وزن متوسط میوه و عناصر ماکرو اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که تاریخ برداشت در سطح یک درصد و اثر متقابل تغذیه- آبیاری و برداشت- آبیاری در سطح پنج درصد بر سفتی بافت میوه تاثیر معنیدار دارد. میزان کل مواد جامد انحلالپذیر از نظر تاریخ برداشت و اثر متقابل هر سه تیمار در سطح یک درصد معنیدار است. تاثیر تاریخ برداشت در pH و اسیدیته آب میوه در سطح یک درصد معنیدار است. اثر تیمارهای زمان برداشت و آبیاری بر وزن متوسط و مقدار آبدهی میوه در سطح یک درصد و اثر متقابل آبیاری- برداشت درسطح پنج درصد معنیدار و اثر تیمارها بر دانسیته غیر معنیدار شد. مقدار کلسیم میوهها از نظر تاریخ برداشت و اثر متقابل تغذیه و تاریخ برداشت و اثر متقابل تغذیه و آبیاری و اثر متقابل هر سه تیمار بر کلسیم در سطح یک درصد معنیدار شد. به طور کلی، در مورد کلیة صفات در پایان دورة نگهداری اختلاف معنیداری بین تیمارها مشاهده نشد. در آزمایشهای حسی، بالاترین امتیاز مربوط به تیمار چهارم تغذیه، برداشت دوم و آبیاری به روش دوم، است. بنابراین، پیشنهاد میشود سیب رددلیشز 145 روز بعد از تاریخ تمام گل برداشت شود و کاربرد کلسیم به روش اسپری درختان با محلول یک درصد در 4 نوبت به اضافه غوطهوری میوهها با محلول 4 درصد به مدت 10 دقیقه پس از برداشت و قطع آبیاری دوهفته قبل از برداشت در نظر گرفته شود.
علی‌اکبر صلح‌جو؛ سیدابراهیم دهقانیان
چکیده
از عوامل مؤثر بر عملکرد گندم، استفاده بهینه از بقایای گیاهی و آب است. از این رو نیاز است تا روشهای مدیریت بقایای گیاهی و زمان اجرای پی‌آب روی پشته‌های عریض بررسی و ارزیابی شود. این تحقیق در قالب طرح آماری اسپلیت بلوک و بهمدت سه سال اجرا شد. تیمار اصلی، مدیریت بقایای گیاهی شامل: الف، سوزاندن بقایای گیاهی، ب، خارج کردن قسمت ...
بیشتر
از عوامل مؤثر بر عملکرد گندم، استفاده بهینه از بقایای گیاهی و آب است. از این رو نیاز است تا روشهای مدیریت بقایای گیاهی و زمان اجرای پی‌آب روی پشته‌های عریض بررسی و ارزیابی شود. این تحقیق در قالب طرح آماری اسپلیت بلوک و بهمدت سه سال اجرا شد. تیمار اصلی، مدیریت بقایای گیاهی شامل: الف، سوزاندن بقایای گیاهی، ب، خارج کردن قسمت عمدهای از بقایای گیاهی+ ساقه خردکردن و ج، خارج کردن قسمت عمدهای از بقایای گیاهی + ساقه خردکردن + شخم با گاوآهن برگردان‌دار است. تیمار فرعی زمان اجرای پی‌آب شامل: الف، 7 روز پس از کاشت، ب، 14 روز پس از کاشت و ج، 21 روز پس از کاشت در 3 تکرار است. پارامترهای شاخص مخروطی خاک، درصد رطوبت خاک، درصد سبز، درصد بقایای گیاهی مانده بر سطح خاک، میزان آب مصرفی و عملکرد گندم اندازهگیری شد. نتایج نشان میدهد که تیمار استفاده از ساقه خردکن + گاوآهن برگردان‌دار، در مقایسه با سوزاندن بقایای گیاهی، باعث کاهش: شاخص مخروطی خاک به‌میزان 8/ 18 درصد، میزان سبز شدن 7 درصد، بقایای گیاهی مانده بر سطح خاک به‌میزان 63 درصد و آب مصرفی به‌میزان 5 درصد و نیز باعث افزایش ماده آلی خاک به‌میزان 5/3 درصد، عملکرد گندم به‌میزان 5 درصد و کارآیی مصرف آب بر اساس عملکرد گندم به‌میزان 3/11 درصد شده است. نتایج همچنین نشان میدهد که زمان اجرای پی‌آب تأثیر خاصی بر عملکرد گندم ندارد و میتوان آن را بهمدت 21 روز از تاریخ کاشت به تاخیر انداخت یا به‌عبارت دیگر آن را حذف کرد.
محسن حیدری سلطان‌آبادی؛ اورنگ تاکی؛ شمس‌اله عبد‌اله‌پور
چکیده
از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر عملکرد پیازکن‌‌‌‌های میله‌ای، شکل مقطع میله و نسبت سرعت محیطی آن به سرعت پیشروی (شاخص سینماتیکی) است. در این تحقیق نقش این عوامل بر عملکرد یک پیازکن میله‌ای که با تراکتور MF 285 راه‌اندازی میشود، بررسی شده است. به این منظور در یک طرح اسپلیت بلوک در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، ...
