تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی

مقاله پژوهشی مدیریت شبکه های آبیاری

بررسی اثربخشی راهکارهای مدیریتی کاهش مصرف آب کشاورزی با استفاده از مدل AquaCrop (مطالعه موردی: دشت هشتگرد)

امید رجا؛ سجاد ویسی؛ علی برزگر

دوره 25، پاییز ، آذر 1403، صفحه 26-1

https://doi.org/10.22092/idser.2024.367320.1595

چکیده

استفادۀ مناسب از منابع آب در بخش کشاورزی نیازمند آگاهی از راهکارهای مدیریتی بهینه و کارآمد آب است. مدیریت وضعیت کنونی دشت هشتگرد در استان البرز حاصل عملکرد مجموعه ‏ای از عوامل انسانی و طبیعی طی دهه ‏های گذشته است و احیا و تعادل‏ بخشی آب زیرزمینی دشت در اولویت‏ قرار دارد. بر اساس آمار درازمدت سطح آب زیرزمینی (99-1370) میزان کسری مخزن ... بیشتر استفادۀ مناسب از منابع آب در بخش کشاورزی نیازمند آگاهی از راهکارهای مدیریتی بهینه و کارآمد آب است. مدیریت وضعیت کنونی دشت هشتگرد در استان البرز حاصل عملکرد مجموعه ‏ای از عوامل انسانی و طبیعی طی دهه ‏های گذشته است و احیا و تعادل‏ بخشی آب زیرزمینی دشت در اولویت‏ قرار دارد. بر اساس آمار درازمدت سطح آب زیرزمینی (99-1370) میزان کسری مخزن در هر سال به طور متوسط برابر با 16/82 میلیون مترمکعب (6/2 درصد) است. در این مطالعه از مدل AquaCrop برای شبیه سازی عملکرد محصولات غالب زراعی و مقدار آب مصرفی در منطقۀ هشتگرد استفاده شد. راهکارهای عملی و کم‌هزینه نیز برای صرفه ‏جویی در مصرف آب با حداقل هزینه مانندبهبود راندمان آبیاری براساس وضع موجود، تغییر تاریخ کاشت و الگوهای مختلف کم ‏آبیاری بررسی شد. واسنجی مدل AquaCrop برای شرایط منطقه‌ای و بر اساس عملکرد محصولات زراعی نشان داد این مدل به‏خوبی توانسته است عملکرد محصولات زراعی موردمطالعه را با کم‏ترین خطای نسبی (RE) برای گندم، جو، ذرت علوفه ‏ای و یونجه برای دشت هشتگرد در مرحلۀ واسنجی مدل شبیه ‏سازی کند. بررسی ها نشان داد با توجه به سطوح ارتقای راندمان در مناطق مختلف و برای کشت ‏های مختلف به ترتیب منجر به صرفه‏جویی به میزان 17/7 میلیون مترمکعب (5/9 درصد) در مصرف آب تخصیصی خواهد شد که می ‏تواند در شرائط کم ‏آبی در تامین آب مورد نیاز راسطح بیشتری از اراضی بدون کاهش عملکرد فراهم کند. نتایج تحقیق نشان داد با انتخاب تاریخ کاشت بهینه (باتوجه به دامنۀ تاریخ کشت متداول در منطقه) برای محصولات غالب محدوده دشت هشتگرد نیاز ناخالص آبیاری به میزان 2/4 میلیون مترمکعب در مصرف آب (0/8 درصد) کاهش می یابد. گزینۀ دیگر مدیریتی، کم ‏آبیاری تحت الگوهای مدیریتی مختلف برای محصولات غالب زراعی، نشان داد با کاهش عمق آب آبیاری و نیز با افزایش دورهای آبیاری، صرفه‏ جویی قابل توجهی در میزان آب مورد نیاز قابل دستیابی است. با کم ‏آبیاری می‏توان به میزان 19/3 میلیون مترمکعب (6/0 درصد) در دشت هشتگرد در مصرف آب صرفه ‏جویی کرد. نتایج به دست آمده نشان می‏ دهد در بسیاری از مواقع می ‏توان بدون رفتن زیر بار هزینه ‏های کلان برای تامین امکانات و تجهیزات مدرن، در شرایط مدیریتی برتر موجود در منطقه با اعمال سناریوهای مختلف از جمله بهبود راندمان، تغییر تاریخ کاشت و کم ‏آبیاری در مصرف آب آبیاری مورد نیاز صرفه ‏جویی قابل توجهی کرد. طبیعتاً سهم هر کشت در میزان صرفه ‏جویی متناسب با متوسط آب مصرفی در هکتار و سطح اراضی تحت هر کشت است.

مقاله پژوهشی مهندسی رودخانه

شبیه‌سازی عددی دبی آبگیر با استفاده از نرم‌افزارFLOW-3D و ارزیابی پارامترهای هیدرولیکی با استفاده از مدل ماشین یادگیری

ایمان کریمی سرمیدانی؛ محمد حیدرنژاد؛ اصلان اگدرنژاد

دوره 25، پاییز ، آذر 1403، صفحه 46-27

https://doi.org/10.22092/idser.2024.366862.1591

چکیده

نقش آبشکن‌‌ها در حفاظت از دیوارة رودخانه، آن ها را جزء موضوع های مهم مهندسی رودخانه قرار داده است. در این مطالعه، عملکرد دو مدل یادگیری ماشین شامل ماشین بردار پشتیبان (SVM) و برنامه‌ریزی بیان ژن (GEP) با نرم‌افزار FLOW-3D در شبیه‌سازی میزان دبی انحرافی در مقیاس آزمایشگاهی مقایسه شده‌‌است. برای مدل فیزیکی در یک فلوم آزمایشگاهی با ... بیشتر نقش آبشکن‌‌ها در حفاظت از دیوارة رودخانه، آن ها را جزء موضوع های مهم مهندسی رودخانه قرار داده است. در این مطالعه، عملکرد دو مدل یادگیری ماشین شامل ماشین بردار پشتیبان (SVM) و برنامه‌ریزی بیان ژن (GEP) با نرم‌افزار FLOW-3D در شبیه‌سازی میزان دبی انحرافی در مقیاس آزمایشگاهی مقایسه شده‌‌است. برای مدل فیزیکی در یک فلوم آزمایشگاهی با دو نوع آبشکن T-شکل و L-شکل و با زاویه‌های 90 و 135 درجه برای انحراف دبی به کانال آبگیری شبیه‌سازی شد. سه متغیر مستقل شامل عدد فرود جریان، زاویۀ آبگیری و طول نسبی آبشکن‌ها برای مدل‌های یادگیری ماشین استفاده شدند. از 96 دادۀ آزمایشگاهی، 70 درصد برای آموزش و 30 درصد برای آزمون مدل‌های یادگیری ماشین اختصاص یافت. سه شاخص RMSE، MAE و R² برای ارزیابی عملکرد مدل‌ها به کار گرفته شدند. نتایج تحقیق نشان داد که برنامه‌ریزی بیان ژن (GEP) نسبت به ماشین بردار پشتیبان (SVM) عملکرد بهتری دارد به‌طوری که در مرحلة آموزش و آزمون، مقدار ضرایب ارزیابی عملکرد برای هر دو آبشکن T-شکل و L-شکل دارای برتری بودند. در نرم‌افزار FLOW-3D، ضریب زبری مانینگ و نوع معادلۀ شبیه‌‌ساز آشفتگی در فرآیندهای واسنجی و صحت‌‌سنجی استفاده شدند. مقایسة بین مقادیر ارزیابی عملکرد نشان دهندة برتری نسبی GEP نسبت به FLOW-3D است.