بیشتر
از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر عملکرد پیازکن‌‌‌‌های میله‌ای، شکل مقطع میله و نسبت سرعت محیطی آن به سرعت پیشروی (شاخص سینماتیکی) است. در این تحقیق نقش این عوامل بر عملکرد یک پیازکن میله‌ای که با تراکتور MF 285 راه‌اندازی میشود، بررسی شده است. به این منظور در یک طرح اسپلیت بلوک در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، میلۀ پیازکن با سه مقطع گرد، شش‌گوش و چهارگوش و شاخص سینماتیکی میله در پنج مقدار 16/0، 1، 15/1، 30/1 و 44/1 تغییر داده شد. در این آزمایشها مقدار نیرو و توان کششی لازم جهت حرکت میله و مجموع دستگاه پیازکن (نیرو و توان کششی کل)، گشتاور و توان چرخشی مورد نیاز میله برای چرخش در خاک، مجموع توان کل لازم برای کارکرد پیازکن و درصد آسیب‌های وارد بر محصول برداشت شده تعیین شد. نتایج اندازه‌گیری‌‌‌‌ها نشان میدهد که شکل میله تأثیری بر مقدار نیرو و توان کششی کل (با متوسط 10571 نیوتن و 5285 وات) و درصد آسیب‌های وارد بر پیاز (با متوسط 98/1 درصد) ندارد در حالیکه بیشترین گشتاور و توان چرخشی (64 نیوتن متر و 2394 وات) در میلۀ چهارگوش ثبت شده است. بیشترین مقدار نیرو و توان کششی (7/12018 نیوتن و 3/6009 وات) در شاخص 16/0 و کمترین مقدار آن (2/9645 نیوتن و 6/4822 وات) در شاخص 15/1 به دست آمد. همچنین بیشترین گشتاور و توان چرخشی مورد نیاز (85 نیوتن متر و 8/3327 وات) به ترتیب در شاخص 16/0 و 44/1 و هر دو با میلۀ چهارگوش دیده میشود. شاخص 15/1 از نظر کمینه بودن دو عامل آسیب‌های وارد بر پیاز (با اولویت بیشتر) و توان کل مورد نیاز پیازکن، مناسبتر از سایر شاخص‌ها تشخیص داده شد. با توجه به نتایج این تحقیق توصیه میشود که برای برداشت پیاز در زمین‌های سخت از میلۀ چهارگوش (به علت نفوذ آسانتر در خاک) با شاخص سینماتیک 15/1 و در زمین‌های نرم از میلۀ گرد با شاخص سینماتیک 15/1 استفاده شود. در این شرایط، توان کل لازم برای کارکرد پیازکن در حدود 5/3 تا 8/3 کیلو وات به ازای هر متر عرض کار پیازکن خواهد بود.
محمد موحدان
چکیده
محدودیت منابع آبی در کشور، حفظ آب و کاهش تلفات آب را از مخازن ذخیره، به خصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، کاملاً ضروری می‌نماید. برای کنترل نشت از مخازن آب، تاکنون روشهای متعدد به کار گرفته شده است. به رغم کاربرد وسیع پوشش بتن در این مخازن، ترکخوردگی‌ها و تخریب‌ها که در دوران بهرهبرداری به دلایل گوناگون بروز میکند مشکلات ...
بیشتر
محدودیت منابع آبی در کشور، حفظ آب و کاهش تلفات آب را از مخازن ذخیره، به خصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، کاملاً ضروری می‌نماید. برای کنترل نشت از مخازن آب، تاکنون روشهای متعدد به کار گرفته شده است. به رغم کاربرد وسیع پوشش بتن در این مخازن، ترکخوردگی‌ها و تخریب‌ها که در دوران بهرهبرداری به دلایل گوناگون بروز میکند مشکلات عدیده‌ای نظیر نشت بیش از حد انتظار و تلفات آب را در پی دارد که کارآیی این پوشش‌ها را محدود می‌سازد. امروزه استفاده از پوشش‌های ژئوسنتتیک، نظیر ورقه‌های ژئوممبران، به دلیل هزینۀ کم اجرا و نشت ناچیز آب، مورد توجه بهره‌برداران قرار گرفته است. در این تحقیق ابتدا مشکلات موجود در مراحل مختلف طراحی و اجرای پوشش ژئوممبران روی استخر ذخیره آب بتنی فرسوده بررسی و پس از آن با آزمون نشت به روش آبایستی، کارآیی این نوع پوشش در کنترل نشت آب از استخر در شرایط مختلف ارزیابی شد. نتایج نشان میدهد که نصب و اجرای پوشش‌های ژئوممبران باید به گونه‌ای باشد که از اعمال تنش اضافی بر آنها جلوگیری شود. همچنین، اجرای این پوشش‌ها روی بتن‌های با عمر بالا و دیواره‌های شیبدار نیازمند تمهیدات خاص در مراحل طراحی، نصب، و نگهداری است. ارزیابی تلفات آب در استخر با پوشش ژئوممبران نیز نشان میدهد که طراحی مناسب و اجرای دقیق اتصالات در محل اجزای جانبی استخر، تا حد چشمگیری میزان نشت را کاهش میدهد. همچنین نتایج نشان داد که اجرای مناسب ژئوممبران و آببندی صحیح این اجزا، نشت آب از استخر را به حد 9/16 میلیمتر در روز بر مترمربع محدود میکند.
نادر عباسی
چکیده
واگرایی خاک پدیده‌ای است که طی آن ذرات خاک در اثر تماس با آب بهصورت شناور در میآیند و بر اثر نیروی حاصل از جریان آب از محیط خارج میشوند. برای شناسایی پتانسیل واگرایی، روشهای آزمایشگاهی متعددی شامل هیدرومتری دوگانه، پین هول، و روش املاح آب منفذی به‌کار گرفته شده‌اند. با اینکه ماهیت واگرایی خاکهای رسی شیمیایی است نتایج ...
بیشتر
واگرایی خاک پدیده‌ای است که طی آن ذرات خاک در اثر تماس با آب بهصورت شناور در میآیند و بر اثر نیروی حاصل از جریان آب از محیط خارج میشوند. برای شناسایی پتانسیل واگرایی، روشهای آزمایشگاهی متعددی شامل هیدرومتری دوگانه، پین هول، و روش املاح آب منفذی به‌کار گرفته شده‌اند. با اینکه ماهیت واگرایی خاکهای رسی شیمیایی است نتایج حاصل از روشهای شناسایی مبتنی بر خصوصیات شیمیایی خاک‌ها دقیق نیست و با نتایج حاصل از سایر روش‌ها مطابقت ندارد. این پژوهش به‌منظور ارزیابی و شناخت چگونگی تأثیر برخی از آنیون‌های غالب موجود در عصارة اشباع خاک‌ها در پتانسیل واگرایی به اجرا درآمده است. به این منظور، ابتدا نمونههای خاک با مقادیر مختلف کاتیون و آنیون تهیه و آزمایشهای مختلف شناسایی روی آنها اجرا شد. سپس آزمایشهای واگرایی به دو روش ؛ پین هول و روش املاح محلول در آب منفذی (شرارد) روی کلیۀ نمونههای طبیعی و مصنوعی اجرا شد. نتایج حاصل از آزمایشها و بررسی‌ها نشان داد که واگرایی خاک پدیده‌ای فیزیکوشیمیایی است که در اثر ترکیب‌هایی خاص از نوع و میزان آنیون‌ها و کاتیون‌های موجود در خاک به وجود میآید و برای ارزیابی پتانسیل واگرایی، علاوه بر میزان و نوع کاتیون‌ها، لازم است به میزان و نوع آنیون‌های موجود در عصارة اشباع خاک نیز توجه شود.
محمد جعفری؛ علی رجبی پور؛ حسین مبلی
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 15-26
چکیده
محصولات و مواد کشاورزی در دوران رشد خود در معرض بارگذاریهای طبیعی قرار دارند و به هنگام برداشت و پس از آن نیروهای مکانیکی مختلف به آنها وارد میشود. یکی از این محصولات نیشکر است که برای برداشت آن نیروی برشی زیادی مورد نیاز است. بهینهسازی و ساخت ابزار برش در ماشینهای برداشت نیشکر نیاز به مطالعات اساسی پارامترهای مکانیکی ...