مقاله پژوهشی سامانه های نوین آبیاری

بررسی حجم آب آبیاری کاربردی و بهره‌وری آب در باغ‏ های گیلاس استان خراسان رضوی

محمد جلینی؛ اردلان ذوالفقاران

دوره 25، پاییز ، آذر 1403، صفحه 60-47

https://doi.org/10.22092/idser.2024.367627.1598

چکیده

هدف اصلی از اجرای این پروژه، اندازه‌گیری حجم آب آبیاری کاربردی، عملکرد و بهره‌وری آب در باغ‌های گیلاس تحت مدیریت باغداران در استان خراسان رضوی است. باغ‌های آزمایشی طوری انتخاب شدند که عوامل مختلف از جمله روش آبیاری، بافت خاک و کیفیت آب آبیاری کاربردی را پوشش دهند. در کل استان جمعا 43 باغ گیلاس در دشت‌های مشهد- چنارن، طرقبه - شاندیز ... بیشتر هدف اصلی از اجرای این پروژه، اندازه‌گیری حجم آب آبیاری کاربردی، عملکرد و بهره‌وری آب در باغ‌های گیلاس تحت مدیریت باغداران در استان خراسان رضوی است. باغ‌های آزمایشی طوری انتخاب شدند که عوامل مختلف از جمله روش آبیاری، بافت خاک و کیفیت آب آبیاری کاربردی را پوشش دهند. در کل استان جمعا 43 باغ گیلاس در دشت‌های مشهد- چنارن، طرقبه - شاندیز و نیشابور انتخاب شدند. باغ‌های منتخب در سال 1400 مورد پایش و ارزیابی زراعی و آبی قرار گرفتند. برداشت اطلاعات از باغ‌های منتخب با مراجعۀ حضوری به باغ‌ها، تکمیل پرسشنامه، نمونه‌برداری از خاک و منبع آبی باغ‌ها، ثبت برنامۀ آبیاری و اندازه‌گیری دبی منبع آب صورت گرفت. نیاز آبی گیلاس در مناطق مختلف محاسبه و با حجم آب آبیاری کاربردی باغداران مقایسه شد. نتایج تحقیق نشان داد که دامنۀ تغییرات مقدار آب آبیاری کاربردی در باغ‌های گیلاس استان بین 6200 تا 10000 مترمکعب بر هکتار و متوسط حجم آب آبیاری کاربردی در باغ‌ها برابر 7799 مترمکعب بر هکتار است. دامنۀ تغییرات عملکرد گیلاس نیز بین 5167 تا 12117 کیلوگرم بر هکتار متغیر است و متوسط عملکرد محصول برابر 7049 کیلوگرم بر هکتار بهدست آمد. دامنۀ تغییرات بهره‌وری آب در باغ های گیلاس بین 0/691 تا 1/568 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب و متوسط آن برابر با 0/907 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب محاسبه شد. میانگین بهره وری آب در دو روش آبیاری سطحی و قطره ای به ترتیب برابر 0/813 و 0/972 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب به دست آمد که نشان می‌دهد با تغییر روش آبیاری از سطحی به قطره‌ای، بهره وری آب در باغ‌های گیلاس استان حدود 20 درصد قابل افزایش است.

ارزیابی نظرات کارشناسی درباره مدرن سازی شبکه های آبیاری و زهکشی در ایران

دوره 23، شماره 88 ، آذر 1401، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.22092/idser.2023.360237.1527