بیشتر
محصولات و مواد کشاورزی در دوران رشد خود در معرض بارگذاریهای طبیعی قرار دارند و به هنگام برداشت و پس از آن نیروهای مکانیکی مختلف به آنها وارد میشود. یکی از این محصولات نیشکر است که برای برداشت آن نیروی برشی زیادی مورد نیاز است. بهینهسازی و ساخت ابزار برش در ماشینهای برداشت نیشکر نیاز به مطالعات اساسی پارامترهای مکانیکی و فیزیکی محصول و ماشین دارد. در این خصوص شناخت خصوصیات فیزیکی محصول از قبیل قطر، رطوبت، جرم مخصوص، جرم واحد طول، و خصوصیات مکانیکی برش محصول از قبیل حداکثر نیروی برش، مقاومت برش، انرژی مورد نیاز برای برش و انرژی ویژه برش اهمیت ویژهای دارد. در این تحقیق ساقة دو رقم نیشکر (Cp69 و Cp57) از مزارع تحقیقاتی کشت و صنعت امیرکبیر واقع در جنوب غربی خوزستان تهیه شد و پس از حمل با شرایط حفظ رطوبت، با دو نوع تیغة صاف و مضرس در سه سرعت 2/0، 5/0، و 35/1 متر بر دقیقه تحت برش شبه استاتیکی قرار گرفت. دادهها به کمک نرم افزار آماری SPSS تحلیل شد. نتایج نشان داد که تأثیر رقم بر حداکثر نیروی برش ساقه طبق آزمون دانکن فاقد تفاوت معنیداری اما بر مقاومت برشی در سطح احتمال 1 درصد، دارای اختلاف معنیدار است؛ همچنین اثر تغییرات سرعت بر حداکثر نیروی برش در سطح احتمال 1 درصد و بر مقاومت برشی در سطح احتمال 5 درصد و تأثیر نوع تیغه (صاف و مضرس) در نیروی برش و مقاومت برشی در سطح احتمال 1 درصد معنیدار است. نتایج نشان داد که افزایش سرعت از 2/0 تا 35/1 متر بر دقیقه خصوصاً در تیغۀ صاف بر بهبود عملکرد برش مؤثر است، اما تغییر سرعت از 5/0 به 35/1 متر بر دقیقه برای تیغۀ مضرس نه تنها به کاهش مقاومت برشی نمیانجامد بلکه آن را نیز افزایش میدهد. تیغة مضرس در سرعتهای پایین به دلیل نفوذ اولیۀ بهتر در پوستۀ ساقه و کاهش مرحلۀ فشردگی ساقه مقدار نیروی برشی کمتری نیاز دارد و متعاقب آن مصرف انرژی و مقاومت برشی میشود.
فرزاد پاسیار؛ محمد جواد منعم
دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1387، ، صفحه 15-30
چکیده
محدودیت‌های ارزیابی تفکیکی عملکرد شبکه‌های آبیاری در تعیین میزان اثربخشی عوامل سازه‌ای و بهرهبرداری، از مشکلات مهم ارزیابی در شبکه‌ها و ارائة گزینه‌های بهبود آن به شمار میآیند. تحقیقات در زمینة ارزیابی عملکرد شبکه‌های آبیاری، عوامل سازه‌ای و بهرهبرداری را عمدتاً بهصورت توام در نظر گرفته و در پارهای موارد که ...
بیشتر
محدودیت‌های ارزیابی تفکیکی عملکرد شبکه‌های آبیاری در تعیین میزان اثربخشی عوامل سازه‌ای و بهرهبرداری، از مشکلات مهم ارزیابی در شبکه‌ها و ارائة گزینه‌های بهبود آن به شمار میآیند. تحقیقات در زمینة ارزیابی عملکرد شبکه‌های آبیاری، عوامل سازه‌ای و بهرهبرداری را عمدتاً بهصورت توام در نظر گرفته و در پارهای موارد که سعی در ارائة شاخص‌ها بهصورت تفکیکی کرده‌اند، شاخص‌های ارائهشده قادر به تفکیک تاثیرات دو عامل سازه‌ای و بهرهبرداری، به نحو مطلوبی نیستند. در این تحقیق، شاخص‌های ارزیابی عملکرد از دیدگاه عملیاتی و توزیع آب به گونه‌ای تعریف شده‌اند که قادرند تاثیر مسائل فیزیکی را از مسائل بهرهبرداری جدا و سهم هر یک از این بخش‌ها را در عملکرد کل تعیین کنند. با توجه به اهداف عملیات بهرهبرداری در کانال‌های آبیاری و تاثیرات متقابل سازه‌ای و بهرهبرداری بر آن، شاخص‌های ارزیابی برحسب عمق جریان، دبی جریان برنامه‌ریزیشده یا مورد توافق، و تغییرات زمانی و مکانی آنها به تفکیک عوامل موثر سازه‌ای و بهرهبرداری تدوین شده‌اند. با توجه به اهمیت زمان‌بندی اجرای عملیات بهرهبرداری و میزان انعطاف‌پذیری شبکه در پاسخگویی به نیاز مشترکان، شاخص‌هایی برای این دو مقوله نیز تعریف شده‌اند. سپس یک برنامة بهرهبرداری برای کانال E1R1 شبکة دز، با استفاده از شاخص‌های ارائهشده با روش شبیهسازی با مدل ریاضی ICSS، ارزیابی شده‌است. پس از ارزیابی عملکرد کانال، توسط شاخص‌های تفکیکشدة سازه‌ای و بهرهبرداری، راهکار بهبود نیز شبیه‌سازیشده نتایج آن، میزان اثربخشی گزینة اصلاحی را در شاخص‌های تفکیکی نشان داده‌است. نتایج آزمون مورد نظر نشان داد که شاخص کمبود عمق کل کانال، سازه‌ای و بهرهبرداری به ترتیب 78، 90، و 86 درصد بوده است. شاخص کفایت بهرهبرداری 90 و کفایت سازه‌ای 94 درصد بوده است که موجب شده شاخص کفایت کل کانال 96 درصد بهدست آید. با اجرای گزینة اصلاحی شاخص‌های کمبود عمق بهرهبرداری، سازه‌ای، و کل به ترتیب حدود 12، 6، و 18 درصد و شاخص‌های کفایت بهرهبرداری، سازه‌ای، و کل به ترتیب حدود 9، 4، و 13 درصد بهبود مییابند. نتایج بیانگر آن است که شاخص‌های پیشنهادی می‌توانند ابزاری مناسب در ارزیابی تفکیکی عملکرد کانال‌های آبیاری و تعیین اولویت گزینه‌های بهبود فیزیکی و بهرهبرداری در شبکه باشند.
مجید خیاط خلقی؛ مسعود شفیعی فر؛ محمد حسین نوری قیداری
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1385، ، صفحه 15-26
چکیده
جنوب تهران به دلیل موقعیت خاص خود دریافت کنندة حجم قابل توجهی از آبهای آلودة سطحی شهر تهران است. به دلایل زیست محیطی، بخش چشمگیری از این آب در آینده از سیستم منابع آب این منطقه حذف خواهد شد. هدف از این مطالعه بررسی راهکارهای قابل اجرا جهت مدیریت مناسب اراضی کشاورزی جنوب تهران است. با در دست داشتن مقادیر آبهای سطحی، آبهای ...
بیشتر
جنوب تهران به دلیل موقعیت خاص خود دریافت کنندة حجم قابل توجهی از آبهای آلودة سطحی شهر تهران است. به دلایل زیست محیطی، بخش چشمگیری از این آب در آینده از سیستم منابع آب این منطقه حذف خواهد شد. هدف از این مطالعه بررسی راهکارهای قابل اجرا جهت مدیریت مناسب اراضی کشاورزی جنوب تهران است. با در دست داشتن مقادیر آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی، نیازهای کشاورزی، و سطح زیرکشت ابتدا دوازده گزینه مدیریتی طراحی شد. سپس هفت معیار: سطح زیر کشت، هزینة اولیه اجرای سیستم آبیاری، درآمد تولیدات کشاورزی، تعداد چاههای جدید، افت سطح آب، اعتمادپذیری سیستم، و اشتغالزایی، در ارزیابی گزینه‌ها مد نظر قرار گرفت. پس از تهیة جدول قضاوت شامل گزینه‌ها، معیارها، و مقادیر عددی اثرات هر گزینه بر معیار خاص، گزینة برتر با استفاده از روشهای تصمیمگیری چند معیاره انتخاب شد. نتایج نشان میدهد که با احداث 30 حلقه چاه جدید، تغییر الگوی کشت، و استفاده از روش آبیاری تلفیقی سطحی و تحت فشار میتوان ضمن استفادة حداکثر از اراضی موجود برنامه مناسبی جهت مدیریت منابع آب و خاک این منطقه اجرا کرد.
منوچهر ترابی؛ محمدرضا جهاد اکبر
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1384، ، صفحه 15-26
چکیده
کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محدود کننده توسعه سطح زیر کشت چغندر قند در استان اصفهان است. ازسوی دیگر، با توجه به مصرف قابل توجه آب در دورة رشد رویشی این گیاه، استفاده کارآمدتر از منابع آبی موجود ضرورت بیشتری می یابد. یکی از راه های کاهش مصرف آب ، مدیریت مناسب آبیاری در مزرعه است. به همین منظور، شش تیمار به مدت دو سال ...
بیشتر
کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محدود کننده توسعه سطح زیر کشت چغندر قند در استان اصفهان است. ازسوی دیگر، با توجه به مصرف قابل توجه آب در دورة رشد رویشی این گیاه، استفاده کارآمدتر از منابع آبی موجود ضرورت بیشتری می یابد. یکی از راه های کاهش مصرف آب ، مدیریت مناسب آبیاری در مزرعه است. به همین منظور، شش تیمار به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوتر آباد واقع در شرق استان اصفهان به شرح زیر مطالعه شد: 1- کاشت یک ردیفه، فاصلة خطوط کاشت 50 سانتیمتر، آبیاری از طریق تمام جویچه ها 2- کاشت یک ردیفه، فاصلة خطوط کاشت 50 سانتیمتر، آبیاری جویچه ها به صورت یک در میان متناوب 3- کاشت یک ردیفه، فاصله خطوط کاشت 60 سانتیمتر، آبیاری از تمام جویچه ها 4- کاشت یک ردیفه، فاصلة خطوط کاشت 60 سانتیمتر، آبیاری جویچه ها یک در میان متناوب 5- کاشت دو ردیفه، فاصلة خطوط کاشت در طرفین جویچه 50 سانتیمتر و فاصلة خطوط کاشت روی پشته 40 سانتیمتر 6- کاشت دو ردیفه، فاصله خطوط کاشت در طرفین جویچه 60 سانتیمتر و فاصله خطوط کاشت روی پشته 40 سانتیمتر. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار آب مصرفی به میزان 22693 و 15300 مترمکعب در هکتار به ترتیب مربوط به تیمارهای شمارة 2 و 6 است. بیشترین عملکرد ریشه به میزان 85/45 تن در هکتار در تیمار شماره 5 به دست آمد. در همین تیمار بیشترین عملکرد قند ناخالص و قند قابل استحصال به ترتیب به میزان 88/6 و 78/4 تن در هکتار مشاهده شد که ناشی از زیادتر بودن عملکرد ریشه در تیمار مذکور بوده است. در مجموع،تیمارهای کشت دو ردیفه نسبت به یک ردیفه، به علت بیشتر بودن بازده مصرف آب برای عملکرد ریشه و قند در تیمارهای کشت دو ردیفه نسبت به یک ردیفه و همچنین سهولت بیشتر آبیاری در این تیمارها نسبت به تیمارهای یک ردیفه، این دو روش کاشت می تواند قابل توصیه باشد.