چکیده

رشد جمعیت و تقاضای بیشتر برای آب به منظور تولید محصولات کشاورزی از یک سو و بروز خشکسالیها و تغییر اقلیم از سویی دیگر منجر به کاهش شدید منابع آب و کمبود آب مورد نیاز در بخش کشاورزی، به عنوان بزرگترین چالش بخش مصرف کننده آب در کشور ایران شده است. به دلیل کمبود منابع آب ذخیره شده در پشت سدها و مخازن تأمین آب، از 3/2 میلیون هکتار شبکه ... بیشتر رشد جمعیت و تقاضای بیشتر برای آب به منظور تولید محصولات کشاورزی از یک سو و بروز خشکسالیها و تغییر اقلیم از سویی دیگر منجر به کاهش شدید منابع آب و کمبود آب مورد نیاز در بخش کشاورزی، به عنوان بزرگترین چالش بخش مصرف کننده آب در کشور ایران شده است. به دلیل کمبود منابع آب ذخیره شده در پشت سدها و مخازن تأمین آب، از 3/2 میلیون هکتار شبکه های اصلی آبیاری در ایران، در عمل 2/9 میلیون هکتار آن در حال بهره برداری است. بحران آب و ضرورت استفادۀ بهینه از آب در شبکه های آبیاری، ضرورت مدرنسازی این شبکه ها در کشور را بیشتر نمایان ساخته است. هدف از این مقاله، بررسی چالش های مدرنسازی شبکه های آبیاری در ایران از دیدگاه کارشناسان و مدیران اجرایی مرتبط با موضوع است. این تحقیق در راستای مرحلۀ اول بررسی جامع در خصوص موضوع و تدوین نقشه راه مدرنسازی شبکه های آبیاری در شرایط کمبود منابع آب است. برای این منظور پس از مروری جامع در منابع علمی، پرسشنامهای تخصصی با همکاری و نظر خواهی از دستگاههای اجرایی مرتبط و متولی موضوع تدوین شد. این پرسشنامه با هدف بررسی و ارزیابی دیدگاه های کارشناسی در خصوص مدرنسازی شبکههای آبیاری تدوین شد و حاوی 67 سؤال است که جنبه های مختلف مرتبط با مسائل و چالش های مدرن سازی شبکه های آبیاری در کشور را در بر میگیرد. پرسشنامه های تکمیل شده از 60 نفر از پاسخ دهندگان متشکل از کارشناسان و مدیران دستگاه‌های دولتی، شرکت های مشاور، استادان دانشگاهی، و محققان و صاحب نظران مختلف مرتبط با موضوع از بخش های آب و کشاورزی در سراسر کشور دریافت شد. رئوس کلی سئوال های مطرح شده در پرسشنامه عبارت بودند از: ضرورت و اولویت مدرنسازی، میزان توجه به موضوع و سرعت اقدامات، عوامل بازدارنده پتانسیل، عوامل مؤثر پیشران و تسهیل کننده میزان اثرگذاری مدرن سازی بر مؤلفه های مختلف مدیریت آب در شبکه و تولیدات کشاورزی آن، پارامترهای مؤثر و معیارهای لازم در انتخاب و اولویتبندی شبکهها برای مدرنسازی، موانع درون و برونسازمانی برای اجرای فرآیند مدرنسازی، میزان اثرگذاری مدرنسازی بر صرفه جویی واقعی آب، و سایر نظرها و پیشنهادها. بر اساس نتایج حاصل از محاسبه شاخص "امتیاز سؤال"، حداکثر مقدار این شاخص برای دو تیپ پاسخ سؤال های مطرح شده، به ترتیب برای سؤالهای با کد Q35 و Q45 به دست آمد که حاکی از آن است که پرسش شوندگان خیلی زیاد معتقدند که در مدرنسازی، اولویت با انتخاب شبکه هایی است که به مدرنسازی پاسخ مناسب می دهند و قویا موافق آن هستند که مدرن سازی آبیاری باید بر بهبود خدمات تحویل و توزیع آب به بهره برداران، کاهش هزینه های بهره برداری برای کشاورزان، تسهیل عملیات بهرهبرداری، بهبود تولید کشاورزی به شیوهای پایدار، و بهبود معیشت جوامع روستایی تمرکز داشته باشد.

ارزیابی حجم آب کاربردی و بهره وری آب آبیاری در کانون های تولید گردوی کشور

دوره 23، شماره 89 ، اسفند 1401، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22092/idser.2023.361315.1534

چکیده

حجم آب کاربردی محصولات کشاورزی به عنوان یکی از شاخص‌های کلیدی ارزیابی مصارف آب در بخش کشاورزی، نقش بسیار مهمی در برنامه‌ریزی‌های کلان در حوزه کشاورزی و مدیریت منابع آب دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین حجم آب کاربردی محصول گردو تحت مدیریت باغداران در مناطق مختلف کشور و بدون دخالت در برنامه آبیاری باغداران انجام شده است. بدین منظور پایش ... بیشتر حجم آب کاربردی محصولات کشاورزی به عنوان یکی از شاخص‌های کلیدی ارزیابی مصارف آب در بخش کشاورزی، نقش بسیار مهمی در برنامه‌ریزی‌های کلان در حوزه کشاورزی و مدیریت منابع آب دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین حجم آب کاربردی محصول گردو تحت مدیریت باغداران در مناطق مختلف کشور و بدون دخالت در برنامه آبیاری باغداران انجام شده است. بدین منظور پایش و اندازه‌گیری میدانی شاخص‌های مورد بررسی در باغات گردو طی دو سال زراعی (97-1396 و 98-1397) در 11 استان کشور انجام گردید و بر اساس آن مقادیر حجم آب کاربردی و بهره‌وری آب آبیاری در باغ‌های منتخب تعیین شد. نتایج پژوهش نشان داد، حجم آب کاربردی باغات گردو در مناطق مورد مطالعه از 3050 تا 14800 مترمکعب در هکتار متغیر و میانگین وزنی آن در سطح کشور حدود 7000 مترمکعب در هکتار بوده است. همچنین حجم آب کاربردی در باغ‌های منتخب در دو روش آبیاری سطحی و قطره‏ای به‌ترتیب برابر 7675 و 5709 مترمکعب در هکتار به دست آمد. میانگین دو ساله عملکرد گردو در مناطق تولید از 520 تا 3280 کیلوگرم ‌بر هکتار متغیر و میانگین وزنی آن 1235 کیلوگرم ‌بر هکتار بود. بر این اساس شاخص بهره‌وری آب آبیاری از 04/0 تا 71/0 کیلوگرم ‌بر مترمکعب متغیر و میانگین وزنی آن در سطح کشور حدود 20/0 کیلوگرم ‌بر مترمکعب بوده است. نتایج کلی پژوهش حاکی از آن است که در استان‌های مورد بررسی حجم آب کاربردی باغات گردو کمتر از نیاز ناخالص آبی این محصول بوده و به‌نوعی کم‌آبیاری اجباری در باغات گردو صورت گرفته است.