محمود صفری؛ جلال کفاشان
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1384، ، صفحه 15-32
چکیده
در این تحقیق به منظور کاهش مصرف سموم شیمیایی و بررسی فناوری افشانکهای چرخان در عملیات سمپاشی، یک دستگاه سمپاش تراکتوری مجهز به صفحات چرخان به صورت نمونة اولیه (Prototype) ساخته شد، و عملکرد آن از نظر مؤثر بودن عملیات، میزان محلول مصرفی در هکتار، میزان تراکم و یکنواختی پاشش- در مقایسه با سمپاش بوم دار رایج و تیمار شاهد (بدون ...
بیشتر
در این تحقیق به منظور کاهش مصرف سموم شیمیایی و بررسی فناوری افشانکهای چرخان در عملیات سمپاشی، یک دستگاه سمپاش تراکتوری مجهز به صفحات چرخان به صورت نمونة اولیه (Prototype) ساخته شد، و عملکرد آن از نظر مؤثر بودن عملیات، میزان محلول مصرفی در هکتار، میزان تراکم و یکنواختی پاشش- در مقایسه با سمپاش بوم دار رایج و تیمار شاهد (بدون سمپاشی)- در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به منظور کنترل علفهای هرز نازک برگ چغندر قند ارزیابی شد. نتایج نشان داد که جهت کنترل علفهای هرز (20 و 25 روز بعد از سمپاشی) از نظر مؤثر بودن بین روشهای مختلف سمپاشی و تیمار شاهد در سطح 1درصد اختلاف معنی داری وجود دارد ولی بین استفاده از سمپاش این تحقیق و بوم دار تراکتوری رایج اختلاف معنی دار دیده نمیشود. همچنین از نظر میزان محلول سم مصرفی در هکتار بین تیمار سمپاش ساخته شده و بوم دار تراکتوری در سطح 1درصد اختلاف معنیداری وجود دارد ولی با تیمار شاهد این اختلاف معنیدار نیست. متوسط محلول سم مصرفی در هکتاردر سمپاش بوم دار رایج 9/318 لیتر و در سمپاش ساخته شده 5/6 لیتر بود که به میزان 98 درصد در میزان محلول سم مصرفی نسبت به بوم دار صرفهجویی دیده میشود. در سمپاش ساخته شده از نظر یکنواختی قطر ذرات سم، قطر متوسط حجمی (MD0.5 242/6)میکرون و قطر متوسط عددی (NMD0.5 116) میکرون محاسبه شد. ضریب کیفیت سمپاشی در سمپاش مزبور 09/2 است که بالا بودن کیفیت نسبی پاشش را نشان میدهد.
پرویز ایرانی؛ مهتاب زرگران
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1384، ، صفحه 15-30
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی خواص کیفی و ارزش نانوایی 7 رقم گندم از استانهای تهران، خراسان، و گلستان؛ تعیین فرمولاسیون مناسب خمیر برای تولید نان مأکول لواش، تافتون و دیگر نانهای سنتی؛ و تعیین نقش پروتئین و گلوتن درخواص کیفی این نانها به اجرا در آمد. نمونهای از گندم ارقام زرین، نوید، و روشن از استان تهران؛ مهدوی، امید، ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی خواص کیفی و ارزش نانوایی 7 رقم گندم از استانهای تهران، خراسان، و گلستان؛ تعیین فرمولاسیون مناسب خمیر برای تولید نان مأکول لواش، تافتون و دیگر نانهای سنتی؛ و تعیین نقش پروتئین و گلوتن درخواص کیفی این نانها به اجرا در آمد. نمونهای از گندم ارقام زرین، نوید، و روشن از استان تهران؛ مهدوی، امید، و سرداری از استان خراسان؛ و رقم تجن از استان گلستان که بیشترین تولید و سطح زیر کشت را در کشور داشته و از نظر کیفیت، ارقام ضعیف، متوسط و خوب بودند، انتخاب و ارزیابی شدند. ویژگیهای شیمیایی با استفاده از روشهای استاندارد بین المللی ICC و خصوصیات رئولوژیکی با دستگاه فارینوگراف تعیین شد. نتایج نشان داد که مقدار پروتئین در دو رقم مهدوی و سرداری کمتر از 10 درصد، در دو رقم نوید و زرین 10 درصد و در ارقام تجن، روشن، و امید بین 11-7/12 درصد در نوسان بوده است. در این بررسی از دو رقم گندم ضعیف و قوی (مهدوی و تجن) برای تولید آرد با10، 11، و 12 درصد پروتئین و با درصد استخراج آرد 80 ، 86، و 96 برای نانهای لواش، بربری، تافتون، و سنگک استفاده شد. با توجه به خواص کیفی و نتایج آزمایش فارینوگراف برای تقویت گندم ضعیف مهدوی از 75 درصد گندم تجن استفاده شد. با این اختلاط، عدد والوریمتری گندم مهدوی از20 به 52 و امتیاز خصوصیات حسی و ظاهری نان از 2 به 5/4 افزایش یافت.