بررسی آزمایشگاهی اثر ارتفاع سرریز جانبی کلید پیانویی ذوزنقه‌ای بر ضریب دبی و پروفیل‌های سطح آب

دوره 23، شماره 87 ، آبان 1401، ، صفحه 47-76

https://doi.org/10.22092/idser.2022.359228.1518

چکیده

سرریزهای جانبی کاربرد وسیعی در شبکه‌های ابیاری و زهکشی، سدها و شبکه‌های آب و فاضلاب دارند. اهداف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیرارتفاع سرریز کلیدپیانویی جانبی ذوزنقه‌ای بر ضریب دبی آن و بررسی پروفیل‌های سطح آب در انتهای بالادست، پایین‌دست و در محدوده‌ی جانمایی سرریز است. بدین منظور 4 سرریز کلیدپیانویی ذوزنقه‌ای با ارتفاع 10، 15، 20 ... بیشتر

برآورد عملکرد کلزا با استفاده از داده های زمینی و سنجش از دور (مطالعه موردی: اراضی منتخب تحت کشت شبکه آبیاری دشت قزوین)

دوره 23، شماره 88 ، آذر 1401، ، صفحه 126-148

https://doi.org/10.22092/idser.2023.360853.1530

چکیده

از کاربردهای مهم سنجش از دور در فعالیت های کشاورزی میتوان به برآورد سطح زیرکشت گیاهان زراعی، تهیۀ نقشۀ کشت، تعیین عوامل مؤثر بر عملکرد محصول و برآورد آن اشاره کرد. در این راستا، مدل هایی که برای برآورد عملکرد محصول ارائه شده اند عموماً مبتنی هستند بر محاسبۀ شاخص های پوشش گیاهی که با استفاده از این شاخصها و با الگوریتمی ... بیشتر از کاربردهای مهم سنجش از دور در فعالیت های کشاورزی میتوان به برآورد سطح زیرکشت گیاهان زراعی، تهیۀ نقشۀ کشت، تعیین عوامل مؤثر بر عملکرد محصول و برآورد آن اشاره کرد. در این راستا، مدل هایی که برای برآورد عملکرد محصول ارائه شده اند عموماً مبتنی هستند بر محاسبۀ شاخص های پوشش گیاهی که با استفاده از این شاخصها و با الگوریتمی مشخص میزان محصول برآورد می شود. در این پژوهش، عملکرد محصول کلزا با استفاده از قابلیت‌های سنجش از دور ماهواره لندست8 (سنجنده OLI و TIRS) و سامانه گوگل ارث انجین در اراضی تحت کشت شبکۀ آبیاری دشت قزوین در فصل زراعی 1399-1398 بررسی گردید. داده های میدانی از 12 مزرعۀ تحت کشت کلزا ثبت و اندازه گیری شد. در این زمینه، پس از تصحیح تصویرهای ماهواره لندست8 مربوط به دورۀ رشد، اطلاعات باندهای طیفی آن استخراج و بر اساس مدل باستیانسن عملکرد محصول برآورد گردید. نتایج تحلیل ضریب همبستگی پیرسون نشان داد عملکرد محصول همبستگی معنیداری با شاخص سطح برگ در دو مرحلۀ توسعهای و میانی رشد کلزا دارد که بالاترین میزان همبستگی مرتبط با مرحلۀ میانی رشد محصول با ضریب همبستگی 0/847 بوده است. به سخنی دیگر، طولانیترین زمان ممکن پیش از برداشت که امکان برآورد دقیقتر عملکرد محصول کلزا با استفاده از قابلیت های سنجش از دور وجود داشته، مرتبط با دوره آغاز گلدهی محصول بوده است. نتایج نشان داد مدل باستیانسن در محدودۀ مورد بررسی، قابلیت برآورد عملکرد محصول کلزا با ضریب تبیین 0/91 و RMSE برابر با 444/06 کیلوگرم بر هکتار را دارد. در رویکردی کلی، نتایج پژوهش نشان داد مدل های مبتنی بر قابلیت های سنجش از دور امکان برآورد عملکرد محصول را با دقت مناسب دارند.