مهدی کسرایی؛ علیرضا صبور روح اقدم
دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1383، ، صفحه 15-26
چکیده
فولاد سادة کربنی 45CK با توجه به خواص خوب مکانیکی و متالوژی آن قیمت نسبتاً مناسبی دارد. هر ابزار خاک ورز باید هم مقاوم به سایش و هم مقاوم به ضربه باشد و نیز از مواد گران قیمت تهیه نشده باشد. در این پژوهش خصوصیات این فولاد در سایش خراشان و ضربه بررسی شد تا عملکرد آن در قطعاتی نظیر گاو آهن و سایر ابزار خاک ورز پیش بینی شود. این فولاد تحت ...
بیشتر
فولاد سادة کربنی 45CK با توجه به خواص خوب مکانیکی و متالوژی آن قیمت نسبتاً مناسبی دارد. هر ابزار خاک ورز باید هم مقاوم به سایش و هم مقاوم به ضربه باشد و نیز از مواد گران قیمت تهیه نشده باشد. در این پژوهش خصوصیات این فولاد در سایش خراشان و ضربه بررسی شد تا عملکرد آن در قطعاتی نظیر گاو آهن و سایر ابزار خاک ورز پیش بینی شود. این فولاد تحت یک سری عملیات حرارتی مختلف قرار گرفت. خصوصیات سایش با یک دستگاه آزمایش سایش خراشان استاندارد (ASTM-G105-89)، به نام آزمایش سایندگی با شن مرطوب و چرخ لاستیکی که ساخته شد بررسی گردید. خصوصیات مقاومت به ضربه نیز با دستگاه آزمایش چارپی مطالعه شد. نتایج نشان داد که با عملیات حرارتی نسبتاً ساده میتوان مقاومت به سایش و مقاومت به ضربة این فولاد را افزایش داد و برای کاربردهای خاک ورزی از آن استفاده کرد.
مجید رضایی‌مایانی؛ ابراهیم امیری‌تکلدانی؛ محمدهادی داوودی
چکیده
گسیختگی تودهای از نوع صفحهای از محتملترین انواع گسیختگی سواحل رودخانه در سطح جهان است و هر سال حجم قابل توجهی از خاکهای حاصلخیز و تأسیسات مجاور سواحل رودخانه را تخریب میکند. از عوامل مهم در تحلیل پایداری این نوع گسیختگی، زاویۀ ساحل پس از وقوع گسیختگی است که در تعریف شکل هندسی بلوک تخریب شده نیز نقش دارد. برای برآورد ...
بیشتر
گسیختگی تودهای از نوع صفحهای از محتملترین انواع گسیختگی سواحل رودخانه در سطح جهان است و هر سال حجم قابل توجهی از خاکهای حاصلخیز و تأسیسات مجاور سواحل رودخانه را تخریب میکند. از عوامل مهم در تحلیل پایداری این نوع گسیختگی، زاویۀ ساحل پس از وقوع گسیختگی است که در تعریف شکل هندسی بلوک تخریب شده نیز نقش دارد. برای برآورد مقدار زاویۀ ساحل پس از خرابی تودهای در سواحل دارای مصالح همگن روابط متعددی ارائه شده اما تا کنون رابطهای برای تعیین این زاویه در رودخانههای دارای سواحل لایهلایه معرفی نشده است. در این تحقیق با احداث یک مدل فیزیکی از یک ساحل رودخانه متشکل از دو لایه خاک مختلف و ایجاد شرایط مناسب برای گسیختگی تودهای، زاویۀ لایههای بالایی و پایینی ساحل پس از گسیختگی اندازهگیری شد. با استفاده از دو سوم مقادیر اندازهگیری شده برای هر لایه، دو رابطه برای تخمین زاویه گسیختگی لایههای بالا و پایین ساحل معرفی شد. برای ارزیابی و صحتسنجی روابط به دست آمده، از یک سوم مقادیر اندازهگیری شده استفاده و مشخص شد که این دو رابطه دارای میانگین خطای نسبی 14/0 و 015/0 به ترتیب برای لایۀ بالا و لایۀ پایین است که دقت مناسب روابط ارائه شده را نشان میدهد. با میانگینگیری از مشخصات فیزیکی و مکانیکی ساحل و با فرض یکنواختی آن، رابطهای دیگر ارائه و نتایج آن با نتایج حاصل از برخی روابط ارائه شده توسط محققان قبلی مقایسه شد. نتایج نشان میدهد که رابطۀ ارائه شده دقت بهتری نسبت به روابط موجود دارد و در نتیجه میتوان از این رابطه برای تخمین زاویۀ گسیختگی تودهای ساحل از نوع صفحهای برای سواحل لایهلایه و یا همگن استفاده کرد.
نادر کوهی چله‌کران؛ امیر اسلامی
چکیده
پژوهش حاضر بر روی محصول ذرت در ارزوئیه کرمان بهمدت دو سال متوالی 85-84 و 86-85 انجام گرفت. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار که در آن مقدار آب مصرفی در4 سطح بهعنوان فاکتور اصلی (60، 80، و 100 درصد نیاز آبی ذرت و آبیاری بر اساس عرف منطقه) و رقم در سه سطح (سینگل کراس 404، 700، و 704) بهعنوان فاکتور فرعی ...
بیشتر
پژوهش حاضر بر روی محصول ذرت در ارزوئیه کرمان بهمدت دو سال متوالی 85-84 و 86-85 انجام گرفت. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار که در آن مقدار آب مصرفی در4 سطح بهعنوان فاکتور اصلی (60، 80، و 100 درصد نیاز آبی ذرت و آبیاری بر اساس عرف منطقه) و رقم در سه سطح (سینگل کراس 404، 700، و 704) بهعنوان فاکتور فرعی انجام شد. دادههای اندازهگیری شامل حجم آب آبیاری، عملکرد دانه و شاخص سطح برگ بودند. نتایج حاصل از اجرای مدل SWAP نشان داد که همبستگی نسبتاً خوبی بین دادههای مشاهداتی و محاسباتی وجود دارد، بهطوریکه مقادیر تیمارهای آبیاری نزدیک به مقادیر تبخیر و تعرق بالقوه بهدست آمد. همچنین اختلافاتی بین دادههای مشاهداتی و محاسباتی با مدل مربوط به رقمهای مورد استفادۀ ذرت وجود داشت. این اختلافها در هر دو پارامتر میزان عملکرد و شاخص سطح برگ مشهود بودند. بههرحال در شرایط آب و هوایی سالهای 85 و 86 در منطقۀ مورد تحقیق رقم ذرت سینگلکراس 704 نسبت به سایر ارقام مناسبتر تشخیص داده شد. با توجه به شوری آب آبیاری ( EC=4 دسیزیمنس بر متر) میزان آب آبیاری مورد نیاز برای حصول بیشترین عملکرد نسبی 1100 میلیمتر ( 11000 متر مکعب در هکتار) بهدست آمد. همچنین بررسی شوریهای مختلف نیز میزان کاهش محصول را، به ازای افزایش 2 دسیزیمنس بر متر شوری، 7 درصد نشان داد.
حسین حمیدی‌فر؛ محمد حسین امید
دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1389، ، صفحه 17-28
چکیده
پیشبینی میزان آبشستگی موضعی در پاییندست سازههای هیدرولیکی از موضوعات مورد توجه محققان در سالهای اخیر بوده است. در این تحقیق اثر اندازة دانه، عمق پایاب، و عدد فرود بر آبشستگی موضعی بستر ناشی از جت افقی مستغرق خروجی از زیر یک دریچه کشویی بررسی شده است. در این بررسی، از رسوبات غیرچسبنده با دو دانهبندی مختلف در پاییندست ...
بیشتر
پیشبینی میزان آبشستگی موضعی در پاییندست سازههای هیدرولیکی از موضوعات مورد توجه محققان در سالهای اخیر بوده است. در این تحقیق اثر اندازة دانه، عمق پایاب، و عدد فرود بر آبشستگی موضعی بستر ناشی از جت افقی مستغرق خروجی از زیر یک دریچه کشویی بررسی شده است. در این بررسی، از رسوبات غیرچسبنده با دو دانهبندی مختلف در پاییندست یک کف‌بند افقی استفاده شده است. آزمایشها با اعداد فرود جت ورودی مختلف و دامنة متغیر عمق پایاب، شامل استغراق کم تا استغراق زیاد اجرا شده است. تغییرات حداکثر عمق گودال آبشستگی، ارتفاع تلماسه، و گسترش طولی آبشستگی بر حسب تغییرات عمق پایاب، اندازة ذره، و عدد فرود ذره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که تأثیر عمق پایاب به میزان عدد فرود ذره بستگی دارد. همچنین وجود تشابه بین پروفیلهای آبشستگی، که یکی از موضوعات چالش برانگیز در تحقیقات قبلی بوده است، در این تحقیق تایید شد. همچنین پارامترهای مشخصه گودال آبشستگی به صورت نمودارهایی بر حسب پارامترهای بدون بعد آورده شده است که میتوان در طراحیها جهت حفاظت بستر در برابر آبشستگی استفاده کرد.