تعیین میزان آب کاربردی و بهره وری آب باغات لیموترش در کشور

دوره 23، شماره 87 ، آبان 1401، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22092/idser.2022.358902.1512

چکیده

لیموترش یکی از محصولات مهم تولیدی در جنوب کشور می‌باشد. اطلاع از وضعیت آبیاری باغات لیموترش می‌تواند به افزایش بهره‌وری این باغات کمک کند. در این تحقیق میدانی، حجم آب آبیاری و عملکرد لیموترش در 148 باغ در استان‌های فارس، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد و کرمان (منطقه جنوب کرمان) اندازه‌گیری گردید. از تحلیل واریانس برای بررسی تفاوت احتمالی ... بیشتر لیموترش یکی از محصولات مهم تولیدی در جنوب کشور می‌باشد. اطلاع از وضعیت آبیاری باغات لیموترش می‌تواند به افزایش بهره‌وری این باغات کمک کند. در این تحقیق میدانی، حجم آب آبیاری و عملکرد لیموترش در 148 باغ در استان‌های فارس، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد و کرمان (منطقه جنوب کرمان) اندازه‌گیری گردید. از تحلیل واریانس برای بررسی تفاوت احتمالی عملکرد، حجم آب آبیاری و بهره‌وری آب در تولید لیموترش استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت عملکرد، حجم آب آبیاری، و شاخص‌های مربوط به بهره‌وری آب در استان‌های یاد شده معنی‌دار بود. میانگین وزنی عملکرد لیموترش در کشور 21/7 تن در هکتار به‌دست آمد. میانگین وزنی حجم آب آبیاری و حجم آب کاربردی به‌ترتیب 11938و 12993 مترمکعب در هکتار بود. میانگین وزنی بهره‌وری آب آبیاری 1/94 کیلوگرم بر مترمکعب برآورد شد. میانگین وزنی بهره‌وری آب کل (آبیاری+ بارش موثر دراز مدت) 1/59 کیلوگرم بر مترمکعب و بهره‌وری آب کل (آبیاری+ بارش موثر سال جاری) 1/75 کیلوگرم بر مترمکعب بود. تناسب حجم آب آبیاری باغ‌های لیموترش با نیاز آبی ناخالص در استان های منتخب تقریبا مشابه هم بود. به طور کلی عمق آب آبیاری لیموترش از نیاز آبی ناخالص یکساله و بلندمدت در کشور بترتیب 17 و 1 درصد کمتر بود. در باغات تحت سامانه آبیاری قطره‌ای نسبت به آبیاری سطحی، به میزان 43 درصد عملکرد و 89 درصد بهره‌وری آب آبیاری افزایش و 20 درصد حجم آب آبیاری کاهش داشت.

تعداد دوره‌ها	21
تعداد شماره‌ها	75
تعداد مقالات	619
تعداد نویسندگان	1,184
تعداد مشاهده مقاله	514,026
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	275,475
نسبت مشاهده بر مقاله	830.41
نسبت دریافت فایل بر مقاله	445.03
-----------------------------------------
تعداد مقالات ارسال شده	605
تعداد مقالات رد شده	292
درصد عدم پذیرش	48
تعداد مقالات پذیرفته شده	249
درصد پذیرش	41
زمان پذیرش (روز)	165
تعداد پایگاه های نمایه شده	5
تعداد داوران	363

دوره 25 (1403)

دوره 24 (1402)

دوره 23 (1401)

دوره 22 (1400)

دوره 21 (1399)

دوره 20 (1398)

دوره 19 (1397)

دوره 18 (1396)

دوره 17 (1395)

دوره 16 (1394)

دوره 15 (1393)

دوره 14 (1392)

دوره 13 (1391)

دوره 12 (1390)

دوره 11 (1389)

دوره 10 (1388)

دوره 9 (1387)

دوره 8 (1386)

دوره 7 (1385)

دوره 6 (1384)

دوره 5 (1383)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها

ابر واژگان